Co to znaczy, że wyniki przeprowadzonych przez psychologów badań naukowych poddawane są analizie statystycznej?

• Authors: Jerzy Marian Brzeźiński

Title variants

EN

What does it mean that the results of research conducted by psychologists are subjected to statistical analysis?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor artykułu, odwołując się do współczesnego stanu świadomości (awareness) metodologicznej psychologów oraz własnego wieloletniego doświadczenia badawczego i edukacyjnego, i inspirowany takimi pracami, jak: Cohen (1990-2006, 1994/2006) i Wilkinson & Task Force on Statistical Inference (1999), podejmuje węzłowe problemy stosowania metod analizy statystycznej danych pochodzących z badań psychologicznych. Zwraca też uwagę na możliwe źródła nadużyć oraz optymalne rozwiązania, których przyjęcie przez badaczy będzie minimalizowało wariancję błędu (error variance) i przyczyni się do znaczącego obniżenia kreowanych artefaktów. Celem artykułu jest też zwrócenie uwagi na możliwe źródła naukowych naduży (scientific misconduct). Autor skupił się na następujących zagadnieniach: standardowym ujęciu procesu badawczego, pojęciu istotności, miejscu analizy statystycznej danych (data) w procesie badawczym, konieczności replikacji wyników badań naukowych, opozycji: NHST vs confidence interval, ważności ustalania w badaniach psychologicznych effect size oraz celowości prowadzenia multivariate analysis.

EN

Referring to the current methodological awareness of psychologists, drawing on his own longstanding research and teaching experience, and inspired by works such as Cohen (1990-2006, 1994/2006) or Wilkinson & Task Force on Statistical Inference (1999), the author addresses crucial problems involved in the use of methods of statistical analysis of data derived from psychological research. He also draws attention to the possible sources of misconduct as well as to optimal solutions, whose adoption by researchers will minimize error variance and contribute to a significant reduction of artifacts created. The aim of the article is also to draw attention to the possible sources of scientific misconduct. The author focused on the following the issues: the standard view of the research process, the concept of statistical analysis of data in the research process, the necessity of replicating research findings, the NHST vs. confidence interval opposition, the importance of determining effect size, and the usefulness of conducting multivariate analysis.

Keywords

PL

proces badawczy; świadomość metodologiczna; wielkość efektu (ES); NHST; przedziały ufności; replikacja; wielozmiennowa analiza

EN

research process; methodological awareness; effect size (ES); NHST; confidence intervals; replication; multivariate analysis

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Psychologiczne
• Year: 2012
• Volume: 15
• Issue: 3
• Pages: 7-40

Dates

published

2012

Contributors

author

Jerzy Marian Brzeźiński

• Instytut Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Identifiers

ISSN

1507-7888