Polonia i duszpasterstwo polonijne w północnej Kalifornii w świetle działalności Jana Kowalika

• Authors: Marek Grygiel

Title variants

EN

Polish Diaspora and Pastoral Care in North California in the Light of Jan Kowalik’s Activity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Emigracyjne lata swego życia Jan Kowalik spędził w północnej Kalifornii, gdzie stworzył sobie warsztat pracy. Jego losy nieodłącznie łączą się z historią bardzo zróżnicowanego środowiska polskiej diaspory nad Zatoką San Francisco oraz etnicznego duszpasterstwa. Artykuł charakteryzuje kalifornijską Polonię, która nad Zatokę San Francisco zaczęła przybywać w latach czterdziestych XIX wieku, następnie jako „emigracja zarobkowa”, stanowiąca rdzeń kalifornijskiej Polonii, swój punkt szczytowy osiągnęła w latach dwudziestych XX wieku, a zasilona została po II wojnie światowej. Ponadto ukazuje rolę Kościoła katolickiego oraz duszpasterzy, zwłaszcza Towarzystwa Chrystusowego, w życiu emigrantów. Kowalik stał się kronikarzem wydarzeń z życia parafii i inicjatorem wielu przedsięwzięć promujących polską kulturę. Najbardziej widoczną formę jego aktywności stanowi działalność wydawnicza. Jako redaktor „Gazetki Parafii Świętego Wojciecha” (ukazywała się od 23 kwietnia 1976 r.) w 1977 r. rozpoczął wydawanie własnej szpalty pt. „Ślady polskie nad Zatoką”, poświęconej polskiej przeszłości w Kalifornii. Od stycznia 1979 r. wydawał „Boży Siew”. Autor artykułu szeroko omawia obie publikacje, wskazując autorów i współpracowników redakcji.

EN

Jan Kowalik spent his emigration years in northern California, where he improved his professional skills. His life is inextricably linked with the history of the very diverse Polish diaspora over the San Francisco Bay and ethnic pastoral care. The article describes the Polish diaspora in California, which began to arrive in San Francisco Bay in the 1840s. Then, as a “labor emigration,” being the core of the Polish diaspora in California, it reached its peak in the 1920s, and was powered after the Second World War. In addition, the article shows the importance of the Catholic Church and pastors, especially the Society of Christ, to migrants. Jan Kowalik became a chronicler of parish life and launched many initiatives promoting Polish culture. The most visible form of his activity was publishing activity. As the editor of “St. Adalbert Catholic Parish Bulletin” (published since April 23, 1976), in 1977 he began publishing his own column, “Polish Traces over the Bay,” dedicated to the past of Poles in California. In January 1979, he started to publish “God's Sowing.” The author of the article broadly discusses both publications, pointing out their authors and editorial collaborators.

Keywords

PL

Jan Kowalik; północna Kalifornia; San Francisco; Polonia; „Gazetka Parafii Świętego Wojciecha”; „Boży Siew”

EN

Jan Kowalik; Northern California; San Francisco; Polish diaspora; St. Adalbert Catholic Parish Bulletin; God's Sowing

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Polonijne
• Year: 2015
• Volume: 36
• Pages: 71-87

Contributors

author

Marek Grygiel

• Katedra Historii Kościoła w Czasach Najnowszych, Metodologii i Nauk Pomocniczych, Instytut Historii Kościoła i Patrologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

References

• Berlik F., Historia Towarzystwa Chrystusowego dla Wychodźców 1932-1939, Poznań 1987.
• Burns J., A History of the Archdiocese of San Francisco, vol. I, Strasbourg: Editions du Signe 1999.
• Emigracja z ziem polskich w XX wieku, drogi awansu emigrantów, red. A. Koseski, Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku 1998.
• Kołodziej B., Opieka duszpasterska nad wychodźcami polskimi do roku 1939, Poznań 2003.
• Kuś J., Szkice z dziejów kościelnych Śląska Cieszyńskiego, Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne 1983.
• McGloin J.B., Jesuits by the Golden Gate. The Society of Jesus in San Francisco 1849-1969, San Francisco: University of San Francisco 1972.
• Polish Americans in California 1827-1977 and who’s who, red. J. Przygoda, Los Angeles: Loyola Marymount University 1978.
• Polonia amerykańska. Przeszłość i współczesność, red. H. Kubiak, E. Kusielewicz, T. Gromada, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1988.
• Register of Polish American scholars, scientists, writers and artists, red. D.S. Wandycz, New York: The Polish Institute of Arts and Sciences in America 1969.
• Stasiak F., Polska emigracja zarobkowa w Stanach Zjednoczonych Ameryki 1865-1914, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1985.

Identifiers

DOI

10.18290/sp.2015.3