DYNAMIKA PRZEMIAN INSTYTUCJI PIECZY ZASTĘPCZEJ W POLSCE

• Authors: Pląsek Rafał

Title variants

EN

DYNAMICS OF TRANSFORMATIONS OF THE FOSTER CARE INSTITUTION IN POLAND

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawione zostały główne aspekty przemian pieczy zastępczej w Polsce. Zastosowane podejście badawcze, skupione na instytucjonalnych aspektach rozwoju systemu, inspirowane jest założeniami koncepcji trajektorii rozwojowych (path dependence). W konsekwencji w każdym z okresów analizy (II RP, PRL, III RP) szczególną uwagę poświęcono m.in. sytuacji wyjściowej, będącej podstawą dla dalszego rozwoju instytucji. Autor zauważa, że dynamika rozwoju instytucji w każdym z analizowanych okresów była w wielu aspektach zbliżona: konsekwentnie zmierzała od instytucjonalnych do rodzinnych form pieczy zastępczej.

EN

In this paper there are presented the key aspects of changes in the foster care system in Poland. The applied research approach, focused on the institutional aspects of system development, was inspired by the assumptions of the concept of path dependence. Consequently, in each of the periods of analysis (Second Polish Republic, Polish People’s Republic, Third Polish Republic) special attention was paid to starting situation, which is the basis for the further development of the institution. The author notes that the dynamics of institution development in each of the analyzed periods was in many aspects similar: it consistently went from institutional to family forms of foster care.

Keywords

PL

opieka zastępcza; piecza zastępcza; historia pomocy społecznej w Polsce; trajektorie rozwojowe

EN

foster care; history of social care in Poland; path dependence

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Polityka Społeczna
• Year: 2019
• Volume: 46
• Issue: 2(539)
• Pages: 7-11

Contributors

author

Pląsek Rafał

• Instytut Studiów Politycznych PAN

References

• Andrzejewski M. (2012), Ewolucja pieczy zastępczej przez pryzmat nowych regulacji prawnych, „Teologia i Moralność”, t. 12, s. 105–125.
• Arthur W.B. (1994), Increasing Returns and Path Dependence in the Economy, University of Michigan Press, Michigan.
• Babicki Cz. (1937), Formy opieki społecznej, „Opiekun społeczny”, nr 3(6), s. 2–5.
• Bitner M., Luberadzka-Gruca J., Wojtasińska E., Skalec A., Kulig B., Kwaśniewska-Sadowska A., Iwanowski D. (2018), Postępy deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej, raport, WiseEuropa, Warszawa.
• Bornstein-Łychowska M., red. (1935), Polityka społeczna państwa Polskiego 1918–1935, Ministerstwo Opieki Społecznej, Warszawa.
• Brenk M. (2017), Wychowanie socjalistyczne w domach dziecka w pierwszych latach Polski Ludowej (1944–1953), w: M. Nawrot-Borowska, D. Zając (red.), Dziecko i dzieciństwo. Wybrane konteksty badań, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, s. 105–113.
• Brenk M., Chaczko K., Pląsek R. (2018), Organizacja pomocy społecznej w Polsce 1918–2018, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Dahl M. (2010), Wpływ transformacji ekonomicznej na sferę społeczną w Polsce po 1989 roku, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” nr 2(29), s. 28–43.
• David P. (1985), Clio and the Economics of QWERTY, „American Economic Review”, Vol. 75, No. 2, s. 332–337.
• Dzionek-Kozłowska J. (2010), Rynek versus państwo w świetle dyskusji o path dependence, „Ekonomia i Prawo”, nr 6, s. 87–99.
• Dzionek-Kozłowska J. (2009), Transformacja ustrojowa z perspektywy koncepcji path dependence, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 74, s. 214–217.
• Górniak K. (2016), (Nie)Moc pomocy. O niektórych formach współczesnej dobroczynności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Grata P. (2014), Polityka społeczna Drugiej Rzeczypospolitej, w: J. Żarnowski (red.), Metamorfozy społeczne. Państwo i społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, IH PAN, Warszawa, s. 189–220.
• GUS (1927), Pierwszy powszechny spis Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 września 1921 r., Warszawa.
• GUS (1932), Mały rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1939), Mały rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1950), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1976), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1984), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1991), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (1999), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• GUS (2001), Rocznik statystyczny, Warszawa.
• Hejnicka-Bezwińska T. (2015), Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej, PWN, Warszawa.
• Informacja Rady Ministrów o realizacji w roku 2013 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, (2014), Warszawa.
• Informacja Rady Ministrów o realizacji w roku 2017 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (2018), Warszawa.
• Jaroszewska E., Wieczorek M. (2016), Przemiany starych miast przemysłowych w kontekście koncepcji zależności od ścieżki (path dependence). Przykład Saint-Étienne i Wałbrzycha, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, nr 32, s. 107–122.
• Kolankiewicz M. (2006), Zapiski o instytucjonalnej opiece nad dziećmi, „Dziecko krzywdzone”, nr 4(5), s. 6–35.
• Krakowski B. (1925), Stan opieki nad dziećmi w Polsce i najpilniejsze w tej dziedzinie potrzeby, „Opieka nad dzieckiem, nr 4, s. 155–168.
• Łakoma S. (2014), Instytucja rodzin zastępczych w prawie administracyjnym, Head Republic, Łódź.
• MPiPS (2015), Dane statystyczne dotyczące rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych na koniec 2015 r., Warszawa.
• Ogólnoeuropejskie wytyczne dotyczące przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności (2012), Europejska Grupa Ekspertów ds. Przejścia od Opieki Instytucjonalnej do Opieki świadczonej na poziomie Lokalnych Społeczności, listopad, Bruksela.
• Pląsek R. (2018), Opieka zastępcza w międzywojennej Polsce, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, Nr 7(572), s. 52–60.
• Racław M. (2017), Zinstrumentalizowane rodzicielstwo. Rodziny zastępcze – między usługą a odruchem serca. Perspektywa socjologiczna, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
• Rudzińska R. (1938), …sierota i dziecko opuszczone winno być wzięte w opiekę i wspomagane…, „Opiekun Społeczny”, nr 9(24), s. 34–41.
• Sierpowska I. (2008), Zadania administracji publicznej w zakresie pieczy zastępczej nad dzieckiem, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy”, nr 4, s. 73–87.
• Smolińska-Theiss B. (2016), Dzieci w Polsce – najbiedniejsza grupa społeczna, „Pedagogika Społeczna” nr 4(62), s. 77–95.
• Wawer R., Pakuła M. (2013), Przygotowanie zawodowe rodzin zastępczych w kontekście historycznym, „Edukacja-Technika-Informatyka”, nr 4, s. 226–233.
• Węgierski Z. (2008), Przyczyny sieroctwa społecznego w Polsce, w: E. Jundziłł, R. Pawłowska (red.), Pedagogika opiekuńcza. Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk, s. 323–330.
• Wojtyniak J., Radlińska H. (1946). Sieroctwo. Zasięg i wyrównywanie, Polski Instytut Służby Społecznej, Łódź.
• Wosik-Kawala D. (2015), Dziecko wychowywane w rodzinie zastępczej, „Wychowanie w Rodzinie”, nr 1(XI), s. 272–288.