Granice stosowania przymusu egzekucyjnego w poborze należności o charakterze publiczno-prawnym

• Authors: Król Małgorzata

Title variants

EN

The Limits of Enforcement/Ceorcion Proceedings in the Recovery of Public Law Receivables

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zapewnienie bezpieczeństwa finansowego państwa, rozumianego jako sprawnośćjego funkcjonowania, nie jest możliwe bez odpowiednich wpływów dochodów budżetowych. Istotna jest w związku z tym właściwa realizacja przez wszystkie podmioty obowiązków o charakterze publicznoprawnym. Niestety, społeczeństwo nie jest grupą modelowo zorganizowaną i obowiązki nie zawsze są dobrowolnie wykonywane, co wiąże się z koniecznością stosowania przymusu państwowego. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie elementów wyznaczających granice stosowania sankcji egzekucyjnej, a także próba ustalenia znaczenia elementu dobrowolności w uiszczaniu danin publicznych. Pomimo iż finanse publiczne objęte są władztwem państwowym – jednym z przejawów władczego działania państwa jest możliwość użycia w celu realizacji określonych obowiązków środków egzekucyjnych – istotne jest, że mechanizmy przymusu nie mogą nie mieć granic. Oznacza to, że wszelkie działania zmierzające do uzyskania niskiego poziomu zaległości wobec budżetu państwa oraz wysokiego wskaźnika efektywności egzekucji, mogą być prowadzone wyłącznie z uwzględnieniem prawnych ram stosowania przymusu. Jest to kluczowy wniosek wynikający z przedstawionych przez autorkę rozważań.

EN

The long-term assurance of financial security of the state- understood in terms of its efficient functioning- cannot be ascertained without appropriate financial inflows. The proper execution of all public obligation duties by its administrative entities is therefore of the foremost significance. Regrettably society in its totality does not represent an exemplary organized group and obligations are often fulfilled very reluctantly, which requires some form of state coercion. The aim of this article is to point out the elements staking out the limits in the application of enforcement penalties, as well as an attempt to assess the element of voluntariness in the payment of public receivables. However, even though public funds are subject to fiscal state sovereignty – one of its elements being the application of law enforcement proceedings in order to recover liabilities – it must not be that enforcement mechanisms applied are haphazardly and without legal guidelines. Therefore all executive measures taken in order to achieve the lowest level of liability towards the State budget and the highest efficiency ratio in the recovery of due payments have always be applied within the legal framework of public law.

Keywords

PL

przymus egzekucyjny; granice stosowania przymusu dobrowolne wykonywanie; obowiązków; należności publicznoprawne

EN

enforcement proceedings; limits of coercion measures; voluntary performance of duties; public law claims

• Publisher: Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP
• Journal: Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, Nauki Społeczne
• Year: 2015
• Issue: 4
• Pages: 61-78

