Umorzenie postępowania wskutek cofnięcia aktu oskarżenia

• Authors: Błoński Michał , Najman Beata

Title variants

EN

Discontinuation of the proceeding resulting from withdrawal of the indictment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Poruszane w artykule zagadnienie stanowi środek kierujący polski proces karny ku kontradyktoryjności, zgodnie z założeniami wielkiej nowelizacji kodeksu postępowania karnego, wchodzącej z dniem 1 lipca 2015 roku. Modyfikacja dotycząca zasady skargowości polega na wprowadzeniu możliwości cofnięcia aktu oskarżenia, w miejsce istniejącej dotychczas instytucji odstąpienia od oskarżenia. Zgodnie ze znowelizowanym art. 14 § 2 k.p.k. do skutecznego cofnięcia aktu oskarżenia niezbędna stanie się zgoda oskarżonego, zaś do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej prokurator będzie uprawniony do samodzielnego podjęcia decyzji w tej kwestii. Zdaniem autorów, cofnięcie aktu oskarżenia jest możliwe za każdym razem w toku przewodu sądowego przed sądem pierwszej instancji, czyli również po uchyleniu wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania. W opracowaniu zajęto stanowisko, iż instytucja cofania aktu oskarżenia nie stanowi wyłomu od zasady oportunizmu, gdyż oskarżyciel publiczny, decydując się na dokonanie tej czynności procesowej, jest obowiązany przestrzegać przepisów wszelkich ustaw, a przede wszystkim kierować się z zasadą obiektywizmu i legalizmu. Autorzy z aprobatą odnieśli się do brzmienia art. 14 § 2 k.p.k., który nie przedstawia w sposób egzemplifikacyjny powodów uzasadniających decyzję oskarżyciela publicznego w omawianej kwestii. W przypadku skutecznego cofnięcia aktu oskarżenia postępowanie karne winno zostać umorzone z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela (art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k.).

EN

Issue raised in the article is a mean directing Polish penal process to the adversarial principle, in line with the great amendment to the Code of Criminal Procedure, which comes into force on 1 July 2015. Modification on the principle of accusatorial procedure introduces the possibility of withdrawal of the indictment in place of now existing institution of withdrawal from the prosecution. According to the amended Article. 14 § 2 of the Code of Criminal Procedure, for the effective withdrawal of the indictment the consent of the accused will be necessary and before the opening of the court proceedings, during the first main court session, the prosecutor will be entitled to independently take a decision on this issue. According to the authors, the withdrawal of the indictment is possible at all times in the course of the proceedings before the court of first instance, which is also after the discharge of judgments and remand of the case. The study assumed the view that the institution of withdrawal of the indictment is not a breach from the principle of opportunism. The authors approvingly referred to the wording of Art. 14 § 2 of the Code of Criminal Procedure, which does not exemplify the reasons justifying the decision of the public prosecutor in this matter.

Keywords

PL

zasada skargowości; cofnięcie aktu oskarżenia; zgoda oskarżonego; umorzenie postępowania

EN

principle of accusatorial procedure; the withdrawal of the indictment; the consent of the accused; discontinuation of the proceedings

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2015
• Volume: XCIV (94)
• Pages: 31-47

Dates

published

2015

Contributors

author

Błoński Michał

• Katedra Postępowania Karnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, sędzia Sądu Okręgowego w Łodzi

