Wokół triady ciało – zdrowie – media (analizy i refleksje)

• Authors: Porycka Anna

Title variants

EN

Around the triad body – health – media (analyses and reflections)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Epoka postmodernistyczna, Internet, anoreksja, choroba cywilizacyjna – czy istnieje związek pomiędzy tymi pojęciami? Szybki rozwój Internetu i narodziny mediów społecznościowych spowodowały, że dostęp do wielu zagrożeń staje się nieograniczony. Dziś prawie każdy młody człowiek dysponuje Internetem, który, można powiedzieć, jest zawsze przy nim obecny na wielu przenośnych urządzeniach. Jednym z takich trudno uchwytnych zagrożeń jest rozwój społeczności wirtualnych skupiających się wokół anoreksji, gdzie chorobę przedstawia się jako sposób na udane życie – są to fora internetowe funkcjonujące pod ogólnie przyjętą nazwą „pro-Ana”. Anoreksja w XXI wieku może być rozpatrywana także z pozycji choroby cywilizacyjnej, wiele argumentów na poparcie tej tezy można znaleźć w literaturze z zakresu, który łączy bezpośrednie zagrożenia zdrowia z zachowaniami, które w sposób pośredni mogą warunkować zarówno fizyczne, jak i psychiczne zdrowie naszych dzieci. Postaramy się zachęcić Czytelnika do podjęcia refleksji nad zagadnieniem realności zagrożenia, jakie konsumuje młodzież i dzieci wraz z treściami przekazywanymi przez media, a w szczególności przez portale proanorektyczne.

EN

Postmodern era, the Internet, anorexia, diseases of affluence ‒ is there a connection between these phenomena? Fast development of the Internet and the rise of social media have made the access to many dangers unlimited. Nowadays almost all young people have access to the Internet which is, so to speak, always with them, through various portable devices. One of these dangers is the development of virtual societies focused on anorexia where the disease is depicted as a way of achieving a successful life ‒ those societies are the Internet fora commonly referred to as ‘pro-Ana’. Anorexia in the XXI century can also be examined as a disease of affluence. Many arguments to support this thesis can be found in literature linking immediate threats to health with the type of behaviour that can indirectly condition both physical and psychological well-being of our children. This article attempts to encourage the Reader to reflect upon the issue of dangers involving young people and children along with the content conveyed by the media and especially by pro-anorexia portals.

Keywords

PL

Ja cielesne; media społecznościowe; anoreksja; pro-ana; choroby cywilizacyjne; Internet; porcelanowe motyle

EN

body ego; social media; anorexia; pro-ana; diseases of affluence; the Internet; porcelain butterflies

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Relacje. Studia z nauk społecznych
• Year: 2016
• Issue: 2
• Pages: 75-86

