Risan, Montenegro. Excavations in 2012

• Authors: Kowal Tomasz

Title variants

PL

Risan, Czarnogóra. Wykopaliska w 2012 r.

• Languages of publication: EN PL

Abstracts

PL

W roku 2012 w Risan badaniami wykopaliskowymi objęto dwa obszary należące do odcinka Carine VII, gdzie prace trwają od 2004 r. (DYCZEK ET AL. 2005; 2009; KOWAL 2012). Kontynuowano odsłanianie pomieszczeń znajdujących się w zachodniej części odcinka na terenie „domu Aglaosa” i w jego najbliższych okolicach (1) oraz u podnóża wzgórza Gradine (2). 1) Najważniejsze ustalenia architektoniczne po tegorocznej kampanii są następujące: po pierwsze, zabudowa okolic „domu Aglaosa” nie powstała w wyniku realizacji jednego projektu; po drugie, okazało się, że często na osnowie starych murów iliryjskich późniejsi budowniczowie wznosili kolejne budowle, zachowując tą samą orientację. Można też zaproponować przeznaczenie (funkcję) odkrytych tu pomieszczeń - analiza planu i znalezisk zdają się wskazywać, że mamy tu do czynienia z rzędem sklepików (,tabernae). 2) Wytyczono tu sondaż (Ryc. 1) w celu uchwycenia skrzyżowania głównej drogi, zbudowanej z dużych płyt wapiennych, wiodącej od głównej bramy antycznego miasta w kierunku północnym, z hipotetyczną ulicą poprzeczną. Skrzyżowania takiego nie odsłonięto, można jednak było stwierdzić, że w późniejszej fazie rzymskiej obecności w Risan dokonywano licznych przebudów, do których m.in. użyto płyt kamiennych zdjętych z drogi. W trakcie kampanii znaleziono także interesujące zabytki, m.in. fragmenty krateru czerwonofigurowego (Ryc. 4), naczynia czarnopokostowane dekorowane motywami roślinnymi i ornamentami wyciskanymi, naczynia o przeznaczeniu toaletowym - alabastrony, unguentaria, a także guttus (Ryc. 2). Jedno z naczyń służyło celom kultowym - miniaturowy kyliks z uchwytem do wylewania obiat ku czci zmarłego (Ryc. 3). Szczególnie efektownym znaleziskiem sezonu był fragment reliefowanej czarki, datowanej na przełom II i III w. n.e., pochodzącej z Koryntu (Ryc. 6). Jest na nim ukazany jeździec w powiewającym płaszczu, galopujący na koniu. Postać ta ponad głową trzyma oszczep gotowy do rzutu. W trakcie prac wydobyto także bogaty materiał numizmatyczny - kilkaset monet, w tym skupisko ok. 100 monet z wizerunkiem króla Ballaiosa, zapewne zawartość zgubionej sakiewki (Ryc. 7), oraz brązową monetę z por-tretem Wespazjana (Ryc. 5), znalezioną w sondażu u stóp Gradine.

• Publisher: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
• Journal: Światowit
• Year: 2013
• Volume: Tom X (LI), fasc. A
• Pages: 163-170

Contributors

author

Kowal Tomasz

References

• CIOŁEK R., 2011, Emisje króla Ballaiosa. Początek mennictwa w Ilirii, Warszawa.
• DRESSEL H., 1899 (ed.), Inscriptions urbis romae latinae. Instrumentum domesticum, Corpus Inscriptionum Latinarum XV/II:1, Berlin.
• DYCZEK P., 2012, Gifts of Dionysus in rhizon, Capital of Queen Teuta. on the Typology of so-Called Greek-italic Amphorae, “Etudes et Travaux” XXV, 66-80.
• DYCZEK P. ET AL., 2005, P. Dyczek, v. Kovacevic, P. Lutovac, J. Martinovic, J. Recław, A. Stakovic, Rhizon 2001-2003. Preliminary Report on the Excavations of the Centerfor Archaelogical Research - Novae, Warsaw University, “Archeologia” (Warsaw) LV (2004), 101-118, pls. XXIV-XXVII.
• DYCZEK P. ET AL., 2009 P. Dyczek, V. Kovacevic, M. Lemke, P. Lutovac, J. Recław, Rhizon, 2004-2007. Preliminary Report on the Excavations of the Center for Research on the Antiquity of Southeastern Europe, University of Warsaw, “Archeologia” (Warsaw) LVIII (2007), 121-139, pls. XIX-XX.
• EVANS A., 1880 On Some Recent Discoveries of Illyrian Coins, “Numismatic Chronicle” N.S. 20, 269-302.
• EVANS A., 1885 Antiquarian Researches in Illyricum, “Archaeologia. Miscellaneous Tracts Relating to Antiquity” XLVIII, 1-52.
• HOXHA G., 2012 Zwei >korinthische< Reliefschalen der mittleren Kaiserzeit aus Shkodra (Scodra), “Archaologischer Anzeiger” 2012/1, 63-83.
• KOVACEVIĆ V., 1997 Istrazivanja arheolośkog lokaliteta “Carine” u Risnu, “Glasnik Odjejlenja Umjetnosti Crnogorska Akademija Nauka i Umietnosti” 16, 17-51.
• KOWAL T., 2012 Risan, Montenegro. Excavations in 2011, “Światowit” IX (L)/A (2011), 201-207.
• MALFITANA D., 2007 La ceramica >corinzia< decorata a matrice. Tipologia, chronologia ed ikonografia di una produzione ceramica Greca di eta imperiale, Rei Cretariae Romanae Fautorum Acta, Supplementum 10, Bonn.
• RUMMEL C., forthcoming Geomagnetic Research at Risan (CNG) and Shkoder (AL), 2011 Season, “Novensia” 24.
• SHEHI E., 2005, Coppe corinzie decorate a relievo da Durres, Albania, “Quaderni Friulani di Archeologia” XV/1, 95-99.
• UJES D., KOVACEVIĆ V., 1992 Novac “kralja”Balajosa sa iskopavanja u Risnu (1988), “Numizmaticar” 15, 9-24.
• VANDERMERSH C., 1994 Vins et amphores de Grande Grece et de Sicile IVe-IIIe s. avant J.-C., Naples.
• WILKES J., 2006, Introduction, (in reprint of:) A. Evans, Ancient Illyria: An Archaeological Exploration, London - New York, I-XXIII.