Ks. Józef Gawlina organizatorem Katolickiej Agencji Prasowej

• Authors: Joanna M. Wiśniewska

Title variants

EN

Priest Joseph Gawlina als Organizer of Catholic News Agency

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In the interwar period, representatives of the hierarchy of the Church in Poland had been pushing for creation of a central institution to management the Catholic information. This task will have to be implemented by the Catholic News Agency (KAP) under the auspices of the Press Commission of the Conference of the Polish Episcopate, which began its activity in April 1927. The first director of KAP was appointed priest Joseph Gawlina. He became the actual builder of its structures. Silesian priest, enjoyed the confidence of the Primate August Hlond and experienced in editorial work, took areconnaissance trip through Europe to would be able to cope with new demands. In this way, he established the necessary contacts and became acquainted with basic principles of working the news agencies in the West. Established institution had to face the serious challenges like counteracting anti-polish propaganda and influence on international and national public opinion, concerning the activities of the Church and the episcopate in Poland.

W okresie międzywojennym, przedstawiciele hierarchii Kościoła w Polsce zabiegali o stworzenie centralnej instytucji, zarządzającej katolicką informacją. Zadanie takie spełniać miała − działająca pod auspicjami Komisji Prasowej Konferencji Episkopatu Polski − Katolicka Agencja Prasowa, która swoją działalność rozpoczęła w kwietniu 1927 r. Na pierwszego dyrektora KAP powołano ks. Józefa Gawlinę, który stał się faktycznym budowniczym jej struktur. Śląski kapłan, cieszący się zaufaniem prymasa A. Hlonda oraz doświadczony w pracy redakcyjnej, celem sprostania nowym zadaniom odbył podróż rekonesansową po Europie. W ten sposób nawiązał konieczne kontakty oraz zapoznał się z podstawowymi zasadami pracy agencji informacyjnych na Zachodzie. Przed rodzącą się instytucją stanęły poważne wyzwania: przeciwdziałanie antypolskiej propagandzie oraz wpływ na opinię międzynarodową i krajową dotyczącą działalności Kościoła i episkopatu w Polsce.

Keywords

PL

Katolicka Agencja Prasowa; ks. Józef Gawlina; dwudziestolecie międzywojenne; prasa katolicka; agencje informacyjne

EN

Catholic News Agency; Priest Joseph Gawlina; interwar period; Catholic press; news agencies

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2015
• Volume: 62
• Issue: 4: Historia Kościoła
• Pages: 141-178

Contributors

author

Joanna M. Wiśniewska

• doktorantka historii na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych UKSW

References

• Arcybiskup budowniczy i protektor prasy katolickiej. Album ku upamiętnieniu 50-lecia kapłaństwa Jego Eminencji Ks. Dr. Aleksandra Kardynała Kakowskiego Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego. 1886-1936. Warszawa [1936?].
• Brzoza Cz., Sowa A.L., Historia Polski 1918-1945, Kraków: WL 2006.
• Cieszyński N.L., Roczniki Katolickie na Rok Pański 1928, Poznań 1928.
• Co to jest mariawityzm. Historya i zasady na podstawie autentycznych źródeł, Płock 1927.
• Cop J., W służbie słowa drukowanego, www.brzezie.raciborz.com.pl/klas-gawl5.htm (dostęp: 29.07.2014).
• Góral J., Wydawnictwa i prasa katolicka, w: L. Adamczuk, W. Zdaniewicz (red.), Kościół katolicki w Polsce 1918-1990, Rocznik statystyczny, Warszawa: GUS i Zakład Socjologii Religii SAC 1991.
• Grajewski A., Świadek i uczestnik. 70 lat „Gościa Niedzielnego” (1923-1993), Katowice: RT „Gość Niedzielny” 1993.
• Greiner P., Kaczmarek R., Leksykon mniejszości niemieckiej w województwie śląskim wlatach 1922-1939: zarys dziejów, organizacje, działacze, Katowice: „Śląsk” 2002.
• Kaczmarek R., Historia Polski 1914-1989, Warszawa: PWN 2010.
• Kominek B., Apostolstwo świeckich w parafji. Praktyczne wskazówki dla parafialnej Akcji Katolickiej, Poznań: Książnica Akcji Katolickiej 1935.
• Leksykon Kościoła katolickiego w Polsce, red. B. Łoziński, G. Polak, M. Przeciszewski, Warszawa: KAI 2003.
• Myszor J., Kościół na Górnym Śląsku. Od diecezji wrocławskiej do archidiecezji katowickiej, Katowice: Księgarnia św. Jacka 2009.
• Paczkowski A., Prasa codzienna Warszawy w latach 1918-1939, Warszawa: PIW 1983.
• Paczkowski A., Prasa polska w latach 1919-1939, Warszawa: PWN 1980.
• Pamiętnik III Śląskiego Zjazdu Katolickiego, Katowice 1924.
• Pater M., Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, Katowice: Księgarnia św. Jacka 1996.
• Plis J., Kościół katolicki w Polsce a prasa, radio i film 1918-1939, Lublin: UMCS 2001.
• Pokorna-Ignatowicz K., Kościół w świecie mediów. Historia − dokumenty − dylematy, Kraków: WUJ 2002.
• Puzynianka I., Przyczyny polityczne upadku rodziny w Polsce, w: Księga Pamiątkowa Zjazdu Katolickiego w Warszawie, Warszawa 1926.
• Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej 1925-1926, Warszawa: GUS 1927.
• Rudziński E., Informacyjne agencje prasowe w Polsce 1926-1939, Warszawa: PWN 1970.
• Statut Lubelskiego Syndykatu Dziennikarzy, Lublin 1935.
• Statut Syndykatu Dziennikarzy Warszawskich, Warszawa: Prasa Polska 1933.
• Warzeszak J., Wartości religijno-patriotyczne w piśmiennictwie sługi Bożego ks. Ignacego Kłopotowskiego (1866-1931), „Warszawskie Studia Teologiczne” 17 (2004).
• Wilecki A., Agencje prasowe, Warszawa: Wyższa Szkoła Dziennikarstwa 1936.
• Wilk S., Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie 1992.
• Zarychta M., Isakowicz–Zaleski T., Życie i działalność abp. Józefa Teodorowicza, www.dziedzictwo.ormianie.pl/Biogram_arcybiskupa_Jozefa_T_Teodorowicza (dostęp: 10.08.2014).
• Zieliński Z., Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918-1944, Lublin: TNKUL 1981.
• Zieliński Z., Katolicyzm, człowiek, polityka. Przeszłość i teraźniejszość, Lubin: TN KUL 2002 s.131-139.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2015.62.4-7