Człowiek upodmiotowiony. Właściwości osobowości autorskiej absolwentów klas Montessori. Raport z badań

• Authors: Bednarczuk Beata Zuzanna

Title variants

EN

The Empowered Human-Being. Self-Authoring Personality Characteristics of Graduates of Montessori Classes. A Research Report

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł prezentuje badania nad poziomem rozwoju tzw. osobowości autorskiej, przeprowadzone w latach 2013–2016 na próbie 69 absolwentów szkoły Montessori w Lublinie, w wieku 16–21 lat. Do zebrania danych empirycznych posłużył opracowany przez K. Obuchowskiego kwestionariusz POA, mierzący trzy zasadnicze wymiary osobowości: podmiotowość, bycie sobą i indywidualne standardy waluacyjne. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają stwierdzić, że niemal wszyscy badani absolwenci szkoły Montessori rozwinęli w sobie właściwości autorskie na poziomie optymalnym. Średnie wyniki trzech głównych wymiarów osobowości autorskiej: podmiotowość, bycie osobą i ustosunkowanie są istotnie wyższe od średniej teoretycznej skali, co pozwala wnioskować o wysokim poziomie wszystkich obszarów osobowości autorskiej oraz o współwystępowaniu wspomnianych właściwości. Otrzymane wielkości średnich w zakresie 14 kategorii różnicowych osobowości autorskiej są istotnie wyższe od średniej teoretycznej skali i informują o wysokim poziomie ukształtowania wszystkich cech osobowości autorskiej. Nie odnotowano zróżnicowania profilu własności osobowości autorskiej ze względu na płeć i wiek indagowanych absolwentów. Zgodnie z obserwacjami K. Obuchowskiego, badane osoby uświadamiają sobie swoje potrzeby i potrafią się do nich zdystansować, rozwijają się, kierując sensem swojego istnienia, pozytywnie oceniają siebie, swoje cele oraz świat wokół siebie. Zdolność generowania przez badanych zestawu racji leżących u podstaw najsilniej odczuwanego podmiotowego standardu waluacji (ustosunkowanie), oznacza nie tylko opanowanie i dominację operacji abstrakcyjnych, które warunkują świadome tworzenie prywatnej wiedzy, uniezależniają od kontroli konkretnego doświadczenia, stwarzają szansę skutecznego działania na długi dystans, umożliwiają podejmowanie odpowiedzialnych wyborów.

EN

The article presents a study on the level of self-authorizing personality development conducted in 2013-2016 within a group of 69 adolescents, alumni of a Montessori school in Lublin then aged 16-21. The method for collecting empirical data was a POA questionnaire designed by K. Obuchowski, measuring 3 main dimensions of personality: subjectivity, being a person and individual valuation standards. The results proved that almost all of the graduates of Montessori classes had developed self-authoring characteristics at an optimum level. The average results of the three main dimensions of the author’s personality: subjectivity, being a person and taking an attitude are significantly higher than the theoretical average of the scale, which allows the determination of a high level of all areas of authorial personality and the co-occurrence of the aforementioned properties. The obtained values in the range of 14 differential categories of the author’s personality are significantly higher from the theoretical average of the scale and inform about the high level of all personality characteristics. There was no difference in the personality profile due to the sex of the graduates. According to Obuchowski’s observations, the respondents realize their needs and are able to distance themselves from them, develop themselves, guide the sense of their existence, positively assess themselves, their goals and the world around them. The ability of the subjects to generate a set of reasons that underlie the strongest subjective standard of valence (attitude) means not only the mastering and dominance of abstract operations, which condition the conscious creation of private knowledge, become independent of the control of a specific experience, create the opportunity for effective long-distance operation and enables them to make responsible choices.

Keywords

PL

pedagogika Marii Montessori; absolwenci klas Montessori; osobowość autorska; struktura osobowości autorskiej

EN

pedagogy of Maria Montessori; graduates of Montessori classes; author’s personality; the structure of the author’s personality

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2018
• Volume: 13
• Issue: 1(47)
• Pages: 105-120

Contributors

author

Bednarczuk Beata Zuzanna

References

• Bednarczuk B., Doświadczanie uczenia się w relacjach absolwentów klas Montessori – (przed)wstępne rozpoznanie, [w:] Edukacja alternatywna w XXI wieku, red. Z. Melosik, B. Śliwerski, OW Impuls, Kraków 2010.
• Bednarczuk B., Atmosfera uczenia się w opiniach uczniów klas Montessori. [w:] Wychowawcza rola szkoły, red. J. Kirenko, D. Wosik-Kawala, T. Zubrzycka-Maciąg, Wyd. UMCS, Lublin 2012.
• Bednarczuk B., Idea Edukacji dla Życia jako przesłanie pedagogiki Marii Montessori,
• [w:] Edukacja w systemie Marii Montessori – wychowaniem do wartości, red. M. Miksza, Wydawnictwo Palatum, Łódź 2014.
• Bednarczuk B., Osobowość autorska absolwentów klas Montessori w perspektywie doświadczeń i celów życiowych, OW Impuls, Kraków 2016.
• Błachnio A., Autor siebie w trzeciej fali cywilizacyjnej, Wyd UKW, Bydgoszcz 2006.
• Błachnio A., Obuchowski K., Teoria osobowości autorskiej i kwestionariusz POA, [w:] Kwestionariusze w psychologii. Postępy, zastosowania, problemy, red. W. Zeidler, Vizja Press & IT, Warszawa 2011.
• Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, OW Impuls, Kraków 2000.
• Łukaszewski W, Doliński D., Fila-Jankowska A., Matuszewski T., Niedźwieńska A., Oleś P., Szkudlarek T., Tożsamość, Trudne pytanie: kim jestem, Smak Słowa, Sopot 2012.
• Montessori M., Odkrycie dziecka, Palatum, Łódź 2014 (wyd. I 1948).
• Montessori M., Childhood education, New American Library–Meridian Books, New York–Scarborough 1975 (wyd. I 1949).
• Montessori M., Domy dziecięce. Metoda pedagogiki naukowej stosowana w wychowaniu najmłodszych dzieci, Żak, Warszawa 2005.
• Montessori M., The advanced Montessori method. vol. 1, Clio, Oxford 1991 (wyd. I 1918).
• Montessori M., The discovery of the child, Fides, Notre Dame 1967 (wyd. I 1948).
• Montessori M., The secret of childhood, Ballantine Books, New York 1972 (wyd. I 1936).
• Montessori M., To educate the human potential, Clio, Oxford 1989 (wyd. I 1948).
• Nowak S., Metodologia badań społecznych, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2007.
• Obuchowski K, Od przedmiotu do podmiotu, Wyd. Uczelniane AB, Bydgoszcz 2000.
• Obuchowski K., Człowiek intencjonalny. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1993.
• Obuchowski K., Refleksje autobiograficzne psychologa, Wyd. WSHE, Łódź 2009.
• Obuchowski, K. Adaptacja twórcza, KiW, Warszawa 1985.
• Oleś P.K., Dialogowość wewnętrzna jako właściwość człowieka, [w:] Nowe idee w psychologii. Psychologia XXI wieku, red. J. Kozielecki, Gdańsk 2009.
• Ożarowski W., Ustalenie przydatności Popperowskiej zasady falsyfikacji do oceny koncepcji osobowości autorskiej, „Horyzonty Psychologii” 2012, nr 1.