Komisje bioetyczne wobec postępu w biomedycynie

• Authors: Drzycimski Arkadiusz

Title variants

EN

Bioethical Committees and the Progress in Biomedicine

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Komisje bioetyczne, których początek sięga roku 1900, mają obecnie ogromną rolę do spełnienia. Pojawiające się nowe wyzwania biomedycyny, tj. potrzeba wprowadzania na rynek nowych leków, wzrastająca liczba wieloośrodkowych badań klinicznych, potrzeba ulepszania procedur, stawiają przed komisjami nowe zadania i konieczność dalszej harmonizacji działań. Tworzenie i funkcjonowanie tych gremiów powinno zapewnić kompetentną recenzję i etyczną ocenę przedstawionych projektów badań. Komisje bioetyczne są gremiami wielodyscyplinarnymi w swoim składzie i powoływanymi zgodnie z lokalnym prawodawstwem oraz z wartościami i zasadami rozpoznawalnymi przez społeczności, którym służą.

Keywords

PL

komisje bioetyczne; komitety etyczne; badania kliniczne; eksperymenty medyczne

• Publisher: Wydawnictwo Bernardinum
• Journal: Studia Pelplińskie
• Year: 2014
• Volume: 47
• Pages: 73-96

Dates

published

2014

Contributors

author

Drzycimski Arkadiusz

• UPJPII

References

• Amerykański Trybunał Wojskowy, Kodeks Norymberski (1947), w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 237-238. Annas G. J., Zmieniający się obraz eksperymentów medycznych z udziałem ludzi: Norymberga, Helsinki i czasy współczesne, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 307-329. Appelbaum P. S., Lidz Ch. W., Grisso T., Terapeutyczne złudzenie w badaniach klinicznych: Czynniki zwiększające jego częstość i ryzyko, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 115-126. Beecher H. K., Ethics and clinical research, NEJM 1966. 274, s. 1354-1360. Biesaga T., Elementy etyki lekarskiej, Kraków 2006. Biesaga T., Warunek świadomej zgody i etyczne granice eksperymentu, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii” vol. 4(2007) nr 4, s. 28-33. Brandt A. M., Racism and research: the case of the Tuskegee Syphilis Study, Hastings Center Rep 1978; 8: 21-29. Brown B. F., Zgoda zastępcza na badania z udziałem osób w podeszłym wieku pozbawionych zdolności decyzji, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 281-293. Chiong W., Właściwy słaby punkt teorii równowagi, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 171-192. Chyrowicz B., Bioetyka i konsens, w: Prawo i medycyna, Wydanie Specjalne, Materiały z konferencji pt. Komisje Bioetyczne – regulacje etyczne i prawne w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2004, s. 53-64. Czarkowski M., Analiza działalności polskich komisji bioetycznych opiniujących projekty eksperymentów medycznych, Warszawa 2010. Czarkowski M., Czy prawodawstwo nadąża za wyzwaniami stającymi przed Komisjami Bioetycznymi w Polsce? w: Prawo i medycyna, Wydanie Specjalne, Materiały z konferencji pt. Komisje Bioetyczne – regulacje etyczne i prawne w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2004, s. 13-26. Czarkowski M., Teoria i praktyka działania komisji bioetycznych, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 181-199. Dryla O., Problem szkolenia członków komisji bioetycznych, w: Etyczne i prawne granice badań naukowych, red. W. Galewicz, Kraków 2009, s. 45-50. Dyrda J. M., Etyka w naukach medycznych. XX-lecie działalności komisji bioetycznych Śląskiej Akademii Medycznej 1982-2002, Śląska Akademia Medyczna – Biblioteka Główna, Katowice 2003. Eisenberg L., Społeczne imperatywy badań medycznych, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 51-67. Freedman B., Fuks A., Weijer C., In loco parentins: Ryzyko minimalne jako etyczna granica eksperymentów z udziałem dzieci, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 223-240. Fuchs M., National ethics councils. Their backgrounds, functions and modes of operation compared, Berlin 2005. Galewicz W., Etyczne aspekty badań z udziałem ludzi, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 9-47. Galewicz W., W sprawie szpitalnych komisji etycznych, „Medycyna praktyczna” 11/2009, s. 120-125. Hartman J., Bioetyka dla lekarzy, Warszawa 2009. Heyd D., Eksperymenty poddane próbie: Dlaczego należy brać udział w badaniach medycznych?, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 355-370. Jan Paweł II, Chrystus przemienia cierpienie w źródło łaski i życia. Orędzie na XI Światowy Dzień Chorego 11 lutego 2003 r., w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, tom II, red. J. Brusiło, Tarnów 2012, s. 397-400. Jonas H., Filozoficzne refleksje na temat eksperymentów z udziałem ludzi, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 333-354. Katz J., Natura procesu świadomej zgody w badaniach klinicznych, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 107-114. Kieniewicz P., Człowiek niewygodny, człowiek potrzebny. Dyskusja antropologiczna w bioetyce amerykańskiej, Lublin 2010. Kongregacja Nauki Wiary, Dignitas personae. Instrukcja dotycząca niektórych problemów bioetycznych (8 IX 2008), w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, tom II, red. J. Brusiło, Tarnów 2012, s. 465-486. Kopelman L. M., Dzieci jako uczestnicy badań: dylemat, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 263-280. Kornas S., Komitety bioetyczne, w: Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański. Głos Kościoła, red. A. Muszala, Radom 2005, s. 243-244. Kowalski E., Osoba i bioetyka. Zagadnienia biomedyczne dla duszpasterzy i katechetów, Kraków 2009. Kowalski J., Błąd lekarski w świetle zasad teologicznomoralnych, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii” Vol. 4(2007) nr 4, s. 63-70. Kwinta P., Czy należy bać się eksperymentu