Tradycje wojskowe w rodzinie Toedwenów

• Authors: Dmochowski Piotr Andrzej , Sikorski Andrzej

Title variants

EN

Military tradition in Toedwen family

RU

Военные традиции рода Тедвен

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article describes the history of Polish line of the Livonian family Toedwens (Tödwen). The ancestor of the part of the family who settled in Poland, in Podlasie was Dorpat chamberlain Jan Henryk. In the seventeenth century for dozens of years he served in the infantry and later in dragoons during the Cossack, Swedish, Turkish and Moscow wars. Moreover, his career included an episode of the service for the Habsburgs in the 80s of the seventeenth century. Jan Henryk reached the rank of general. Toedwens who lived in the eighteenth century did not evince particular activity as regards the military field. It was not until the next century when the significant number of members of this family served in the Polish army, the day of the Duchy of Warsaw, the Polish Kingdom, November Uprising and the Crimean War. The members of the light cavalry are particularly famous – cousins Tadeusz and Wincenty, participants of Somosierra charge.

RU

В статье описывается история польской линии ливонского рода Тедвен. Родоначальником ветви, осевшей в Польше, в Подляском воеводстве, был под коморий дерптский Ян Генрих. В XVII в. на протяжении нескольких десятилетий он служил в пехоте, затем драгуном, во время Казацкой, Шведской, Московской и Турецкой войн. В его карьере был также период службы у Габсбургов в 80-е гг. XVII в. Ян Генрих дослужился до звания генерала. Тедвены, жившие в XVIII в., не проявляли активности в военном деле. Лишь в следующем столетии появилось немало представителей этого рода, служивших в польской армии периода Польского княжества, Польского Царствa, восстания 1830-1831 гг. и Крымской войны. Наиболее известны шеволежеры – двоюродные братья Тадеуш и Винцент, участники атаки при Сомосьерре.

• Publisher: Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku
• Journal: Studia z Dziejów Wojskowości
• Year: 2016
• Volume: 5
• Pages: 153-172