Dates

published

2016-10-10

Contributors

author

Król Małgorzata

• Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie

References

• Adamiak B., Zagadnienia ogólne egzekucji administracyjnej i administracyjnego postępowania egzekucyjnego, [w:] Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, [red.] B. Adamiak, J. Borkowski, Lexis Nexis Polska, Warszawa 2010.
• Analiza wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2014 r. zatwierdzona przez NIK 8 czerwca 2015 r., https://www.nik.gov.pl/plik/id.8696.pdf
• Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2013.
• Bojanowski E., Konstrukcja administracyjnych środków egzekucyjnych, [w:] System egzekucji administracyjnej, [red.] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004.
• Góralczyk W. jr., Podstawy prawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne Spółka z o.o., Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2009.
• Granat M., Godność człowieka z art. 30 Konstytucji RP jako wartość i jako normaprawna, „Państwo i Prawo” 2014, nr 8.
• Gryniuk A., Przymus prawny. Stadium socjologiczno-prawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1994.
• Hauser R., Ochrona obywatela w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 1988.
• Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Wydawnictwo „Liber”, Warszawa 1998.
• Jakimowicz W., Obowiązek administracyjny w egzekucji administracyjnej, [w:] System egzekucji administracyjnej, [red.] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004.
• Jaroszyński M., Zimmermann M., Brzeziński W., Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, PWN, Warszawa 1956.
• Jendrośka J., Polskie postępowanie administracyjne, Kolonia Limited, Wrocław 2001.
• Jendrośka J., Przymus administracyjny, [w:] Z problematyki prawa administracyjnego i nauki administracji. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin Prof. Zbigniewa Leońskiego, [red.] Z. Janku, Wydawnictwo „Terra, Poznań 1999.
• Klat-Wertelecka L., Niedopuszczalność egzekucji administracyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2009.
• Koziej S., Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja, „Bezpieczeństwo Narodowe”, 2011, nr 2, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2011.
• Król M., Kontrowersje wokół pojęcia zobowiązanego, „Przegląd Podatkowy” 2014, nr 3, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
• Leoński Z., Egzekucja administracyjna świadczeń niepieniężnych, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1968.
• Leoński Z., Nauka administracji, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 1999.
• Lewicki M., Pojęcie sankcji prawnej w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 2002, nr 8.
• Masternak M., Wierzyciel w egzekucji administracyjnej, [w:] System egzekucji administracyjnej, [red.] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004.
• Piątek W., Skoczylas A., ......., [w:] Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, [red.] K. Hauser, A. Skoczylas, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2014.
• Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, Jaroszyński M., Zimmermann M., Brzeziński W., PWN, Warszawa 1956.
• Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, [red.] R. Hauser, A. Skoczylas, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2014.
• Przybysz P., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Lexis Nexis Polska, Warszawa 2011.
• Przybysz P., Władztwo administracyjne, [w:] Prawo administracyjne, [red.] Z. Cieślak, J. Jagielski, J. Lang, M. Szubiakowski, M. Wierzbowski, A. Wiktorowska, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1997.
• Raczkowski K., Bezpieczeństwo finansowe, [w:] Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie, [red.] J. Płaczek, Wydawnictwo „Difin”, Warszawa 2014.
• Radwanowicz J., Istota i znaczenie pojęcia przymusu administracyjnego, [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego, [red.] J. Zimmermann, Wydawnictwo „Oficyna”, Warszawa 2007.
• Radwanowicz J., Metoda przymusu administracyjnego, [w:] Nauka administracji wobec wyzwań współczesnego państwa prawa, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Cisna 2 – 4 czerwca 2002, [red.] J. Łukasiewicz, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa. Oddział Rzeszów, Rzeszów 2002.
• Radwanowicz J., Breczko A., Ochrona jednostki przed stosowaniem przymusu administracyjnego w świetle Konstytucji RP, [w:] Jednostka w demokratycznym państwie prawa, [red.] J. Filipek, Wyższa Szkoła Administracji, Bielsko-Biała 2003.
• Sawuła R., Organy egzekucyjne w egzekucji administracyjnej, [w:] System egzekucji administracyjnej, [red.] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004.
• Skoczylas A., Gwarancyjna rola sądów administracyjnych w postępowaniu egzekucyjnym w administracji (rozważania na przykładzie stosowania zasady celowości), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2010, nr 5–5 (32).
• Skoczylas A., Przymusowe wykonanie obowiązków publicznoprawnych, [w:] Postępowanie administracyjne, sądowoadministracyjne i egzekucyjne, [red.] K. Celińska-Grzegorczyk, R. Hauser, W. Piątek, W. Sawczyn, A. Skoczylas, Lexis Nexis, Warszawa 2013.
• Słownik Biura Bezpieczeństwa Narodowego, https://www.bbn.gov.pl
• Smoktunowicz E., Egzekucja administracyjna i sądowa. Teksty, orzecznictwo, piśmiennictwo, indeks rzeczowy, Wydawnictwo Prawnicze „Iustitia”, Warszawa 1995.
• Sobol E., Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Supernat J., Prakseologiczne przesłanki sprawności egzekucji administracyjnej, [w:] System egzekucji administracyjnej, [red.] J. Niczyporuk, S. Fundowicz, J. Radwanowicz, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004.
• Szmulik B., Zagadnienia ogólne, [w:], Instytucje bezpieczeństwa narodowego, [red.] B. Szmulik, M. Paździor, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2012.
• Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Dz.U. 1992 nr 85 poz. 427; 1993 nr 61 poz. 284 i 285.
• Rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy CM/Rec (2007) 7 z dnia 20 lipca 2007 r. – Prawo do dobrej administracji.
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, t.j. Dz.U. 2013 poz. 267 ze zm.
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. nr 78 poz. 483 ze zm.
• Ustawa z dnia 10 lipca 2015 r. o administracji podatkowej, Dz.U. 2015 poz. 1269.
• Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, t.j. Dz.U. 2015 poz. 612 ze zm.
• Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, t.j. Dz.U. 2014 poz. 1619 ze zm.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, t.j. Dz.U. 2015 poz. 613 ze zm.
• Wyrok NSA (do 31 grudnia 2003 r.) w Gdańsku z dnia 15 maja 1996 r., SA/Gd 833/95, LEX nr 28722.
• Wyrok TK z dnia 4 kwietnia 2001 r., K. 11/00, LEX nr 46869.
• Wyrok TK z dnia 16 marca 2010 r., K 24/08, LEX nr 564548.
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 lutego 2015 r., III SA/Wa 2354/14, LEX nr 1739666.

Identifiers

ISSN

2084-1140