Teoria inteligentnego projektu nie wypowiada religijnych twierdzeń o sferze nadnaturalnej

• Authors: Casey Luskin

Title variants

EN

ID Does Not Address Religious Claims About the Supernatural

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Teoria inteligentnego projektu (ID) jest alternatywną wobec darwinizmu próbą wyjaśnienia genezy życia na Ziemi, głoszącą, że życia nie da się wyjaśnić bez odwołania do inteligentnego projektanta. W zamyśle jej twórców i rzeczników ma to być teoria naukowa. Krytycy zarzucają jednak, że teoria ID mówi o nadnaturalnym projektancie, a więc jest w istocie zawoalowaną formą kreacjonizmu, uważanego za doktrynę religijną. Autor odpowiada na ten zarzut wskazując, że teoria ID przestrzega wymogów naukowości – zwłaszcza naturalizmu metodologicznego oraz empirycznego ugruntowania wniosków – i że nie można zaklasyfikować jej jako odmianę kreacjonizmu, gdyż nie wypowiada się na temat religijnych pytań o sferę nadnaturalną. Teoretycy ID badają obiekty naturalne, posiłkując się wiedzą o skutkach działania istot inteligentnych, jakimi są ludzie. Starają się w ten sposób dociec, czy u źródeł obiektów naturalnych leży działanie inteligentnej przyczyny. Autor przekonuje, że teoria ID nie może rozstrzygać o naturze ewentualnego projektanta takich obiektów, o ile ma respektować granice dociekań naukowych. Na identyfikację projektanta nie pozwalają aktualne świadectwa empiryczne, które według teoretyków ID wskazują tylko na to, że powstanie pewnych struktur biologicznych wymagało udziału bliżej nieokreślonej inteligencji. Wielu rzeczników ID, takich jak Michael Behe czy Phillip Johnson, utożsamia projektanta z Bogiem chrześcijańskim, zastrzegają oni jednak, że nie jest to wniosek wypływający z teorii ID, a jedynie ich osobiste przekonanie. Wskazują ponadto, że teoria ID jest zgodna wieloma światopoglądami, nie tylko z chrześcijańskim, i nie musi nawet zakładać, że projektant jest istotą nadnaturalną.

EN

Intelligent design theory (ID) is an alternative – to Darwinism – explanation of the origin of life on earth, according to which life is unexplainable without invoking an intelligent designer as its cause. From the point of view of its founders and advocates, it is a scientific theory. Critics, however, object that ID theory speaks of supernatural designer and thus it is a veiled form of creationism which is believed to be a religious doctrine. Author answers this objection indicating that ID theory respects scientific criteria – especially methodological naturalism and empirical grounding of conclusions – and that it cannot be classified as a form of creationism due to fact that it does not address religious claims about the supernatural. ID theorists’ research are natural objects and they conduct research using knowledge about the effects of actions of intelligent beings. In this way they try to inquire whether the action of some intelligent cause is responsible for the existence of natural objects. Author argues that ID theory cannot determine the nature of the potential designer of such objects if it want to stay within the bounds of scientific investigations. The identification of the designer is impossible in the light of presently accumulated evidence which, according to ID theorists, indicate just that the origin of certain biological structures required involvement of some closer unidentified intelligence. Many ID advocates, such as Michael Behe or Phillip Johnson, identify the designer with Christian God, but making a proviso that this conclusion is not a logical consequence of ID theory and that it is only their personal belief. Furthermore, they argue that ID theory is compatible with many worldviews, not only with Christian one, and that it must not assume that the designer is a supernatural being.

Keywords

PL

teoria inteligentnego projektu; przyczyna inteligentna; przyczyna nadnaturalna; chrześcjaństwo; nauka; religia; naturalizm metodologiczny; empiryzm

EN

intelligent design theory; intelligent cause; supernatural cause; Christianity; science; religion; methodological naturalism; empiricism

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
• Journal: Filozoficzne Aspekty Genezy
• Year: 2009/2010
• Volume: 6-7
• Pages: 93-116