Contributors

author

Dmochowski Piotr Andrzej

author

Sikorski Andrzej

References

• [Białopiotrowiczowa K.], Wspomnienie księżnej K. z roku 1830 i 31, oprac. H. W., „Lech. Tygodnik Ilustrowany” 1878, nr 48.
• [Białopiotrowiczowa K.], Wspomnienie księżnej K. z roku 1830 i 31, oprac. H. W., „Lech. Tygodnik Ilustrowany” 1878, nr 50.
• „Czas” 1855, nr 88.
• „Dziennik Konfederacji Jeneralney Królestwa Polskiego” 1812, nr 6.
• „Dziennik Narodowy” 1843, nr 108.
• „Dziennik Narodowy” 1845, nr 219.
• „Dziennik Narodowy” 1846, nr 250.
• „Dziennik urzędowy województwa sandomierskiego” 1834, nr 3.
• „Dziennik Warszawski” 1870, nr 172.
• „Gazeta Polska” 1831, nr 138.
• „Gazeta Warszawska” 1786, nr 83.
• „Gazeta Warszawska” 1811, nr 18.
• „Gazeta Warszawska” 1829, nr 166.
• „Gazeta Warszawska” 1830, nr 200.
• „Gazeta Warszawska” 1858, nr 121.
• „Genealogisches Taschenbuch der deutschen gräflichen Häuser” 1831.
• „Kalendarzyk polityczny na rok 1838” Warszawa [1837].
• „Kłosy” 1884, t. 39, nr 993.
• „Kurier Warszawski” 1846, nr 24.
• „Kurier Warszawski” 1861, nr 87.
• „Leipziger Zeitung” 1830, nr 149.
• „Rocznik Instytutów Religijnych i Edukacyjnych” 1824.
• „Rocznik Urzędowy Królestwa Polskiego” 1866.
• „Sprawozdanie Komissyi Funduszów Emigracyi Polskiej” 1838, nr 5.
• „Sprawozdanie Komissyi Funduszów Emigracyi Polskiej” 1841, nr 8.
• „Sprawozdanie Komissyi Funduszów Emigracyi Polskiej” 1842, nr 9.
• „Sprawozdanie Komissyi Funduszów Emigracyi Polskiej” 1843, nr 10.
• „Sprawozdanie Komissyi Funduszów Emigracyi Polskiej” 1856, nr 57.
• „Trzeci Maj” 1844.
• „Wiadomości Polskie” 1857, nr 8.
• „Wiek” 1880, nr 257.
• A. de Lassale, Chronique Musicale, „Le Monde Illustrè” 1867, nr 557
• A. Ostanek, VI Lwowski Okręg Korpusu w dziejach wojskowości polskiej 1921-1939, Warszawa 2013
• Album zmarłych Zgromadzenia Księży Marianów (1700-2013), Warszawa 2014.
• Augusiewicz S., Nieznane materiały do bitwy ochmatowskiej 1665 roku w Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz Berlin-Dahlem, „Echa Przeszłości” 2006, nr 7.
• Avvisi Italiani, ordinarii e straordinarii dell’ anno 1688, t. V, Wien [b.r.w.].
• Bartkowski J., Spis Polaków zmarłych na emigracji od roku 1831, oprac. L. Krawiec, [w:] Materiały do biografii, genealogii i heraldyki polskiej, t. VII/VIII, Rzym 1985.
• Bartkowski J., Wspomnienia z powstania 1831 roku i pierwszych lat emigracji, oprac. E. Sawrymowicz, Kraków 1967.
• Bielecki R., Szwoleżerowie gwardii, Warszawa 1996.
• Bielecki R., Zarys rozproszenia Wielkiej Emigracji we Francji 1834-1837. Materiały z archiwów francuskich, Warszawa – Kraków 1986.
• Błaszczyk G., Herbarz szlachty żmudzkiej, t. VI, Warszawa 2016.
• Boniecki A., Herbarz polski, cz. I: Wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich, t. IX, Warszawa 1906.
• Borcz A., Przemyśl 1656-1657, Warszawa 2006.
• Concours des musiques militaires, „Le Petit Journal” 1867, nr 1634
• Czapliński W., Opozycja wielkopolska po krwawym potopie 1660-1668, Kraków 1930.
• Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697-1794. Spisy, oprac. A. Rachuba, et al., red. A. Rachuba, Warszawa 2004.
• Diariusz sejmu zwyczajnego 1670 roku, oprac. K. Przyboś, M. Ferenc, Kraków 2005.
• Dopomóżcie do wystawienia pomnika Szopena, „Ziemia Lubelska” 1923, nr 215
