Kultura i rynek – relacja konfliktu czy symbiozy?

• Authors: Damian S. Pyrkosz

Title variants

EN

Culture and Market—a Relationship of Conflict or Symbiosis?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W świecie malejących zasobów naturalnych i przestrzeni ludzkiej oraz ekspansji idei, polityk i gospodarek pojęcia kultury i rozwoju nabierają coraz większego znaczenia. Podczas gdy świat ‘zmniejsza’ się w wyniku ekonomicznej, politycznej i kulturowej globalizacji, ludzie stoją przed wyzwaniem pokonania różnic w tych samych dziedzinach życia, aby móc zapewnić rozwój całemu gatunkowi ludzkiemu. Pojęcia kultury i rynku (rozwoju gospodarczego) są często fałszywie zestawiane ze sobą: rynek jest głównie kojarzony ze sferą gospodarczą, a kultura jest postrzegana wyłącznie jako zbiór niematerialnych tradycyjnych wartości. W tym kontekście, artykuł jest próbą odnalezienia wspólnych sfer oddziaływania między kulturą i rynkiem/rozwojem ekonomicznym. Jednocześnie artykuł zwraca uwagę na znaczący wzrost znaczenia kultury dla kwestii rozwoju gospodarczego narodów ze szczególnym uwzględnieniem ewolucji, jaka dokonała się w postrzeganiu powyższego związku w ostatniej dekadzie XX wieku. Ponadto artykuł opisuję rolę, jaką kultura odgrywa w dwóch procesach kształtujących współczesność, czyli globalizacji i zrównoważonego rozwoju.

EN

In the world of decreasing natural resources and room for people on the one hand and expansion of ideas, politics and economies on the other, the notions of culture and development have acquired increasing importance. As the world becomes ‘smaller’ due to economic, political and cultural globalization, people have to bridge the differences in the very same areas to find some common ground and ensure progress to the whole mankind. The terms are often falsely counterposed: market is associated mainly with economic sphere, whereas culture is predominantly viewed as an intangible traditional asset. In this sense, the paper seeks to identify the overlap between the ideas of culture and market/economic development, note the conspicuous rise in significance of the former for the latter and trace the role of culture in economic development of nations with special emphasis on the evolution of the relationship in the last decade of the 20th century specifically. Eventually, the paper defines the role of culture in the context of two processes/ideas that are shaping our reality, i.e. globalization and sustainable development.

Keywords

PL

kultura; gospodarka; wartości; relacje; rozwój; społeczeństwo; globalizacja

EN

culture; economy; values; relationships; development; society; globalization

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2016
• Volume: 7
• Issue: 3
• Pages: 119-132

Contributors

author

Damian S. Pyrkosz

• Katedra Polityki Gospodarczej na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Rzeszowskiego

References

• Banfield Edward: The Moral Basis of a Backward Society. New York: Free Press 1958.
• Baumol William J., Wolff Edward N.: Productivity Growth, Convergence, and Welfare: Reply. „American Economic Review” 78:1988 No. 5 s. 1155-1159.
• Blaug Mark: Economic Theory in Retrospect. Cambridge: Cambridge University Press 1996.
• Boulding Kenneth E.: Toward the Development of a Cultural Economics. „Social Science Quarterly” 53:1972 No. 2 s. 267-284.
• Culture Matters: How Values Shape Human Progress. Red. Samuel P. Huntington i Lawrence E. Harrison. New York: Basic Books 2000.
• Dahrendorf Ralf: The Third Way and Liberty. „Foreign Affairs” 78:1999 Issue 5 s. 13-17. DOI: 10.2307/20049446.
• Dowrick Steve, DeLong J. Bradford: Globalisation and Convergence. An unpublished paper for NBER Conference “Globalisation in Historical Perspective” Santa Barbara, California. May 4-5, 2001.
• Fukuyama Francis: Trust: The Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Free Press 1995.
• Gramsci Antonio: Il materialismo storico e la filosofia di Benedetto Croce. Torino: Einaudi 1949.
• Guiso Luigi, Sapienza Paola, Zingales Luigi: Does Culture Affect Economic Outcomes? „Journal of Economic Perspectives” 20:2006 No. 2 s. 23-48. DOI: 10.1257/jep.20.2.23.
• Hofstede Geert: Cultures and Organizations: Software of the Mind. London: McGraw-Hill 1991.
• Landes David: The Wealth and Poverty of Nations. Why Some Are So Rich and Some So Poor. New York: Norton & Company Inc. 1998.
• Mill John Stuart: A System of Logic. New York: Harper & Brothers 1867.
• Morawski Witold: Socjologia ekonomiczna. Problemy. Teoria. Empiria. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 2001.
• North Douglass Cecil: Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: University Press Cambridge 1990.
• Ohmae Kenichi: The Borderless World: Power and Strategy in the Interlinked World Economy. New York: Harber Business 1990.
• Polanyi Karl: The Economy as Instituted Process. W: Trade and Market in the Early Empires. Economies in History and Theory. Red. Conrad M. Arensberg, Harry W. Pearson, Karl Polanyi. New York: Free Press 1957 s. 243-270.
• Putnam Robert: Making Democracy Work. Princeton, N.J: Princeton University Press 1993.
• Smith Adam: The theory of moral sentiments. Red. David Daiches Raphael, Alec Lawrence Macfie. Indianapolis: Liberty Press 1976.
• Smith Adam: Wealth of Nations. Red. Charles Jesse Bullock. New York: P. F Collier 1909.
• Smith Vernon L.: The Two Faces of Adam Smith. „Southern Economic Journal” 65:1998 No. 1 s. 2-19. DOI: 10.2307/1061349.
• Trompenaars Fons, Hampden-Turner Charles: Riding the Waves of Culture: Understanding Cultural Diversity in Business. London: Nicholas Brealey Publishing 1998.
• Walker Chris, Jackson Maria, Rosenstein Carole: Culture and Commerce: Traditional Arts in Economic Development. Santa Fe, New Mexico: The Urban Institute, the Fund for Folk Culture 2003.
• Wallis W.D.: Geographical Environment and Culture. „Social Forces” 4:1926 No. 4 s. 702-708. DOI: 10.2307/3004448.
• Weber Max: The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. London: Routledge 2001. Pierwsze wydanie 1904.
• Wilkin Jerzy: Efektywność a sprawiedliwość jako problem ekonomiczny. W: Efektywność a sprawiedliwość. Red. Jerzy Wilkin. Warszawa: Key Text.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult.2016.7.3-7