Główne kierunki soborowej odnowy liturgicznej w świetle Konstytucji o liturgii świętej z perspektywy 60. lat jej realizacji

• Authors: Bartocha Waldemar

Title variants

EN

Main directions of the conciliar liturgical renewal in the light of the Constitution on the Sacred Liturgy from the perspective of 60 years of its implementation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu było przedstawienie genezy soborowej odnowy liturgicznej i istotnych postanowień Vaticanum II w tej kwestii. Ważna jest świadomość, że uchwalenie przez II Sobór Watykański Konstytucji o liturgii świętej było poprzedzone wieloma działaniami wewnątrz Kościoła. Trudno bowiem wyobrazić powstanie tego dokumentu bez uwzględnienie dokonań pionierów ruchu biblijnego i liturgicznego oraz oficjalnej aprobaty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła dla postulatów przez nich wysuwanych. Naszkicowanie kontekstu historycznego, w jakim kształtowało się dzieło odnowy soborowej pozwala zrozumieć i docenić teologiczne założenia, które sformułowano w Konstytucji Sacrosanctum Concilium. Zanim Sobór podał konkretne wytyczne dotyczące procesu odnowy soborowej skoncentrował się na przedstawieniu teologicznej natury liturgii i na ukazaniu jej roli w życiu Kościoła. Z perspektywy 60 lat, jakie upłynęły od przyjęcia przez II Sobór Watykański Konstytucji Sacrosanctum Concilium, biorąc pod uwagę blaski i cienie dzieła soborowej odnowy, można sformułować konkluzję, że odnowa obrzędów, nowe księgi liturgiczne oraz formacja liturgiczna pomogły wielu ludziom zrozumieć liturgię jako miejsce ich uświęcenia i uwielbienia Boga. Pozostaje obowiązek troski o dobro duchowe, które się z soborowej odnowy liturgicznej zrodziło.

EN

The purpose of this article was to present the genesis of the conciliar liturgical renewal and the important provisions of the Second Vatican Council in this regard. It is important to know that the Second Vatican Council’s enactment of the Constitution on the Sacred Liturgy was preceded by many activities within the Church. Indeed, it would be difficult to imagine the creation of this document without taking into account the achievements of the pioneers of the biblical and liturgical movement, as well as the official approval of the Church’s Teaching Office for the demands made by them. Sketching the historical context in which the work of the Council’s renewal took shape makes it possible to understand and appreciate the theological assumptions formulated in the Constitution Sacrosanctum Concilium. Before the Council gave specific guidelines for the process of conciliar renewal, it had focused on presenting the theological nature of the liturgy and on demonstrating its role in the life of the Church. From the perspective of the 60 years that have passed since the Second Vatican Council adopted the Constitution Sacrosanctum Concilium, taking into account the glories and shadows of the work of conciliar renewal, it is possible to form the conclusion that the renewal of the rites, the new liturgical books and liturgical formation have helped many people to understand the liturgy as the place of their sanctification and glorification of God. What remains is the obligation to care for the spiritual good that was born out of the conciliar liturgical renewal.

Keywords

PL

liturgia; odnowa; reforma; Sobór Watykański II; ruch liturgiczny

EN

liturgy; renewal; reform; Second Vatican Council; liturgical movement

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2023
• Issue: Teologiczne Studia Siedleckie XX
• Pages: 55-76