• Dresdener Adress-Kalender auf das Jahr 1833 [Drezno, b.r.w.], cz. 1. s. 258, cz. 2.
• Drugi dzień rewii orkiestr wojskowych, „Kurier Poranny” 1923, nr 260
• F. Neuhauser, Z muzyki, „Gazeta Lwowska” 1923, nr 206
• Gadon L., Emigracja polska. Pierwsze lata po upadku powstania listopadowego, t. II, Kraków 1901.
• Gadon L., Z życia Polaków we Francyi. Rzut oka na 50-letnie koleje Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu 1832-1882, Paryż 1883.
• Genealogisches Handbuch der Baltischen Ritterschaften (Neue Folge), t. III, b.m.w. [Hamburg] 2013.
• Gritzner M., Der Adel der russischen Ostseeprovinzen (Estland, Kurland, Livland Oesel), Neustadtan der Aisch 1980 (J. Siebmacher’s großes Wappenbuch, t. 25).
• Hoesick F., Juliusz Słowacki (1809-1849). Biografia psychologiczna, t. I, Kraków-Warszawa 1897.
• Hundert Z., Komput wojsk koronnych z podziałem chorągwi jazdy zaciągu polskiego na pułki 1673, [w:] „Studia z Dziejów Wojskowości”, t. II, 2013.
• Hundert Z., Między buławą a tronem. Wojsko koronne w walce stronnictw malkontentów z ugrupowaniem dworskim w latach 1669-1673, Oświęcim 2014.
• I doroczny konkurs orkiestr wojskowych, „Polska Zbrojna” 1923, nr 239
• I doroczny konkurs orkiestr wojskowych, „Polska Zbrojna” 1923, nr 239
• I doroczny konkurs orkiestr wojskowych, „Polska Zbrojna” 1923, nr 239
• J. Nowak, Wieża Wolności 1918. W 90. Rocznicę wyzwolenia Krakowa, Kraków 2008
• J. Pilżys, Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w latach 1921-1939, Szczecin 2012.
• J. Wojciechowski, 10. Pułk Ułanów Litewskich 1918-1939, Oświęcim 2014
• Janas E., Konfederacja wojska koronnego 1661-1663. Dzieje i ideologia, Lublin 1998.
• K. Bar, Charakterystyka zespołu akt Departamentu Piechoty MSWojsk. z lat 1921-1939, „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej” 1974, nr 6
• Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego, oprac. E. Sawrymowicz et al., Wrocław 1950.
• Karp S., Herb Karp – jego geneza, legenda i odmiany, [w:] Studia genealogiczne, red. A. Sikorski, T. Sławiński, Warszawa 2016.
• Kersten A., Stefan Czarnecki 1599-1665, Lublin 2006.
• Kochowski W., Annaliun Poloniae Climacter Tertius Ad puctum Abdicationis Jiannis Casimiri Reg. per Regnum Poloniae res gestas inclusive continens, Kraków 1698.
• Konarski K., Przed odsieczą wiedeńską, Warszawa 1914.
• Konarski S., Szlachta kalwińska w Polsce, Warszawa 1936.
• Koncert orkiestr wojskowych w D.O.K. VII, „Dziennik Poznański” 1923, nr 213.
• Königlich Sächsischer Hof- und Civil- und Militär Staat im Jahre 1823, Leipzig [b.r.w.].
• Konkurs eliminacyjny orkiestr 30 dywizji piechoty, „Polska Zbrojna” 1923, nr 249
• Konkurs orkiestr wojskowych D.O.K. I Warszawa, „Kurjer Poranny” 1923, nr 245
• Konkurs orkiestr wojskowych DOK II, „Polska Zbrojna” 1923, nr 231
• Konkurs orkiestr wojskowych DOK Kraków, „Polska Zbrojna” 1923, nr 224
• Konkurs Orkiestr wojskowych w Lublinie, „Głos Lubelski” 1923, nr 214
• Konkurs orkiestr wojskowych, „Gazeta Bydgoska” 1923, nr 209
• Konkurs orkiestr wojskowych, „Gazeta Warszawska” 1923, nr 247
• Konkurs orkiestr wojskowych, „Kurier Łódzki” 1923, nr 247
• Konkurs orkiestr wojskowych, „Kurier Poranny” 1923, nr 247
• Konkurs orkiestr wojskowych, „Żołnierz Wielkopolski” 1923, nr 22-23
• Konkursowe popisy orkiestr wojskowych, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1923, nr 232
