Operacja "Wisła" w świetle współczesnych regulaminów walki

• Authors: Zapałowski Andrzej

Title variants

EN

“Operation Vistula” in the light of the those years combat rules

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie głównych sposobów prowadzenia operacji przeciw oddziałom ukraińskich nacjonalistów w trakcie operacji „Wisła”. Jest to o tyle istotna kwestia, że w wielu publikacjach pojawiają się „autorskie” sugestie pisane z perspektywy 70 lat, w jaki sposób należało przeprowadzić w 1947 roku walkę z UPA i jak ograniczyć straty wśród ludności cywilnej bez wysiedlania mieszkańców terenów objętych działaniami zbrojnymi. Często w tych dywagacjach ignoruje się zasady sztuki operacyjnej i konieczność podporządkowania się decyzjom politycznym i rozkazom dowództwa Grupy Operacyjnej „Wisła”

EN

In the ongoing debate on "Operation Vistula” for years, there is no adequate attention paid to the importance of terminology. It is still very common to use the term "Operation Vistula" in the description of the activities of the operational group "Vistula", suggesting that its main purpose was the resettlement of the Ukrainian population from the southeastern part of Poland. In fact, the primary task of the military operation was the destruction of the UPA troops, and the resettlement action was only treated as an element of aid and support for the State Repatriation Office. Henceforth, when talking about the activities of the operational group "Vistula", it is necessary to speak about “Operation Vistula", and in relation to the resettlement of the Ukrainian people one should speak about resettlement within the framework of the aforementioned operation. The purpose of the article is to present the main means of conducting operations against branches of Ukrainian nationalists during “Operation Vistula”. This is a significant issue since many contemporary authors try to formulate suggestions from a perspective of 70 years, how the fight against the UPA had to be carried out in 1947 and how to reduce civilian losses without resettlement of the residents of the areas when battles were waged. Often in these divagations the principles of operational art which then dominated in the military and the necessity of compliance with the political decisions and orders from operational group “Vistula” are neglected as far the ways of combating the Ukrainian nationalists are concerned.

Keywords

PL

operacja „Wisła”; UPA; taktyka działań przeciwpartyzanckich

EN

“Operation Vistula”; UPA; Combat rules

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2018
• Volume: 23
• Pages: 73-99

