Role of the Bible in the development of languages and linguistics. An outline of the issue

• Authors: Walczak Bogdan
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper describes a very significant role of Bible translation in the development of the Slavic national languages. The author focuses on the Polish language which in its literary form was shaped in the Middle Ages but its full functional efficiency was reached in the 16th century. Among the medieval relics, the translation of psalms and other Bible passages played a great cultural role. However, the complete Polish translations of the Holy Bible appeared in the 16th century (Biblia Budnego, Leopolity, Wujka). Those renditions enriched the Polish language with a number of new words. Moreover, they provoked a scientific reflection on the Slavic languages. As a result, the author proposes a thesis asserting that the act of Bible philological translations contributed to further linguistic research.

Keywords

EN

history of language; Bible; development of language; linguistics

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Forum Lingwistyczne
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 87-96

Dates

published

2015

Contributors

author

Walczak Bogdan

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Budny S., 1572: Biblia to jest księgi Starego i Nowego Przeymierza, znowu z ebrajskiego, greckiego i łacińskiego na polskie przełożone. Nieśwież; cited in: Klemensiewicz Z., 1965: Historia języka polskiego. Part 2: Doba średniopolska. Warszawa.
• Czerniatowicz J., 1965: Z dziejów grecystyki w Polsce w okresie Odrodzenia. Wrocław.
• Czerniatowicz J., 1969: Niektóre problemy naukowe grecystyki w pracach biblistów polskich XVI i XVII wieku. Teksty greckie a polskie przekłady. Wrocław.
• Górski K., 1962: Zagadnienia słownictwa reformacji polskiej. In: Mayenowa M., Klemensiewicz Z. eds.: Odrodzenie w Polsce. Vol. 3: Historia języka. Part 2. Warszawa, p. 233–270.
• Herdan G., 1960: Type – Token – Mathematics. Mounton.
• Kossowska M., 1969: Biblia w języku polskim. Poznań.
• Kowalenka W., Labuda G., Lehr-Spławiński T. eds., 1961–1991: Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych. Vol. 1–8. Wrocław–Warszawa– Kraków.
• Lewaszkiewicz T., 1992a: Rola kontaktów językowych we wstępnym okresie kształtowania się słowiańskich języków literackich (na tle ogólniejszym). In: Z polskich studiów slawistycznych. Series VIII: Linguistics. Warszawa, p. 117–122.
• Lewaszkiewicz T., 1992b: Rola przekładów Biblii w formowaniu języków literackich europejskiego kręgu kulturowego. In: Biblia a kultura Europy. M. Kamińska and E. Małek eds. Vol. 1. Łódź, p. 232–248.
• Lewaszkiewicz T., 1994: O potrzebie nowego spojrzenia na genezę polskiego języka literackiego (z uwzględnieniem tła ogólnoeuropejskiego). In: Studia historycznojęzykowe. M. Kucała and Z. Krążyńska eds. Kraków, p. 213–220.
• Lewaszkiewicz T., 1995: Łużyckie przekłady Biblii. Przewodnik bibliograficzny. Warszawa.
• Majewicz A., 1989: Języki świata i ich klasyfikowanie. Warszawa.
• Morgenthaler R., 1958: Statistik der Neutestamentlishen Worterschatzes. Zurich.
• Moszyński L., 1984: Wstęp do filologii słowiańskiej. Warszawa.
• Ostrowska E., 1953: Walka o piękne słowo psałterzowe (Psałterz Kochanowskiego i Psałterz brzeski). “Język Polski” XXXIII, p. 285–317; reprinted in: Ostrowska E.,1978: Z dziejów języka polskiego i jego piękna. Kraków, p. 290–336.
• Otwinowska B., 1974: Język – naród – kultura. Antecedencje i motywy renesansowej myśli o języku. Warszawa.
• Pleciński J., 1986: Język, Biblia, przekład. “Tygodnik Powszechny” Nr 9, p. 4–5.
• Poniatowski Z., 1971: Nowy Testament w świetle statystyki językowej. Wrocław.
• Rospond S., 1962: Język Renesansu a Średniowiecza na podstawie literatury psałterzowo-biblijnej. In: Odrodzenie w Polsce. Vol. 3: Historia języka. Mayenowa M.R. and Klemensiewicz Z. eds. Part 2. Warszawa, p. 61–181.
• Sambor J., 1972: Słowa i liczby. Zagadnienia językoznawstwa statystycznego. Wrocław.
• Urbańczyk S., 1950: W sprawie polskiego języka literackiego. Vol. 1: O dawności dialektu kulturalnego and Vol. 2: Wzrost społeczny języka literackiego. “Język Polski” XXX, p. 97–109 and 145–160; reprinted in: Urbańczyk S., 1979: Prace z dziejów języka polskiego. Wrocław–Warszawa–Kraków– Gdańsk, p. 160–187.
• Walczak B., 1985: Biblia a język. O warstwie biblijnej w polskiej frazeologii. “Życie i Myśl,” Nr 11/12, p. 28–39.
• Walczak B., 1987: Znaczenie Biblii w dziejach języków i językoznawstwa. “Życie i Myśli” 1987, Nr 9/10, p. 37–42.
• Walczak B., 1990: Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle nowej metody. In: Język – Teoria – Dydaktyka. [Preyzner M. ed.]. Kielce, p. 5–19.
• Walczak B., 1992: Czy tzw. dialekt kulturalny poprzedził powstanie polskiego języka literackiego? In: Język – Teoria – Dydaktyka. [Preyzner M. ed.]. Kielce, p. 87–97.
• Walczak B., 1996: Jeszcze w sprawie genezy polskiego języka literackiego. In: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny. Vol. 3. Białoskórska M. ed. Szczecin, p. 29–38.
• Wujek J., 1593: Nowy Testament Pana naszego Jezusa Chrystusa. Znowu z łacińskiego i z greckiego na polskie wiernie a szczyrze przełożony. Kraków; cited in: Taszycki W., 1969: Wybór tekstów staropolskich XVI–XVIII wieku. Warszawa.