• Konkursowe popisy orkiestr wojskowych, „Muzyka i Śpiew” 1923, nr 30
• Korzon T., Dola i niedola Jana Sobieskiego 1629-1674, t. I, Kraków 1898.
• Kronika życia i twórczości Mickiewicza, [t. II] Od „Dziadów” części trzeciej do „Pana Tadeusza”: marzec 1832 – czerwiec 1834, oprac. M. Dernałowicz, Warszawa 1966
• Legion Mickiewicza. Wybór źródeł, oprac. H. Batowski, A. Szklarska-Lohmannowa, Wrocław1958.
• Listy Jana Sobieskiego do żony Marii Kazimiery, oprac. A. Z. Helcel, Kraków 1860.
• Listy z podróży Antoniego Edwarda Odyńca. (Z Warszawy do Rzymu), Warszawa 1875, t. I.
• M. Józefowicz, Doroczny konkurs orkiestr wojskowych okręgu korpusu III, „Słowo” 1923, nr 200
• M. Żebrowski, Pluton trębaczy 7 Pułku Ułanów Lubelskich im. gen. K. Sosnkowskiego, Londyn 1981
• Manteuffel G., Inflanty Polskie oraz Listy znad Bałtyku, red. K. Zajas, Kraków 2009.
• Maroszek J., Jaświły. Dzieje obszaru gminy do końca XVIII wieku, Białystok 2004.
• Maroszek J., Konfiskaty mienia mieszkańców Białostocczyzny po wojnie z Rosją 1812 r., „Rubieże“ 1992, nr 1.
• Marylski E., Pomniki i mogiły Polaków na cmentarzach zagranicznych, Warszawa 1860.
• Marylski E., Pomniki i mogiły Polaków na cmentarzach zagranicznych, Warszawa 1860.
• Mir J. P., La Garde impériale et la campagne de 1814: dictionnaire des morts et blessés au combat, Paris 2001.
• Morsztyn Z., Muza domowa, oprac. J. Dürr-Durski, t. II, Warszawa 1954.
• Mosbach A., Wiadomości do Dziejów Polskich z Archiwum Prowincyi Szląskiej, Wrocław 1860.
• Mościcki H., Generał Jasiński i powstanie kościuszkowskie, 1917.
• Nagielski M., Druga wojna domowa w Polsce. Z dziejów polityczno-wojskowych Rzeczypospolitej u schyłku rządów Jana Kazimierza Wazy, Warszawa 2011.
• Nagielski M., Społeczny i narodowy skład gwardii królewskiej za dwóch ostatnich Wazów (1632-1668), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1988, t. XXX.
• Neuer Nekrolog der Deutschen, Weimar 1836.
• Niesiecki K., Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S. J., oprac. J. N. Bobrowicz, t. IX, Lipsk 1842.
• Obrona Krakowa przeciw Szwedom r. 1666. Z rękopismów pozostałych po ś. p. Józefie Muczkowskim, „Czas. Dodatek miesięczny”, 1858, t. XI.
• Odyniec A. E., Jerzy Lubomirski czyli wojna domowa w Polsce, Wilno 1861.
• Opis żałobnego Obchodu po wiekopomney pamięci Nayiaśnieyszym Alexandrze I, Warszawa 1829, s. XXXII.
• Pasek J., Pamiętniki, oprac. W. Czapliński, Wrocław 1952.
• Paszkiewicz M., Aliens certificates in the Public record Office – Polonica (1826-1852), „Antemurale” 1975.
• Paszkiewicz M., Lista emigrantów polskich w Wielkiej Brytanii otrzymujących zasiłki od rządu brytyjskiego w latach 1834-1899, [w:] Materiały do biografii, genealogii i heraldyki polskiej, t. II, Buenos Aires – Paryż 1964.
• Pierwszy dzień konkursu orkiestr wojskowych, „Głos Lubelski” 1923 nr 282
• Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, t. I, cz. 1: Pisma od roku 1629 do roku 1671, oprac. F. Kluczycki, Kraków 1880.
• Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, t. I, cz. 2, Kraków 1881.
• Po turnieju muzyk wojskowych, „Ziemia Przemyska” 1923, nr 21
• Pobudka 16 orkiestr wojskowych w Krakowie, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1923, nr 229
• Poczet skazańców na Sybir do gubernii tylko Wiatskiej z powstania roku 1830/31, sporządzony w Wiatce w 1832 r., Kraków 1867.
