Kompetencje kreacyjne biskupa diecezjalnego w wykonywaniu władzy sądowniczej

• Authors: Dominik Dryja

Title variants

EN

Creative Competences of the Diocesan Bishop in the Exercise of Judicial Power

FR

Les compétences créatives de l’Évêque diocésain dans l’exercice du pouvoir judiciaire

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W wykonywaniu władzy sądowniczej przez biskupa diecezjalnego można wyróżnić cztery rodzaje przysługujących mu kompetencji: władcze, kreacyjne, koordynacyjne i nadzorcze. Realizacja kompetencji kreacyjnych przez biskupa w sprawowaniu władzy sądowniczej stanowi cel artykułu. Na początku analizie poddano regulacje prawne dotyczące erygowania trybunału w diecezji oraz ustanawiania urzędów obligatoryjnych i fakultatywnych. Urzędami obligatoryjnymi są: wikariusz sądowy, sędziowie, promotor sprawiedliwości, obrońca węzła oraz notariusz. Urzędami fakultatywnymi są: pomocniczy wikariusz sądowy, kierownik kancelarii sądu, stali obrońcy. Następnie został scharakteryzowany trybunał międzydiecezjalny. Taki sąd pierwszej instancji może utworzyć zgodnie kilku biskupów diecezjalnych dla swoich Kościołów partykularnych.

EN

In the exercise of judicial power by the diocesan bishop it’s possible to distinguish four kinds of competences: governance, creative, coordination and supervisory. Realization of creative competences by the bishop is the purpose of the article. At the beginning were analyzed legal regulations concerning the erection of the tribunal in the diocese and establishment mandatory and optional offices. Mandatory institutions are: court vicar, judges, justice promoter, defender of the bond and notary. Optional offices are: auxiliary court vicar, court chancellor, standing lawyer. The inter-diocese tribunal was then characterized. Such a court of first instance may form in accordance with several diocesan bishops for their particular Churches.

Keywords

PL

sądownictwo kościelne; trybunał; Kościół partykularny; urzędy sądowe; ecclesiastical jurisdiction; tribunal; particular Church; judicial office

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2017
• Issue: 6 (19) nr 2
• Pages: 33-51

Contributors

author

Dominik Dryja

• doktorant, Katedra Kościelnego Prawa Publicznego i Konstytucyjnego, Instytut Prawa Kanonicznego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; adres do korespondencji: al. Racławickie 14, 20-950 Lublin, Poland

References

• Chmiel, Wojciech. 1997. „Notariusz według Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 roku.” Rejent 6:78-88.
• De Diego-Lora, Carmelo. 2011. „Strony w sprawie.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 1111-121. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
• Del Amo, Leon, i Juan Calvo-Álvarez. 2011. „Różne stopnie i rodzaje trybunałów.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 1059-1088. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
• Dzięga, Andrzej. 1999. „Zadania procesowe obrońcy węzła małżeńskiego.” W Kościelne Prawo Procesowe. Materiały i studia. T. 1, red. Andrzej Dzięga, 23-40. Lublin: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
• Gerosa, Libero. 1999. Prawo Kościoła. Poznań: Pallottinum.
• Górecki, Edward. 2004. „Pozycja biskupa w Kościele partykularnym.” W Kościół partykularny w Kodeksie Jana Pawła II, red. Józef Krukowski, i Mirosław Sitarz, 77-89. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Grzywacz, Jerzy. 1974. Promotor sprawiedliwości i jego udział w sprawach małżeńskich. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Krukowski, Józef. 2007. „Proces karny.” W Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. V: Księga VII. Procesy, red. Józef Krukowski, 400-19. Poznań: Pallottinum.
• Lempa, Florian. 2013. Kompetencje, uprawnienia i obowiązki w Kościele Katolickim. Białystok: TEMIDA 2.
• Miziński, Artur Grzegorz. 2011. Status prawny adwokata w Kościele łacińskim. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.
• Pawluk, Tadeusz. 2009. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 4, Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.
• S. Sylviani. 1865. “De gubernatione Dei, lib. II.” W Patrologiae cursus completus. Series latina, ed. Jacques-Paul Migne, t. 53, 47-79. Paris: Excudebatur et venit apud J.P. Migne editorem; tekst polski w: Sylwian z Marsylii, Dzieła wszystkie. Opracowanie Wincenty Myszor, Tadeusz Kołosowski, Józef Numowicz i in. Tłumaczenie Paulina Jakubowska, Tadeusz Kołosowski, i Marta Przyszychowska. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• Sitarz, Mirosław. 2004. Słownik prawa kanonicznego. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Sztychmiler, Ryszard. 2007. „Trybunały.” W Komentarz do Instrukcji procesowej „Dignitas connubii”, red. Tomasz Rozkrut, 57-121. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
• Wrenn, Lawrence G. 2000. “Trials in General.” W New Commentary on the Code of Canon Law, red. John P. Beal, James A. Coriden, i Thomas J. Green, 1614-654. New York-Mahwah: Paulist Press.

Identifiers

DOI

10.18290/kip.2017.6.2-4