medycznego? – Perspektywa lekarza, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii” Vol. 4(2007) nr 4, s. 22-27. Langer E., Eksperymenty na ludziach: nowojorski wyrok potwierdza prawa pacjenta, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 95-105. Łapuch M., Czy badaniom naukowym w medycynie można zakreślić granice?, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii” vol. 4(2007) nr 4, s. 34-46. McCartney J. J., Badania na dzieciach: Narodowa Komisja mówi „tak, jeżeli...”, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 207-222. McNeill P., W odpowiedzi Wilkinsonowi i Moore’owi: Zapłata za udział w badaniach – czemu nie?, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 371-378. Milewska-Bobula B., Komisje Bioetyczne – wczoraj, dziś, jutro, w: Prawo i medycyna. Wydanie Specjalne, Materiały z konferencji pt. Komisje Bioetyczne – regulacje etyczne i prawne w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2004, s. 7-11. Miller F. G., Brody H., Krytyka równowagi klinicznej. Terapeutyczna dezinterpretacja w etyce badań klinicznych, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, 149-169. Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), Badania z udziałem osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, które mogą obniżać zdolność podejmowania decyzji, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 295-306. Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), Bezbronność jako cecha osób szczególnie narażonych na krzywdę, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 195-205. Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), Definicja badań z udziałem ludzkich uczestników, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 83-91. Narodowa Doradcza Komisja Bioetyczna (USA), Ryzyko szkód i potencjalne korzyści dla uczestników badań i dla społeczeństwa, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 129-147. Narodowa Komisja Ochrony Osób Uczestniczących w Badaniach Biomedycznych i Behawioralnych (USA), Raport Belmoncki: Etyczne zasady i wytyczne dotyczące badań z udziałem ludzi, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 69-82. Nesterowicz M., Eksperyment medyczny w świetle prawa (podstawy prawne, odpowiedzialność, ubezpieczenia), w: Prawo i medycyna, Wydanie Specjalne, Materiały z konferencji pt. Komisje Bioetyczne – regulacje etyczne i prawne w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2004, 27-38. Niebrój L., Bioetyka programów życiowych. Rozwinięcie koncepcji pryncypializmu Beauchampa i Childressa, Katowice 2010. Pappworth M. H., Human guinea pigs: experimentation on man, London Routledge 1967. Polska Akademia Nauk, Komitet Etyki w Nauce, Dobre obyczaje w nauce: zbiór zasad i wytycznych, Warszawa 2001. Rada Europy, Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w odniesieniu do zastosowań biologii i medycyny: Konwencja o prawach człowieka i biomedycynie, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 259-269. Rada Międzynarodowych Organizacji Nauk, Międzynarodowe wytyczne etyczne dotyczące badań biomedycznych z udziałem ludzi (CIOMS) 2002, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 245-256. Szawarski Z., Początki i rozwój etyki badań naukowych w biomedycynie, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 11-29. Szczepaniak L., Eksperyment medyczny – perspektywa etyczna, „Bioetyczne Zeszyty Pediatrii” vol. 4(2007) nr 4, s. 47-62. Szewczyk K., Bioetyka. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, t. 2, Warszawa 2009. Światowa Organizacja Zdrowia, Zasady dobrej praktyki badań klinicznych (GCP), w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 257-258. Światowa Organizacja Zdrowia. Wytyczne Operacyjne Komisji Etycznych Opiniujących Badania Biomedyczne, Genewa 2000. Światowe Stowarzyszenie Lekarzy (WMA), Deklaracja helsińska. Etyczne zasady prowadzenia badań medycznych z udziałem ludzi, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 239-244. Tauer C. A., Badania Narodowego Instytutu Zdrowia nad hormonem wzrostu, w: Badania z udziałem ludzi, Antologia bioetyki, t. 3, red. W. Galewicz, Kraków 2011, s. 241-261. Walter M., Badania kliniczne. Organizacja, nadzór i monitorowanie, Warszawa 2004. Watała C., Różalski M., Boncler M., Kaźmierczak P., Badania i publikacje w naukach biomedycznych. Planowanie i prowadzenie badań, t. 1, Łódź 2011. Wnukiewicz-Kozłowska A., Eksperyment medyczny na organizmie ludzkim. W prawie międzynarodowym i europejskim, Warszawa 2004. Wnukiewicz-Kozłowska A., Rozwój międzynarodowych regulacji dotyczących badań biomedycznych z udziałem człowieka, w: Badania naukowe z udziałem ludzi w biomedycynie. Standardy międzynarodowe, red. J. Różyńska, M. Waligóra, Warszawa 2012, s. 30-49. Wokół instrukcji Dignitas personae, w: W trosce o życie. Wybrane dokumenty Stolicy Apostolskiej, tom II, red. J. Brusiło, Tarnów 2012, s. 487-495. Wróbel J., Etyka lekarska, etyka medyczna i bioetyka. Próba metodologicznego rozróżnienia, RTM, t. 4 (59) 2012, s. 169-193. Zielińska E., Eksperyment medyczny – odpowiedzialność karna i zawodowa na tle działalności Komisji Bioetycznych, w: Prawo i medycyna, Wydanie Specjalne, Materiały z konferencji pt. Komisje Bioetyczne – regulacje etyczne i prawne w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, Poznań 2004, s. 39-52. Zielińska E., Kujawa E., Opinia w sprawie rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 11 maja 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad powoływania i finansowania oraz trybu działania komisji bioetycznych, „Prawo i Medycyna” 3 (1999). Zięcik P., Bartkowiak K., Umowy w badaniach klinicznych, Warszawa 2009.

Identifiers

ISSN

0239-4456