Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2015 | 19 | 287-298

Article title

El ementy informacji gramatycznej w słowniku pod red. Tadeusza Lehra-Spławińskiego jako przykład uwarunkowań socjokulturowych w leksykografii

Authors

Selected contents from this journal

Title variants

EN
Elements of grammatical information in the dictionary edited by T. Lehr-Spławiński, as an example of socio-cultural factors in lexicography

Languages of publication

PL

Abstracts

The paper examines the convention of formulating the inflectional information, especially pertaining to grammatical cases, in Trzaska, Evert, and Michalski’s Dictionary of Polish that was edited in the interwar period by T. Lehr-Spławiński. The author attempts to determine what factors informed the use of a lexicographically innovative solution that nonetheless did not upset the linguistic tradition, and has proven both very functional and influential for future conventions in Polish lexicography. The analysis of nominal inflection presented in the dictionary is compared to analyses in numerous academic and popular grammars, mostly from the interwar period or widely known at the time, and in the context of the publishing layout of the editor who contracted Lehr-Spławiński. The aim of the paper is to highlight the significant role that research on the sociocultural context plays in metalexicographical studies and in a better understanding and interpretation of dictionaries, not so much as linguistic compendia, but also as texts of culture.

Contributors

author
  • Uniwersytet Warszawski, Warszawa

References

  • Benni T., Łoś J., Nitsch K., Rozwadowski J., Ułaszyn H., 1923, Gramatyka języka polskiego, Kraków.
  • Czelakowska A., 2010, Opisy fleksyjne w gramatykach polskich lat 1817-1939, „Biblioteka «LingVariów»” t. 6, Kraków.
  • Drzewiecki K., 1929, Początki gramatyki języka polskiego z ćwiczeniami i przykładami, wyd. 12. bez zmiany, Warszawa.
  • Gaertner H., 1927, Nauka o języku polskim. Wskazówki do samokształcenia ze słowniczkiem terminów gramatycznych i pomocniczych, „Poradniki Nauczycielskie” t. 1, Lwów.
  • Gaertner H., 1931–1938, Gramatyka współczesnego języka polskiego, cz. 1: Głosownia 1931, cz. 2: Semantyczne właściwości morfematów. Kategorje wyrazów 1933, cz. 3.1: Słowotwórstwo 1934, cz. 3.2: Słowotwórstwo 1938, Lwów – Warszawa.
  • Gaertner H., 1933a, Mowa polska. Podręcznik do nauki o języku dla I klasy gimnazjalnej, Lwów – Warszawa.
  • Gaertner H., 1935, Mowa polska. Podręcznik do nauki o języku dla III klasy gimnazjalnej, Lwów – Warszawa.
  • Gaertner H., Passendorfer A., 1933, Poradnik gramatyczny. Najważniejsze prawidła i wskazówki gramatyczne z podaniem form nastręczających wątpliwości – a ze szczególnem uwzględnieniem poprawnego wymawiania i stosunku mowy żywej do pisanej do użytku uczniów szkół powszechnych i średnich, Lwów – Warszawa.
  • Gruszczyński W., 1982: Informacja gramatyczna w dawnych słownikach języka polskiego, „Prace Filologiczne” XXI, s. 67–85.
  • Konarski F., 1912, Zwięzła gramatyka języka polskiego dla klasy IV. szkół 5- i 6-klasowych, Lwów.
  • Kryński A.A., Kryński M., 1923, Gramatyka języka polskiego szkolna, wyd. 11 bez zmiany, Warszawa.
  • Lam S., 1968, Życie wśród wielu, Warszawa.
  • Lehr-Spławiński T., Kubiński R., 1931, Gramatyka języka polskiego. Podręcznik szkolny, wyd. 4, Lwów.
  • Lehr-Spławiński T. (red.) [1938–39], Trzaski, Everta i Michalskiego [nowy] słownik języka polskiego, Warszawa.
  • Małecki A. 1863/1915, Gramatyka języka polskiego [większa], Kraków.
  • NSJPLehr. Prospekt, a., 1939: Nowy słownik języka polskiego oprac. pod red. Tadeusza Lehra-Spławińskiego. Prospekt, Warszawa, druk ulotny niedatowany, dostępny w Gabinecie
  • Dokumentów Życia Społecznego Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, sygn. DU III P.5[4311].
  • Rudnicka E., 2014, O kontekście historycznym oraz recepcji w polskiej metaleksykografii przedwojennego [Nowego] słownika języka polskiego pod redakcją Tadeusza Lehra-Spławińskiego, „Język Polski” XCIV, z. 2, s. 93–103.
  • Saloni Z., Świdziński M., 2007, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa.
  • Stein I., Zawiliński R., 1928, Gramatyka języka polskiego dla szkół powszechnych i średnich, wyd. 6 bez zm. podług wyd. 4 (1923), Warszawa.
  • Szober S., 1923, Gramatyka języka polskiego, wyd. 2, Lwów – Warszawa.
  • Szober S., 1931, Zwięzła gramatyka języka polskiego. Podręcznik dla szkół powszechnych i klas niższych szkół średnich, Warszawa.
  • Szober S., 1931–1934, Gramatyka języka polskiego. Obraz naukowy współczesnego polskiego języka literackiego, cz.1: Stanowisko lingwistyczne…, cz. 2: Głosownia, cz. 3: Słowotwórstwo i odmiennia, Warszawa.
  • Szober S., 1953, Gramatyka języka polskiego, wyd. 3, oprac. W. Doroszewski, Warszawa.
  • Walczak B., 1994: Z wojennych strat językoznawstwa polskiego: nie ukończony słownik języka polskiego pod redakcją Tadeusza Lehra-Spławińskiego, [w:] Z. Zagórski (red.), Język a współczesne społeczeństwo polskie, „Prace Komisji Językoznawczej – Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Filologiczno-Filozoficzny” t. 21, Poznań, s. 65–81.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-7ac44b37-cb7c-47ca-9a3e-788713ac65b0
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.