Contributors

author

Porycka Anna

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Bauman Z. (2008), Ponowoczesne przygody ciała, [w:] A. Mencwel (red.), Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Brytek-Materna A. (2008), Obraz ciała ‒ obraz siebie. Wizerunek własnego ciała w ujęciu psychospołecznym, Difin, Warszawa.
• Brytek-Materna A. (2010), Ciało w dobie współczesności. Wybrane zagadnienia z problematyki obrazu własnego ciała, Difin, Warszawa.
• Cabric M., Pokrywka L. (2010), Piękno ciała, PWN, Warszawa.
• Featherstone M. (2008), Ciało w kulturze konsumpcyjnej, [w:] A. Mencwel (red.), Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Frąckowiak M. (2005), Anorexia nervosa – fenomen ponowoczesnej kultury i choroba systemu rodzinnego, „Dylematy Współczesnej Rodziny, Roczniki Socjologii Rodziny XVI”, UAM, Poznań.
• Gajda J. (2005), Media w edukacji, WSP ZNP, Warszawa.
• Jakubowski W. (2011), Media, tożsamość i edukacja, [w:] W. Jakubowski, S. Jaskulska (red.), Kultura mediów, ciało i tożsamość ‒ konteksty socjalizacyjne i edukacyjne, Impuls, Kraków.
• Jasita M.S. (2009), Jaka jest współczesna młodzież, „Nasz Dziennik”, nr 63.
• Kendall P.C. (2004), Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne (tłum. J. Kowalczewska), GWP, Gdańsk.
• Kopciewicz L. (2009), Edukacja jako praktyka dominacji. Udział szkoły w wytwarzaniu kapitałów rodzajowych uczennic i uczniów, [w:] L. Kopciewicz, E. Zierkiewicz (red.), Koniec mitu niewinności? Płeć i seksualność w socjalizacji i edukacji, Eneteia, Warszawa.
• Ksieniewicz M. (2006), Ocalić Ofelię od anoreksji ‒ analiza kulturowych przyczyn zaburzeń jedzenia wśród dziewczynek i dziewcząt, [w:] M. Bogunia-Borowska (red.), Dziecko w świecie mediów i konsumpcji, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Marciniak M. (2010), Syndrom konsumpcyjny ‒ rzecz o kanibalizmie?, [w:] J. Drozdowicz, M. Bernasiewicz (red.), Kultura popularna w społeczeństwie współczesnym. Teoria i rzeczywistość, Impuls, Kraków.
• Melosik Z. (2010), Tożsamość, ciało i władza w Kulturze Instant, Impuls, Kraków.
• Młynarczyk M. (2006), Ja idealne vs Ja powinnościowe. Analiza emocjonalnych konsekwencji rozbieżności w systemie „Ja” na podstawie teorii autoregulacji E.T. Higginsa, „Studia z Psychologii w KUL”, t. 13.
• Pużyński S., Wciórka J. (2000), ICD-10, V rozdział, Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10, Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne, [w:] Między narodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (rewizja dziesiąta), Vesalius, Kraków‒Warszawa.
• Startek I. (2011), Motyle w sieci. Krotka charakterystyka ruchu pro-Ana, „Current Problems of Psychiatry”, nr 12(3).
• Stochel M., Janas-Kozik M. (2010), Przyjaciółki wirtualnej Any – zjawisko proanoreksji w sieci internetowej, „Psychiatria Polska”, t. XLIV, nr 5.
• Szurowska B. (2011a), Anoreksja i bulimia. Śmiertelne sposoby na życie, Harmonia Universalis, Gdańsk.
• Szurowska B. (2011b), Anoreksja w rodzinie, Difin, Warszawa.
• Wojciszke B. (2012), Psychologia społeczna, Scholar, Warszawa.
• Wronka M., Jezierska-Kazberuk M. (2011), Świat porcelanowych motyli. Blogi internetowe o tematyce odchudzającej jako źródło informacji o zaburzeniach odżywiania, „Forum Zaburzeń Metabolicznych”, t. 2, nr 2.
• Woronowicz B.T. (2009), Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina & Wyd. Edukacyjne Parpamedia, Warszawa.
• Wrońska M. (2011), Kultura medialna jako element konstruowania własnej tożsamości i stylu życia adolescentów w „płynnej nowoczesności”, [w:] W. Jakubowski, S. Jaskulska (red.), Kultura mediów, ciało i tożsamość ‒ konteksty socjalizacyjne i edukacyjne, Impuls, Kraków
• Chakkour F., Markiel-Skrzypińska A., Ludzkie ciało nośnikiem reklamy?, http://etyka.opoka. org.pl/cialonosnik.html [dostęp: 23.05.2013].
• Dycht M., Marszałek L. (2011), Mass media i reklama a choroby cywilizacyjne: anoreksja i bulimia, „Seminare”, t. 30, s. 147-158, http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-95834da1-f65c-4e96-ae92-08ee0df34393 [dostęp: 11.04.2016].
• Dyllus K., Anoreksja i bulimia, http://www.biomedical.pl/zdrowie/anoreksja-i-bulimia-37.html [dostęp: 6.02.2012].
• Dziewięcki M., Anoreksja: przyczyny i konsekwencje, http://www.opoka.org.pl/biblioteka- /I/IP/ anoreksja [dostęp: 20.03.2012].
• Morris D., Ciało w reklamie, http://www.szkolareklamy.edu.pl/sections-niewarticle-238-str_ w1-naj_w2html [dostęp: 23.05.2013].
• Nowak J., Social media jako sieci obiegu przekazów medialnych, http://apcz.pl/czasopisma/ index.php/Nowe_Media/article/view/NM.2012.001/2166 [dostęp: 9.03.1016].
• Suszek H., Psychologia osobowości ‒ wykład 8, www.psychologia.pl/tbaran/wyklad_8.pdf [dostęp: 16.04.2013].
• Wasilewski D., Anoreksja i bulimia – choroby duszy i ciała, http://www.tam.opole.pl/baza- -wiedzy/psychiatra-artykuy/175-anoreksja-i-bulimia-choroby-duszy-i-ciala [dostęp: 14.06.2016].
• Zierkiewicz E., Kowalczyk I., Konsumentka czy konsumowana? ‒ kobieta do zjedzenia w prasie kobiecej, http://www.academia.edu/980332/Konsumentka_czy_konsumowana_kobieta_do_zjedzenia_w_prasie_kobiecej [dostęp: 24.05.2013].