Czy artyście wolno być przestępcą? Kilka pytań bez odpowiedzi

• Authors: Giżycki Marcin

Title variants

EN

May an Artist Be a Criminal? A Few Questions Without Answers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Czy mamy bojkotować ważne filmy dlatego, że ich autorom/autorkom coś się zarzuca? Czy mamy poddawać ostracyzmowi dzieła artystów/artystek, którzy w pewnym momencie swojego życia opowiedzieli się po stronie zbrodniczych reżimów? Czy mamy usuwać pomniki z przestrzeni publicznych, bo powstały w niesłusznej sprawie, nawet jeśli są ważne z punktu widzenia historii sztuki? Czy można oceniać wartość dzieł sztuki przez pryzmat życia ich twórców/twórczyń. Te i podobne pytania zadaje autor i pozostawia je bez odpowiedzi, przypominając, że już Roland Barthes pisał, iż ukończone dzieło odrywa się od autora i zaczyna żyć własnym życiem.

EN

Should we boycott important films only because their authors have been accused of some misconduct? Are we to exclude works of artists who at some point sympathized with criminal regimes? Are we to remove monuments from public spaces because they served a wrong cause, even if they occupy an important place in the history of art? Should the value of a work of art be judged in the light of its creator’s life? The author asks these and similar questions and leaves them unanswered. He evokes, though, Roland Barthes’ idea that once completed, the work detaches itself from the author and starts its own life.

Keywords

PL

Roman Polański; Caravaggio; Benvenuto Cellini; Siergiej Eisenstein; Dziga Wiertow; Bartolomeo Colleoni; pomniki; totalitaryzm; socrealizm

EN

Roman Polański; Caravaggio; Benvenuto Cellini; Sergei Eisenstein; Bartolomeo Colleoni; monuments; totalitarianism; socialist realism

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2021
• Issue: 113 Film i technologia
• Pages: 232-242

Contributors

author

Giżycki Marcin

• Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych

• https://orcid.org/0000-0001-7525-0205

References

• Bakuła, B. (2017). Realizm socjalistyczny w polskiej literaturze po roku 1949. Philologia, 27 (1), ss. 31-44.
• Barthes, R. (1999). Śmierć autora (tłum. M. P. Markowski). Teksty Drugie, (1-2), ss. 247-251.
• Gawroński, A. (1984). Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa?. Warszawa: Biblioteka „Więzi”.
• Genet, J. (2004). Dziennik złodzieja (tłum. P. Kamiński). Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
• Gilbert, P. (2017). A Monumental Decision: What to Do with Confederate Monuments?. Parks & Recreation, (52), ss. 36-39.
• Knopper, S. (2011). Top Artists Take Heat for Playing Qaddafi Shows. Rolling Stone, (1126), ss. 19-20.
• Kościołek, A. (2018). Iskandera pamiętnik ludzi i czasów. Rozważania genologiczne. Slavia Orientalis, (1), ss. 31-46.
• Laignel-Lavastine, A. (2010). Cioran, Eliade, Ionesco. O zapominaniu faszyzmu. Trzech intelektualistów rumuńskich w dziejowej zawierusze (tłum. I. Kania). Kraków: Universitas.
• Micińska, A. (1983). Władysław Hasior. Warszawa: Arkady.
• Ożóg, K. S. (2011). Zapomniane Organy, Ptaki i takie tam… Recepcja dzieł Hasiora po 1989 roku. W: M. Raińska (red.), Granice sztuki współczesnej – wokół twórczości Władysława Hasiora (ss. 34-39). Nowy Sącz: Małopolskie Centrum Kultury „Sokół”.
• Piotrowski, P. (1993). Artysta między rewolucją i reakcją. Studium z zakresu etycznej historii sztuki awangardy rosyjskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Platon (1994). Państwo. Księga X (t. 2; tłum. W. Witwicki). Warszawa: Wydawnictwo Alfa.
• Simms, B., Simms, C. (2019). Painting Over the Past. New Statesman, (5487), ss. 52-54.