• Polska pobudka na odwachu, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1918, nr 209
• Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. XIII: Inflanty, cz. 1, wyd. J. Jakubowski i J. Kordzikowski, Warszawa 1915.
• Program konkursu orkiestr wojskowych z Okręgu Korpusu Warszawskiego, „Polska Zbrojna” 1923, nr 245
• Program konkursu orkiestr wojskowych, „Polska Zbrojna” 1923, nr 246
• Program Rewii Orkiestr Wojskowych, „Polska Zbrojna” 1923, nr 259
• Przepis Ubioru Polowego Wojsk Polskich r. 1919, Warszawa 1920
• Przewodnik warszawski informacyjno-adresowy na rok 1869, oprac. W. Dzierżanowski, Warszawa 1870.
• Pułaski F., Opis 815 rękopisów Biblioteki Ord. Krasińskich, Warszawa 1915.
• Raport Komitetu Ogółu Emigracji Polskiej w Londynie w rzeczy uwolnienia 11 Polaków z okrętu rossyjskiego Irtysz, w Portsmouth – i ich utrzymania [b.m. i r.w.].
• Referat muzyczny M.S.Wojsk., „Muzyk Wojskowy” 1926, nr 1
• Rewia orkiestr wojskowych, „Kurier Poranny” 1923, nr 259
• Rewia zwycięskich orkiestr wojskowych ze wszystkich DOK – w Warszawie, „Polska Zbrojna” 1923, nr 258
• Roguski P., Cmentarz Polski w Dreźnie. Pomniki i groby polskie na starym cmentarzu katolickim (Alter Katholischer Friedhof) w Dreźnie, Katowice 2000.
• Roguski P., Słodkie imię wolności… Przejście Polaków przez Niemcy po upadku powstania listopadowego, Warszawa 2011.
• Rozstrzygnięcie konkursu orkiestr wojskowych, „Głos Lubelski” 1923, nr 282
• Sikora L., Szwedzi i Siedmiogrodzianie w Krakowie. Od 1655 do 1657 roku, Kraków 1908.
• Sikorski A., Dzieje rodziny Kampenhausenów w Polsce, [w:] Studia genealogiczne, red. A. Sikorski, T. Sławiński, Warszawa 2016.
• Sikorski A., Monografia rodzina Wesslów herbu Rogala (w przygotowaniu).
• Sikorski A., Rosenowie. Spolonizowana rodzina inflancka w Wielkopolsce w XVII-XIX wieku (w przygotowaniu).
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. IX, Warszawa 1888.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XV cz. 2, Warszawa 1902.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI, Warszawa 1885.
• Spießen M. von, Wappenbuch des Westfälischen Adels, Görlitz 1902, t. II.
• Studniarek A., Borowik P., Jaświły. Z dziejów obszaru gminy w XIX i XX wieku, Białystok-Jaświły 2011.
• Szczygielski W., Referendum trzeciomajowe: sejmiki lutowe 1792 roku, Łódź 1994.
• Szczygielski W., U progu przełomu politycznego w obradach Sejmu Wielkiego w początkach drugiej połowy roku 1790, „Przegląd Nauk Historycznych” 2014, nr 1.
• Szczygielski W., Zielińska, Olędzki Stefan h. Rawicz (1703-1771), marszałek wołkowyski, poseł na sejmy Z., pułkownik wojsk lit., koniuszy lit., [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXIII, 1978.
• Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, oprac. E. Sęczys, Warszawa 2000.
• Szumski J., Bogusław Radecki-Mikulicz i jego rodzina, „Białostocczyzna” 1995, nr 2.
• Święto orkiestr wojskowych, „Kurier Poranny” 1923, nr 261
• Telegramy, „Dziennik Poznański” 1867, nr 167
• Turniej orkiestr wojskowych o mistrzostwo W.P., „Żołnierz Polski” 1923, nr 39
• Turniej orkiestr wojskowych o mistrzostwo Wojska Polskiego, „Polska Zbrojna” 1923, nr 261
• Urzędnicy inflanccy XVI-XVII wieku. Spisy, oprac. K. Mikulski, A. Rachuba, Kórnik 1994.