Contributors

author

Zapałowski Andrzej

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Blood, P. W., 2008, Siepacze Hitlera. Oddziały Specjalne SS do zwalczania partyzantki, Warszawa.
• Clausewitz, K., von, 2010, o wojnie, Mierki.
• Diukow, A., 2017, „Dlaczego walczymy z Polakami”. Antypolski program OUN w kluczowych dokumentach, Warszawa.
• Drozd, R., Hałagida, I., 1999, Ukraińcy w Polsce 1944-1948, Warszawa.
• Фрасуляк, C., 2007, Українська партизанка, [w:] Ремесло повстанця. Збірник праць підполковника УПА Степана Фрасуляка – Хмеля, ред. Р. Забілий, Львів.
• Hałagida, I., 2005, Prowokacja „Zenona”, Warszawa.
• Huk, B., 2012, Za to że jesteś Ukraińcem. Wspomnienia z lat 1944-1947, KoszalinWarszawa-Przemyśl.
• Jakubczak, R., 2003, Obrona Terytorialna III RP. Strategia, sztuka operacyjna, taktyka, Janki.
• Jakubczak, R., 2014, Współczesne wojska obrony terytorialnej, Warszawa.
• Jakubczak, R., Marczak, J., 1998, Obrona terytorialna Polski na progu XXI w., Warszawa.
• Jakubczak, R., Gąsiorek, K., Królikowski, H.M., Marczak, J., 2011, Działania nieregularne. Element strategii bezpieczeństwa narodowego Polski, Warszawa.
• Jasiak, M., 2006, Zwalczanie partyzantki ukraińskiej przez Wojsko Polskie w latach 1944-1947 [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa.
• Kajetanowicz, J., 2006, Działania przeciwpartyzanckie wojsk lądowych na przykładzie wojen lokalnych w Wietnamie i Afganistanie [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa.
• Koprowski, M.A., 2016, Akcja „Wisła” krwawa wojna z OUN-UPA, Zakrzewo.
• Kulińska, 2009, Działalność terrorystyczna i sabotażowa nacjonalistycznych organizacji ukraińskich w Polsce w latach 1922-1939, Kraków.
• Kuźniar, B., 2015, Terrorystyczna działalność OUN-UPA i przesiedlenia ludności ukraińskiej w powiecie jarosławskim (1944-1947), Przegląd Geopolityczny, tom 11.
• Літопис УПА, Торонто-Львiв 2001, т. 33.
• Maksimiec, S., 2006, Prowadzenie działań przeciwpartyzanckich na Lubelszczyźnie na przykładzie niemieckiej operacji „Sturmwind” w czerwcu 1944 roku [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa.
• Marcinkowski, C., 2006, Działania przeciwpartyzanckie w wybranych konfliktach lokalnych (1980-2005), [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa.
• Marczak, J., Pawłowski, J., 1995, o obronie militarnej Polski przełomu XX-XXI wieku, Warszawa.
• Misiło, E., 1993, Akcja „Wisła”. Dokumenty, Warszawa.
• Misiło, E., 2013, Akcja „Wisła”. Dokumenty i materiały, Warszawa.
• Moszumański, Z., 2006, Formy i metody zwalczania polskiej partyzantki przez Wehrmacht [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa.
• Motyka, G., 2006, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa.
• Омелусік, M., 1989, УПА на Волині в 1943 році, w: Волнь і Полісся. Німецькаокупація. Початки УПА: документи й матеріали, Літопис УПА , ред.Є. Штендера, П. Потічний, т. 1, Торонто.
• Ostanek, A.A., 2017, Wydarzenia 1930 roku w Małopolsce Wschodniej a bezpieczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa.
• Plebaniak, P., 2017, 36 forteli. Chińska sztuka podstępu, układania planów i skutecznego działania, Poznań.
• Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku, t. 5 Akcja „Wisła” 1947, 2006, Warszawa-Kijów.
• Prochwicz, J.R., 2011, Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Wybrane problemy, Piotrków Trybunalski.
• Sabak, Z., 2014, Strategia. Słownik terminów, Warszawa.
• Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, 2002, Myśl Wojskowa, nr 6, Warszawa.
• Snyder, T., 2007, Rozwiązać ostatecznie problem ukraiński w Polsce. Czystka etniczna Ukraińców w Polsce 1943-1947, Nowa Ukraina nr 1-2, Kraków-Przemyśl.
• Szcześniak, A.B., Szota, W.Z., 2013, Droga do nikąd, Warszawa.
• Szymczak M., (red.), 1982, Słownik języka polskiego, t. I, Warszawa.
• Waryniuk, A., 2012, Delimitacja wschodniej granicy Polski po II wojnie światowej a sprawa Medyki, Rocznik Przemyski nr XLVIII, z. 4.
• Wiatrowycz, W., 2013, Druga wojna polsko-ukraińska 1942-1947, Warszawa.
• Więcek, W., 2014, Taktyka prowadzenia działań przeciwdywersyjnych, Warszawa.
• Wyszczelski, L., 2006, Koncepcje zwalczania działań nieregularnych w polskiej myśli wojskowej okresu międzywojennego [w:] L. Wyszczelski, J. Ślipiec (red.), Działania przeciwpartyzanckie. Historia i współczesność, Warszawa, s. 54-55.
• Zapałowski, A., 2016, Problem udziału nacjonalistów ukraińskich w Holokauście.Timothy Snyder o przyczynach polskiej czystki etnicznej na Wołyniu [w:] A. Zięba, OUN, UPA i zagłada Żydów, Kraków.