Dates

published

2023-12-12

Contributors

author

Bartocha Waldemar

• UKSW Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-5896-1400

References

• Benedykt XVI. (2023). Co to jest chrześcijaństwo? Testament duchowy. Kraków: Wydawnictwo Esprit.
• Bugnini, A. (1997). La riforma liturgica (1948-1975). Nuova edizione riveduta e arricchita di note e di supplementi per una lettura analitica. Roma: C.L.V.- Edizioni Liturgiche.
• Czerwik, S. (2013). Święte Triduum Paschalne. W: W. Świerzawski (red.), Mysterium Christi, t. VI: Historia liturgii (69-154). Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
• Chupungco, A.J. (2003). La traduzione dei testi liturgici. W: A.J. Chupungco (red.), Scientia Liturgica. Manuale di Liturgia, vol. I: Introduzione di Liturgia (390-409). Casale Monferrato: Edizioni Piemme Spa.
• Dudek, A. (2017). Teologiczne założenia odnowy i reformy liturgicznej II Soboru Watykańskiego. Tarnowskie Studia Teologiczne 36, nr 2, 91-105.
• Goenaga, J.A. (2006). La vida liturgico-sacramental de la Iglesia en su evolucion historica. W: D. Borobio (red.). La celebración en la Iglesia, vol. I: Liturgia y sacramentología fundamental (161-203). Salamanca: Ediciones Sígueme.
• Goyret, P. (2004). Powołani, konsekrowani, posłani. Sakrament kapłaństwa. Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów.
• Franciszek (2022). List apostolski Desiderio desideravi. Poznań: Pallottinum.
• Jakubczak, A. (2012). O. Pius Parsch – prekursor odnowy liturgicznej. W: W. Świerzawski (red.), Mysterium Christi, t. II: Historia liturgii (209-218). Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
• Jan Paweł II (1988). List apostolski Vicesimus quintus annus. Poznań: Pallottinum.
• Koperek, S. (1973). Dom Lambert Beauduin prekursor współczesnej odnowy liturgicznej. Ruch biblijny i liturgiczny 70, nr 26, 209-217.
• Kaczynski, R. (2004). Theologischer Kommentar zur Konstitution über die heilige Liturgie Sacrosanctum Concilium. W: P. Hünermann, B. Jochen Hilberath (red.), Herders Theologischer Kommentar zum Zweiten Vatikanischen Konzil, Band 2 (1-227). Freiburg im Breisgau: Verlag Herder GmbH.
• Konecki, K. (2013). Główne założenia teologiczne Konstytucji o liturgii świętej. Liturgia Sacra 19, nr 2, 243-252.
• Lijka, K. (2015). Pocałunek pokoju w liturgii eucharystycznej i jego symbolika. Teologiczne Studia Siedleckie, nr 12, 185-205.
• Marini, P. (2014). Jak celebrować Eucharystię? [Zeszyty Formacji Duchowej 64]. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Marsili, S. (2008). La Liturgia, momento storico della salvezza. W: pr. zb., Anàmnesis, vol. I: La Liturgia, momento nella storia della salvezza (31-156). Genova-Milano: Casa Editrice Marietti S.p.A.
• Matczak, B. (2013). Cipriano Vagaggini OSB i reforma liturgiczna. Studium na postawie zbiorów Archiwum w Camadoli [Modlitwa Kościoła 15]. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.
• Matwiejuk, K. (2011). Język narodowy w liturgii. Liturgia Sacra 17, nr 1, 37-51.
• Matwiejuk, K. (2015). Triduum Paschalne. Trzy noce Chrystusa zdradzonego i ukrzyżowanego, który zmartwychwstał, Siedlce: Unitas.
• Migut, B. (2011). Teologia liturgii Konstytucji o liturgii Sacrosanctum Concilium w perspektywie hermeneutyki ciągłości. W: K. Porosło (red.). Źródło i szczyt. Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium dzisiaj [Modlitwa Kościoła 11] (111-155). Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.
• Muroni P.A. (2014). Il Mistero di Cristo nel tempo e nello spazio. La celebrazione cristiana. Roma: Urbaniania University Press.
• Neunheuser, B. (2008). Il movimento liturgico: panorama storico e lineamenti teologici. W: B. Neunheuser, S. Marsili, M. Augé, R. Civil (red.), Anàmnesis, vol. I: La Liturgia, momento nella storia della salvezza (9-30). Genova-Milano: Casa Editrice Marietti S.p.A.
• Neunheuser, B. (1977). La rélation entre le prêtre et les fidèles dans la liturgie de Pie V et celle de Paul VI. W: A.M. Triacca, A.Pistoia (red.). L’Assemblée liturgique et les differents rôles dans l’assemblée (239-252). Roma: Edizioni Liturgiche.