• Urzędnicy podlascy XIV-XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Dubas-Urwanowicz, W. Jarmolik, M. Kulecki, J. Urwanowicz, Kórnik 1994.
• Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, red. A. Rachuba, t. I: Województwo wileńskie XIV-XVIII wiek, oprac. H. Lulewicz et al., Warszawa 2004.
• Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku (ziemia halicka, lwowska, przemyska, sanocka), Spisy, oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987.
• Volumina Legum, oprac. J. Ohryzko, t. IV, Petersburg 1859.
• Volumina Legum, oprac. J. Ohryzko, t. V, Petersburg 1860.
• W. Fabry, Rola i znaczenie orkiestr wojskowych w Polsce, „Orkiestra” 1931, nr 8-9
• W. Kwiatkowski, Dziesięciolecie akcji oświatowej i społecznej w korpusie lubelskim, Lublin 1929.
• Wagner M., Korpus oficerski wojska polskiego w drugiej połowie XVII wieku, Oświęcim 2015.
• Wagner M., Słownik biograficzny oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku, t. I, Oświęcim 2013.
• Wiadomości bieżące, „Gazeta Bydgoska” 1923, nr 207
• Wiadomości bieżące, „Kurier Warszawski” 1923, nr 248
• Wiadomości bieżące, „Kurier Warszawski” 1923, nr 251, wyd. Wieczorne
• Wiadomości bieżące, „Kurier Warszawski” 1923, nr 262, dodatek poranny
• Wiadomości bieżące, „Kurier Warszawski” 1923, nr 265, wyd. Wieczorne
• Wiadomości bieżące, „Rzeczpospolita” 1923, nr 261
• Wiadomości zagraniczne, „Kurjer Warszawski” 1867, nr 167
• Wierzbicki P., Dywizja Kozaków Sułtańskich. Polityczno-wojskowe koncepcje stronnictwa Czartoryskich w okresie wojny krymskiej (1853-1856), Kraków 2013.
• Wierzbowski S., Konnota wypadków w domu i w kraju zaszłych od 1634 do 1689, oprac. J. K. Załuski, Lipsk 1858.
• Wimmer J., Materiały do zagadnienia organizacji i liczebności armii koronnej w l. 1660-1667, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, t. VI, cz. 1, 1960.
• Wimmer J., Polacy w walkach na terenie Austrii przed odsieczą wiedeńską w 1683 r., „Sobótka”, 1982, nr 3-4.
• Wimmer J., Wiedeń 1683. Dzieje kampanii i bitwy, Warszawa 1983.
• Wimmer J., Wojsko polskie w drugiej połowie XVII wieku, Oświęcim 2013.
• Wiśniewski J., Dzieje osadnictwa w powiecie grajewskim do połowy XVI w. [w:] Studia i Materiały do Dziejów Powiatu Grajewskiego, t. I, Warszawa 1975.
• Wojciechowski
• Wolff J., Pacowie. Materyjały historyczno-genealogiczne, Petersburg 1885.
• Wrede A. v., Geschichte der k. und K. Wehrmacht, t. II, cz. 2, Wien 1901.
• Wyniki konkursu orkiestr wojskowych D.O.K. I, „Polska Zbrojna” 1923, nr 247,
• Wyniki konkursu orkiestr wojskowych DOK IV, „Polska Zbrojna” 1923, nr 252
• Wyniki konkursu orkiestr wojskowych DOK VIII, „Polska Zbrojna” 1923, nr 250
• Z konkursu orkiestr wojskowych, Polska Zbrojna” 1923, nr 257
• Z miasta, „Nowa Reforma” 1918, nr 486
• Z Pomorza, „Słowo Pomorskie” 1923, nr 208
• Załuski J., Wspomnienia o pułku lekkokonnym polskim gwardyi Napoleona I, Kraków 1865.
• Zbiór pamiętników do dziejów polskich, oprac. W. de Broel-Plater, t. IV, Warszawa 1859.
• Zielińska Z., Morykoni Michał Tadeusz h. Własnego (po 1720-1788), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXII, 1977.
• Zwycięstwo orkiestry 20 pp. z Krakowa na konkursie orkiestr wojskowych, „Ilustrowany Kurier Codzienny” 1923, nr 239
• Źródła do dziejów Warszawy. Rejestry podatkowe i taryfy nieruchomości 1510-1770, red. S. Herbst, cz. 2, Warszawa 1963.