Teoretyczno-praktyczne przesłanki podróży Jadwigi Dziubińskiej do an-dragogiki rolniczej

• Authors: Grażyna Kempa

Title variants

EN

Theoretical and Practical Reasons of Jadwiga Dziubińska’s Journey to Agri-cultural Andragogy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przełom XIX i XX wieku to czas intensywnego rozwoju myśli pe-dagogicznej, a także początków oświaty rolniczej włościan polskich. Do jej kształ-tu przyczyniła się Jadwiga Dziubińska (1874-1937). Dlatego w niniejszym artyku-le głównym problemem stało się ustalenie w aktywności zawodowej J. Dziubiń-skiej tych elementów, które składają się na teoretyczno-praktyczne przesłanki wy-chowania rolniczego społeczności wiejskiej. By je wyodrębnić, autorka sięga do edukacji Dziubińskiej związanej z rolnictwem, jej życiem na wsi oraz relacji z osobami zainteresowanymi rolnictwem. Dorobek jej analizuje i ocenia, biorąc pod uwagę potrzebę unowocześnienia życia i gospodarki rolnej na polskich wsiach. Uważa ona, że J. Dziubińska jest twórczynią polskiej andragogiki rolniczej.

EN

The turn of the nineteenth century was a time of intense development of pedagogical thought as well as the beginning of agricultural education of Polish peasants. One of those who shaped this education was Jadwiga Dziubińska (1874-1937). This is why the main problem discussed in the article is the identification of theoretical and practical foundations for agricultural education of rural communi-ties in the professional work of J. Dziubińska. To point them out, the Author looks back on Dziubińska‟s agriculture-related education, her life in a rural area and re-lations with people who were concerned about rural communities and interested in their development. She analyzes and evaluates the above, while taking into account the need to modernise the life and economy of the Polish countryside. She recog-nises J. Dziubińska as the originator of Polish agricultural education.

Keywords

PL

Jadwiga Dziubińska (1874-1937); teoretyczno-praktyczne prze-słanki wychowania rolniczego; twórczyni polskiej andragogiki rolniczej

EN

Jadwiga Dziubińska (1874-1937); agriculture-related education; originator of Polish agricultural education

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2010
• Issue: 2(63)
• Pages: 74-89

Contributors

author

Grażyna Kempa

• Zakład Podstaw Pedagogiki i Historii Wychowania Instytut Pedagogiki Wydział Pedagogiki i Psychologii Uniwersytet Śląski ul. Grażyńskiego 53 40-126 Katowice