Contributors

author

Casey Luskin

• Center for Science and Culture

References

• Zeznanie Charlesa Thaxtona w sprawie Kitzmiller v. Dover, 400 F. Supp. 2d 707, M. D. Pa. 2005.
• William A. DEMBSKI, The Design Revolution, InterVarsity Press, Downers Grove, Illinois 2004.
• Michael J. BEHE, Czarna skrzynka Darwina. Biochemiczne wyzwanie dla ewolucjonizmu, przeł. Dariusz Sagan, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 4, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2008.
• Percival DAVIS and Dean H. KENYON, Of Pandas and People: The Central Question of Biological Origins, Foundation for Thought and Ethics 1993.
• Michael J. BEHE, „Współczesna hipoteza inteligentnego projektu. Łamanie reguł”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2004, R. 12, nr 7-8 (183-184), s. 244-266, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/index.php?action=tekst&id=40 (20.03.2009).
• Michael J. BEHE, „Filozoficzne zarzuty stawiane hipotezie inteligentnego projektu: odpowiedź na krytykę”, przeł. Dariusz Sagan, w: Dariusz SAGAN, Spór o nieredukowalną złożoność układów biochemicznych, Biblioteka Filozoficznych Aspektów Genezy, t. 5, Wydawnictwo MEGAS, Warszawa 2008, s. 217-232, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/index.php?action=tekst&id=150 (20.03.2009).
• Michael Behe, zeznanie w sprawie Kitzmiller v. Dover, transkrypt z sesji porannej, 17 października 2005.
• Phillip E. JOHNSON, „Intelligent Design in Biology: The Current Situation and Future Prospects”, Think (The Royal Institute of Philosophy), 19 February 2007, http://www.discovery.org/a/3914 (20.03.2009).
• Thomas WOODWARD, Darwin Strikes Back: Defending the Science of Intelligent Design, Baker Books, Grand Rapids, Michigan 2006.
• David K. DEWOLF, John WEST, and Casey LUSKIN, „Intelligent Design Will Survive Kitzmiller v. Dover”, Montana Law Review, Winter 2007, vol.68, no 7, http://www.discovery.org/scripts/viewDB/filesDB-download.php?command=download&id=1372 (20.03.2009).
• Eugenie C. SCOTT, Evolution vs. Creationism: An Introduction, Greenwood Press, Westport, Connecticut 2004.
• National Academy of Sciences, Science and Creationism: A View From the National Academy of Sciences, 2nd ed., 1999.
• Phillip E. JOHNSON, Sąd nad Darwinem, przeł. Robert Piotrowski, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997.
• Eugenie C. SCOTT, „Antievolutionism and Creationism in the United States”, Annual Review of Anthropology 1997, vol. 26.
• National Science Teachers, „Position Statement on the Teaching of Evolution”.
• Robert T. PENNOCK, Intelligent Design Creationism and Its Critics: Philosophical, Theological & Scientific Perspectives, MIT Press – A Bradford Book, Cambridge, Massachusetts 2001.
• Barbara FORREST and Paul R. GROSS, Creationism’s Trojan Horse: The Wedge of Intelligent Design, Oxford University Press, New York 2004.
• Edwards v. Aguillard, 482 U.S. 578, 592 (1987).
• Casey LUSKIN, „Intelligent Design (ID) Has Scientific Merit Because It Uses the Scientific Method to Make Its Claims and Infers Design By Testing Its Positive Predictions”, Discovery Institute, 8 September 2008, http://www.discovery.org/a/7051 (20.03.2009).
• Charles THAXTON, „Introduction to Teachers”, w: Dean H. KENYON and P. William DAVIS, Biology and Origins, 1987 (materiał nieopublikowany).
• John Angus CAMPBELL, „Why Are We Still Debating Darwinism? Why Not Teach the Controversy?”, w: John Angus CAMPBELL and Stephen C. MEYER (eds.), Darwinism, Design and Public Education, Michigan State University Press, East Lansing 2003.
• Stephen C. MEYER, „A Scientific History – and Philosophical Defense – of the Theory of Intelligent Design”, http://www.discovery.org/a/7471 (20.03.2009).