• Nowak, J. (1999). Apostolski wymiar liturgii w świetle Konstytucji „Sacrosanctum Concilium”, Poznań: Pallottinum.
• Pałęcki, W. (2009). Ruch liturgiczny przygotowaniem do odnowy liturgii Mszy Świętej. W: C. Krakowiak, B. Migut (red.). Jedna wiara jedna Msza. Od Mszału Piusa V do Mszału Pawła VI (37-73). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Pecklers, K.F. (2003). Storia della liturgia romana. B. Dal secolo XVI al Vaticano II. W: A.J. Chupungco (red.), Scientia Liturgica. Manuale di Liturgia, vol. I: Introduzione di Liturgia (167-194). Casale Monferrato: Edizioni Piemme Spa.
• Raffa V. (2011). Liturgia eucaristica. Mistagogia della Messa: dalla storia e dalla teologia alla pastorale pratica. Nuova edizione ampiamente riveduta e aggiornata secondo l’editio typica tertia del Messale Romano [Bibliotheca «Ephemerides Liturgicae» «Subsidia» 100]. Roma: CLV-Edizioni Liturgiche.
• Ratzinger, J., Czterdzieści lat Konstytucji o liturgii świętej. W: K. Góźdź, M. Górecka (red). Opera omnia, t. XI: Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego, wyd. polskie (634-648). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Righetti, M. (2005). Storia liturgica, vol. III: La Messa. Milano: Editrice Àncora.
• Roche, A. (2023). Misterium paschalne i jego liturgiczne konsekwencje. Liturgia: Decydujące znaczenie Ewangelizacji [Wykład wygłoszony w języku angielskim podczas sesji duszpasterskiej dla księży archidiecezji łódzkiej w dniach 27-30 listopada 2023 roku, tł. ks. K. Marcjanowicz], mps.
• Roche A. (2023).Przywrócenie liturgii rzymskiej. Reforma liturgiczna: Wcielanie radości Ewangelii [Wykład wygłoszony w języku angielskim podczas sesji duszpasterskiej dla księży archidiecezji łódzkiej w dniach 27-30 listopada 2023 roku, tł. ks. K. Marcjanowicz], mps.
• Scardilli, P.D. (2015). Nella liturgia la manifestazione della Chiesa. I nuclei ecclesiologici in Sacrosanctum Concilium. Assisi: Cittadella Editrice.
• Sielepin, A. (2010). Słowo Boże w mszach obrzędowych. W: A. Żądło (red.). Praedicamus Christum Crucifixum. Słowo Boże w liturgii Kościoła. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Arcybiskupowi Damianowi Zimoniowi Metropolicie Katowickiemu w 25. rocznicę święceń biskupich (365-385). Katowice: Księgarnia św. Jacka.
• Sobeczko, H. (2014). Główne założenia reformy liturgicznej według Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium. W: S. Araszczuk (red.). Blaski i cienie reformy liturgicznej. 50 lat soborowej Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium (33-46). Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu i TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
• Sobeczko, H. (2004). Podstawy wewnętrzne i zewnętrzne w czynnym uczestnictwie wiernych we Mszy Świętej. W: E. Mateja, R. Pierskała, M. Worbs (red.), Servitium Liturgiae. Księga wydana z okazji 65. rocznicy urodzin i 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej księdza profesora Helmuta Sobeczki (251-268). Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego.
• Sobór Watykański II. (2012). Konstytucja o liturgii świętej. W: Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje (48-78). Poznań: Pallottinum.
• Sorci, P. (2022). Riforma della liturgia e riforma della Chiesa [Bibliotheca «Ephemerides Liturgicae» «Subsidia» 206]. Roma: Centro Liturgico Vincenziano.
• Sosnowski, S. (2021). Znak pokoju w ramach obrzędów przygotowujących do Komunii Świętej. Łódzkie Studia Teologiczne 30, nr 2, 39-56.
• Szczaniecki, P. (2009). Msza po staremu się odprawia. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów.
• Święta Kongregacja Obrzędów. (1955). Dekret Maxima redemptionis nostrae mystero (16 listopada 1955 r.). Acta Apostolicae Sedis 47, 838-841.
• Warwarko, B. (2022). Język liturgiczny jako narzędzie transcendentnego wymiaru człowieka. Język. Religia. Tożsamość 26, nr 2B, 37-53.
• Worbs, M. (2012). Cele i rozwój ruchu liturgicznego. W: W. Świerzawski (red.). Mysterium Christi, t. II: Historia liturgii (147-168). Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10343589