O mowie, piśmie i innych mediach: peregrynacje po genealogii pojęć z Peterem Sloterdijkiem

• Authors: Hudzik Jan

Title variants

EN

On Speech, Writing and Other Media: Pilgrimages with Peter Sloterdijk around the Genealogy of Concepts

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba przedstawienia krótkiej genealogicznej historii medium mowy i pis­ma, która wykorzystuje, rozwija i rekonstruuje zarazem, poglądy i punkt widzenia Sloterdijka na ten temat. Przedmiotem analiz jest formacja dyskursywna o mowie i piśmie ukształtowana w kulturze zachodniej, składająca się z argumentacji i wyobrażeń zawartych w Biblii, tekstach filozoficznych, głównie Platona i Hegla, i literackich, tu tylko sygnalnie odnotowanych. Chodzi wreszcie także o historię społeczną, spojrzenie na rewolucje i kolonializm przez pryzmat medium druku/pisma — opartych na nim relacji władzy i panowania. Dla Sloterdijka wszystkie te zdarze­nia dyskursywne i społeczne mają wspólne podłoże resentymentalne — zakłada on bowiem za Nietzschem, że u źródeł kultury czai się okrucieństwo i perwersja. Pytanie: po co to robi, co nowego ta zużyta historycznie rama interpretacyjne pozwala mu powiedzieć o mediach dawniej i dziś?

EN

This article concerns the short genealogical history of speech and writing media, which simultaneously takes an advantage of, develops as well as reconstructs, the appropriate points of view and attitudes by Peter Sloterdijk. The object of analysis is a discursive formation on speech and writing shaped in western culture, a formation consisting of arguments and imaginations contained in the Bible, philosophical writings, by Plato and Hegel mainly, and literature, indicat­ed here only very slightly. Social history is eventually discused here, that is the view of revolutions and colonialism through the prism of print/writing medium — through the relationships of power and domination based on this medium. All the discursive and social events have their common resentment background according to Sloterdijk — following Nietzsche he assumes that there are cruelty and perversion that lurk at the roots of culture. The question is: why does he do that, what new does the historically worn-out interpretational frame let him tell about the media in the past and today?

Keywords

PL

pismo; mowa; media; druk; książka; kultura; teoria mediów; ontoteologia; Sloterdijk; Platon; Hegel

writing; speech; media; print; book; culture; media theory; ontotheology; Sloterdijk; Plato; Hegel

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2017
• Volume: 65
• Issue: 1
• Pages: 89-107

Contributors

author

Hudzik Jan

References

• Adorno, Theodor W. 1999. Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia. Tłum. Małgorzata Łukasiewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Carpentier, Alejo. 1986. Eksplozja w katedrze. Tłum. Kalina Wojciechowska. W: Królestwo z tego świata, Eksplozja w katedrze. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Chadwick, Henry. 2000. Myśl wczesnochrześcijańska a tradycja klasyczna. Tłum. Piotr Siej­kowski. Poznań: „W Drodze”.
• Gilson, Étienne. 2001. Jedność doświadczenia filozoficznego. Tłum. Zofia Wrzeszcz. Warszawa: De Agostini.
• Habermas, Jürgen. 2007. Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej. Tłum. Wanda Lipnik i Mał­gorzata Łukasiewicz Warszawa: PWN.
• Hazard, Paul. 1972. Myśl europejska XVIII wieku. Od Monteskiusza do Lessinga. Tłum. Halina Suwała. Warszawa: PIW.
• Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2002. Fenomenologia ducha. Tłum. Światosław Florian No­wicki. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Kant, Immanuel. 1986. Krytyka czystego rozumu. T. II. Tłum. Roman Ingarden, Warszawa: PWN.
• Lasswell, Harold. 1948. „The structure and function of communication in society”. W: The Communication of Ideas. Edited by Lyman Bryson. New York: Harper.
• MacIntyre, Alasdair. 1996. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności [1981]. Tłum. Adam Chmielewski. Warszawa: PWN.
• Margreiter, Reinhard. 2003. „Medien/Philosophie: ein Kippbild”. W: Medienphilosophie. Bei­träge zur Klärung eines Begriffs. Hrsg. Stefan Münker, Alexander Roesler i Mike Sandbothe. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag.
• McQuail, Denis. 2007. Teoria komunikowania masowego. Tłum. Marta Bucholc i Alina Szul­ży­cka. Warszawa: PWN.
• Nietzsche, Friedrich. 2005. Poza dobrem i złem. Tłum. Paweł Pieniążek. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
• Platon. 1996. Phaidros. Tłum. Edward Zwolski. Kraków: Aureus.Sloterdijk, Peter. 1999. Sphären. Makrosphärologie. Band II: Globen. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Sloterdijk, Peter. 2008a. „Reguły dla ludzkiego zwierzyńca. Odpowiedź na Heideggera list o humanizmie”. Tłum. Arkadiusz Żychliński. Przegląd Kulturoznawczy 1 (4).
• Sloterdijk, Peter. 2008b. Krytyka cynicznego rozumu. Tłum. Piotr Dehnel. Wrocław: Wydaw­nictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Sloterdijk, Peter. 2011. Kryształowy pałac. O filozoficzną teorię globalizacji. Tłum. Borys Cymbrowski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.Sloterdijk, Peter. 2013. Reflexionen eines nicht mehr Unpolitischen. Berlin: Suhrkamp.
• Sloterdijk, Peter. 2014. Musisz życie swe odmienić. O antropotechnice. Tłum. Jarosław Jani­szewski. Warszawa: PWN.
• Zakrzewski, Grzegorz Jerzy. 2013. Filozofia antyczna w pierwotnym chrześcijaństwie. O re­cep­cji filozofii antycznej w pismach Ojców Kościoła według Dariusza Karłowicza. Lublin: Wydawnictwo NATAN.
• Zea, Leopold. 1993. Filozofia dziejów Ameryki. Tłum. Krzysztof Jacek Hinz. Warszawa: Cen­trum Studiów Latynoamerykańskich.

Identifiers

DOI

10.18290/rf.2017.65.1-5