• Louis AGASSIZ, „An Essay on Classification”, esej opublikowany po raz pierwszy w 1857, http://books.google.com/books?id=QXkLAAAAMAAJ&printsec=frontcover&dq=Louis+Agassiz#PPA83,M1 (20.03.2009).
• F.C.S. SCHILLER, „Darwinism and Design”, w: Humanism: Philosophical Essays, 2nd ed., Macmillan & Co. 1912, przedruk z: Contemporary Review, June 1897.
• Alfred Russel WALLACE, „Sir Charles Lyell on Geological Climates the Origin of Species”, w: Charles H. SMITH (ed.), Alfred Russel Wallace: An Anthology of His Shorter Writings, Oxford University Press 1991, s. 33-34.
• Francis H.C. CRICK, „Molecular Structure of Nucleic Acids: A Structure for Deoxyribose Nucleic Acid”, Nature, 25 April 1953, vol. 171, s.737-738.
• Michael POLANYI, „Life Transcending Physics and Chemistry”, Chemical and Engineering News 1967, vol. 45(35).
• Michael POLANYI, „Life’s Irreducible Structure”, Science, 21 June 1968, vol. 160, s. 1308-1312.
• Hubert P. YOCKEY, „Self-Organization Origin of Life Scenarios and Information Theory”, Journal of Theoretical Biology 1981, vol. 9.
• Marcel P. SCHÜTZENBERGER, „Algorithms and Neo-Darwinian Theory”, w: P.S. MOORHEAD and M.M. KAPLAN (eds.), Mathematical Challenges To the Neo-Darwinian Interpretation of Evolution, Wistar Institute's Symposium Monograph No. 5, 1967.
• Fred HOYLE, Evolution from Space (The Omni Lecture), Enslow Publishers 1982.
• James E. HORIGAN, Chance or Design?, Philosophical Library 1979.
• Charles THAXTON, Walter BRADLEY, and Roger OLSEN, The Mystery of Life’s Origin, Lewis & Stanley 1984.
• Jonathan WITT, „Zarys historii powstania naukowej teorii inteligentnego projektu”, przeł. Dariusz Sagan, Na Początku… 2005, R. 13, nr 9-10 (198-199), s. 352-362, http://www.nauka-a-religia.uz.zgora.pl/index.php?action=tekst&id=81(20.03.2009).
• Zeznanie Charlesa Thaxtona w sprawie Kitzmiller v. Dover, 400 F. Supp. 2d 707, M. D. Pa. 2005.
• Eugenie C. SCOTT, „Monkey Business”, The Sciences, New York Academy of Sciences, January/February 1996, vol. 36, no. 1, s. 20-25.
• John A. MOORE, Science as a Way of Knowing, Harvard University Press 1993.
• William A. DEMBSKI and Jonathan WELLS, The Design of Life: Discovering Signs of Intelligence in Biological Systems, Foundation for Thought and Ethics, Dallas 2008.
• Stephen C. MEYER, „The Origin of Biological Information and the Higher Taxonomic Categories”, Proceedings of the Biological Society of Washington 2004, vol. 117(2), s. 213- 239.
• William A. DEMBSKI, „Introduction”, w: William A. DEMBSKI (ed.), Mere Creation. Science Faith & Intelligent Design, InterVarsity Press, Downers Grove, Illinois 1998.
• National Academy of Sciences, Teaching About Evolution and the Nature of Science, National Academy Press, Washington, D.C. 1998.
• David K. DEWOLF, John WEST, Casey LUSKIN and Jonathan WITT, Traipsing into Evolution: Intelligent Design and the Kitzmiller v. Dover Decision, Discovery Institute Press 2006.
• Kitzmiller v. Dover, 400 F. Supp. 2d 707, M.D. Pa. 2005, transkrypt z sesji porannej, 27 września 2005.
• „The Mystery of Life’s Origin: An Interview with Dr. Charles Thaxton, Part Two”, http://www.idthefuture.com/2008/07/the_mystery_of_lifes_origin_an_1.html (20.03.2009).
• „The Mystery of Life’s Origin: An Interview with Dr. Charles Thaxton, Part One”, http://www.idthefuture.com/2008/07/the_mystery_of_lifes_origin_an.html (20.03.2009).
• „The Theory of Intelligent Design: A Briefing Packet for Educators”, Discovery Institute, 13 November 2007, http://www.discovery.org/scripts/viewDB/filesDB-download.php?command=download&id=1453 (22.03.2009).