References

• 1. (b. a.), 60 lat Towarzystwa Rolniczego w Cieszynie. „Rolnik Śląski” 1930, nr 28.
• 2. Art. redakcji, „Szkolnictwo i Oświata Rolnicza” 1927, z. 2/3.
• 3. Bigeleisen-Żelazowski B.: Zarys psychologii pracy. Warszawa 1968.
• 4. Bobrowska-Nowak W.: Początki polskiej psychologii. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973.
• 5. Bronikowski W.: Agronomia społeczna jako środek polityki społecznej. Warszawa 1938.
• 6. Bronikowski W.: Drogi postępu chłopa polskiego. Warszawa 1931.
• 7. Gawlikowski J.: W sprawie zwiększenia frekwencji młodzieży szkolnej w ludowych szkołach rolniczych. „Szkolnictwo i Oświata Rolnicza” 1922, z. 1.
• 8. Głodowska – Sampolska W.: Czerwone zorze. Warszawa 1965.
• 9. Grabski W.: Wychowanie gospodarcze społeczeństwa. Warszawa 1929.
• 10. Kempa G.: Edukacja dziewcząt i kobiet śląskich (od końca XIX wieku do 1939 roku). Katowice 1996.
• 11. Kempa G.: Wychowanie zawodowe rolników w rozumieniu Karola Józefa Mikułowskiego – Pomorskiego, [W:] Sapia–Drewniak E., Stopińska–Pająk A. (Red.): Z tradycji polskiej teorii i praktyki andragogicznej. Toruń 1997.
• 12. Kłapkowski T.: Zagadnienie rolnicze jako zagadnienie społeczne. Odbitka z III tomu Rocznika Socjologii Wsi. Warszawa 1938.
• 13. Ługowski B.: Szkolnictwo w Polsce w latach 1929-1939 w opinii publicz-nej. Warszawa 1961.
• 14. Makówna M.: Początki ludowego szkolnictwa rolniczego w Królestwie Polskim. „Spółdzielczy Przegląd Naukowy” 1933, z. 8.
• 15. Maziarz Cz.: Andragogika rolnicza. Warszawa 1977.
• 16. Mazurowa Z., Wyszomirska L. (Red.): Pamięć boru. Wspomnienia o Ja-dwidze Dziubińskiej i wybór jej przemówień, artykułów, listów. Warszawa 1968.
• 17. Mikułowski – Pomorski J., Kobyliński Z.: Czym jest przysposobienie rol-nicze. Warszawa 1934.
• 18. Mikułowski –Pomorski J.: Z bieżącej oświaty rolniczej. Warszawa 1928.
• 19. Nowacki T.: Wychowanie przez pracę. Warszawa 1964.
• 20. Podkowa S.: Rolnictwo jako sprawa narodowa. Warszawa 1929;
• 21. Poleszczuk M.: Właściwa droga wsi do dobrobytu. Warszawa 1934.
• 22. Program ludowej szkoły męskiej o kursie 11-miesięcznym. Warszawa 1921.
• 23. Program ludowej szkoły rolniczej żeńskiej o kursie 11-miesięcznym. War-szawa 1921.
• 24. Przemówienie sejmowe J. Dziubińskiej. Sprawozdanie stenograficzne z 74 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dn. 21 VII 1919 roku, łamy 12-14, W: Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej, 1919, druk nr 626.
• 25. Radlińska H.: Oświata dorosłych. Warszawa 1947, s. 111.
• 26. Radlińska H.: Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych. Warszawa 1937.
• 27. Radlińska H.: Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego. War-szawa 1935.
• 28. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa z dn. 14 IX 1927 roku w porozumieniu z Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w sprawie kwalifikacji zawodowych do nauczania w ludowych szkołach rolniczych. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, 1927, nr 90, poz. 809.
• 29. Sempołowska S.: Z tajemnic Ciemnogrodu. Warszawa 1924.
• 30. Starzyński T.: Artykuł programowy szkolnictwa rolniczego. „Szkolnictwo i Oświata Rolnicza” 1922, z. 9/11.
• 31. Statystyka z lat 1921-1939. Wydziału Oświaty Rolniczej w Ministerstwie Rolnictwa. Warszawa 1939.
• 32. Stecki J., Zagadnienie rozwoju gospodarczego wsi polskiej. Warszawa 1938.
• 33. Stopińska – Pająk A.: Andragogika w Drugiej Rzeczypospolitej. Warunki rozwoju. Problematyka. Koncepcje. Katowice 1994.
• 34. Surzycki S.: Rozwój wiedzy rolniczej w Polsce. Kraków 1928.
• 35. Świętochowski A.: Historia chłopów polskich w zarysie. T. 2, Lwów 1928, s. 64.
• 36. Weychert – Szymanowska W., Lud polski a oświata. Dąbrowa Górnicza 1915.
• 37. Wieczorek T.: Geneza pozaszkolnego przysposobienia rolniczego w Pol-sce. „Przegląd Historyczno-Oświatowy” 1965, nr 1.
• 38. Wieczorek T.: Zarys dziejów szkolnictwa rolniczego w Polsce do 1939 roku. Wrocław 1968.
• 39. Wroczyński R.: Dzieje oświaty polskiej 1795-1945. Warszawa 1980.
• 40. Wyszomirski K.: Śp. Jadwiga Dziubińska w pracy przysposobienia rolni-czego. „Przysposobienie Rolnicze” 1937, nr 4.