author

Najman Beata

• Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki

References

• Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 1247).
• Ustawa z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 2011 r., Nr 270, poz. 1599 ze zm.).
• Opracowania:
• Augustyniak B., Eichstaedt K., Kurowski M., Świecki D., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, LexisNexis, Warszawa 2013.
• Bieńkowska B., Kruszyński P., Kulesza C., Piszczek P., Wykład prawa karnego procesowego, Temida 2, Białystok 2003.
• Błoński M., Najman B., Inicjatywa dowodowa przed sądem pierwszej instancji w świetle zasady kontradyktoryjności i szybkości postępowania. Zagadnienia wybrane, [w:] T. Grzegorczyk (red.), Polski proces karny i materialne prawo karne w świetle nowelizacji z 2013 roku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Tylmanowi z okazji Jego 90. Urodzin, LexisNexis, Warszawa 2014, s. 185–200.
• Daszkiewicz W., Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. I, Branta, Poznań 2000.
• Goss M., Cofnięcie aktu oskarżenia przez oskarżyciela publicznego, Prokuratura i Prawo 2014/3, s. 46–52.
• Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, LexisNexis, Warszawa 2014.
• Grzegorczyk T., Podstawowe kierunki projektowanych zmian procedury karnej, PiP 2012/11, s. 14–31.
• Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
• Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Kraków 2005.
• Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, C.H. Beck, Warszawa 2004.
• Hofmański P. (red.), Kluczowe problemy procesu karnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• Hofmański P., Wielka reforma Kodeksu postępowania karnego 2013, Forum Prawnicze 2013/4, s. 9–24
• Hofmański P., Model kontradyktoryjny w świetle projektu k.p.k. z 2012 r., [w:] P. Wiliński (red.), Kontradyktoryjność w procesie karnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2013, s. 33–39.
• Hofmański P., Obecność oskarżonego na rozprawie – prawo czy obowiązek?, Wrocławskie Studia Sądowe 2011/1, s. 9–17
• Kmiecik R., Skrętowicz E., Proces karny. Część ogólna, Zakamycze, Kraków – Lublin 2002.
• Marszał K., Stachowiak S., Zgryzek K., Proces karny, Volumen, Katowice 2003.
• Murzynowski A., Istota i zasady procesu karnego, PWN, Warszawa 1994.
• Nowak T., Stachowiak S., Prawo karne procesowe. Dynamika postępowania, Branta, Bydgoszcz 2000.
• Nowikowski I., O cofnięciu oskarżenia oraz oskarżyciela publicznego w procesie karnym (Uwagi w związku z projektem zmian kodeksu postępowania karnego), [w:] A. Przyborowska-Klimczak, A. Taracha (red.), Iuridicium et Scientia. Księga jubileuszowa Profesora Romualda Kmiecika, Wolters Kluwer, Warszawa 2011, s. 109–120.
• Nowikowski I., Odwoływalność czynności procesowych stron w polskim procesie karnym, Wyd. UMCS, Lublin 2001.
• Paluszkiewicz H., Warunkowe umorzenie postępowania karnego w stadium postępowania przed sądem, [w:] E. Skrętowicz (red.), Nowa kodyfikacja. Kodeks postępowania karnego. Zagadnienia węzłowe, Ministerstwo Sprawiedliwości – Departament Kadr i Szkolenia, Warszawa 1997.
• Rogacka-Rzewnicka M., Oportunizm i legalizm w świetle współczesnych przeobrażeń procesu karnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Skorupka J., Prokurator jako rzecznik interesu publicznego w kontradyktoryjnym procesie karnym, [w:] T. Grzegorczyk (red.), Polski proces karny i materialne prawo karne w świetle nowelizacji z 2013 roku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Tylmanowi z okazji Jego 90. urodzin, LexisNexis, Warszawa 2014, s. 81–94.
• Stachowiak S., Rodzaje skargi w ujęciu nowego kodeksu postępowania karnego, [w:] A.J. Szwarc (red.), Rozważania o prawie karnym. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Aleksandra Ratajczaka, Wyd. Poznańskie UAM, Poznań 1999.
• Sych W., Wniosek prokuratora o umorzenie postępowania i zastosowanie środków zabezpieczających jako szczególny rodzaj skargi w polskim procesie karnym, [w:] A. Gerecka-Żołyńska, P. Górecki, H. Paluszkiewicz, P. Wiliński (red.), Skargowy model procesu karnego. Księga ofiarowana Profesorowi Stanisławowi Stachowiakowi, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
• Waltoś S., Naczelne zasady procesu karnego, Wyd. Prawnicze PWN, Warszawa 1999.
• Zbrojewska M., Kilka uwag odnośnie do nowego ujęcia zasady kontradyktoryjności w świetle noweli do kodeksu postępowania karnego z 27 września 2013 roku, [w:] T. Grzegorczyk (red.), Polski proces karny i materialne prawo karne w świetle nowelizacji z 2013 roku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Tylmanowi z okazji Jego 90. urodzin, LexisNexis, Warszawa 2014, s. 229–240.
• Ziembiński Z., Logiczne problemy prawoznawstwa, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1966.