„Chrześcijański Dionizos” – kult św. Tryfona w Kawadarci

• Authors: Mikołajczak Aleksander Wojciech , Dymczyk Rafał

Title variants

EN

„The Christian Dionysus” – a cult of Saint Tryphon in Kavadarci

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article deals with the Orthodox cult of Saint Tryphon in the Balkans, focusing mainly on the liturgical and ritual holiday held in Bulgaria on the 1st, and in Macedonia on the 14th of February. The analysis of these cases has been carried out on the basis of the field study conducted in 2016 in Kavadarci and Negotino towns, belonging to the winery region of Tikves. The environment for that research was set by the Greek tradition of celebrating the Dionysus holidays, particularly the Lenaia. All the documentation collected by the authors include the following manifestations of the cult: 1. Liturgy and Orthodox Church rituals, 2. Rituals conducted in the winaries, 3. Ludic forms of Saint Tryphon’s cult. On the basis of this material, it has been attempted to reconstruct the course of the ceremony in the historical, religious and ethnographical aspect. The conclusions drawn from this study make it possible to understand that many Christian elements of the celebration in honor of Dionysus refer to the pagan traditions adjusted to the Orthodox or ritual needs. It proves the longevity of ancient tradition in the contemporary Balkan folklore and also makes it applicable in the comparative research concerning cultural sciences in their broadest scope.

Keywords

PL

św. Tryfon; lenaje; Dionizos; Kavadarci; Macedonia; Bułgaria; ludyczność; prawosławie

EN

Saint Tryphon; Lenaia; Dionysus; Kavadarci; Macedonia; Bulgaria; the ludic; Orthodox

• Publisher: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
• Journal: Język. Religia. Tożsamość
• Year: 2017
• Issue: 1(15)
• Pages: 175-183

Contributors

author

Mikołajczak Aleksander Wojciech

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Pozaniu

author

Dymczyk Rafał

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Pozaniu

References

• Beschi L., Ateńskie święta i igrzyska, [w:] W dawnych Atenach, red. polskiej wersji językowej J. Kosińska, K. Plater, Wrocław 1971.
• Вест, Сите владици на Синодот, Година: 2, Број:592, Сабота, 6/29/2002.
• Bollandists, Bibliotheca hagiographica graeca, Bruxellis, Société des Bollandistes, 1909.
• Dymczyk R., Mikołajczak A. W., Liturgia i obrzędy cerkiewne podczas obchodów święta Św. Tryfona w Kavadarci, 14 lutego 2016 roku (LIOC), w zbiorach Pracowni Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych UAM.
• Dymczyk R., Mikołajczak A.W., Ludyczne formy obchodów święta Św. Tryfona w Kavadarci, 14 lutego 2016 roku (LFOS), w zbiorach Pracowni Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych UAM.
• Dymczyk R., Mikołajczak A. W., Obrzędy sprawowane na winnicach podczas obchodów święta Św. Tryfona w Kavadarci, 14 lutego 2016 roku (OSNW), w zbiorach Pracowni Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych UAM.
• Halkin F., Bibliotheca Hagiographica Graeca, t. 2 (Ioannes Calybita-Zoticus), Bruxelles: Soc. des Bollandistes, 1957.
• Catholic Encyclopedia, ed. Ch. Herbermann, New York: Robert Appleton Company, 1913.
• Mała encyklopedia kultury antycznej, red. Z. Piszczek, Warszawa 1973.
• Martyrologium romanum: ex decreto sacrosancti oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Ionnis Pauli PP. II promulgatum, Cittá del Vaticano: Typis Vaticanis, 2004.
• Mireaux E., Życie codzienne w Grecji w epoce homerowej, tłum. S. Kołodziejczyk, Warszawa 1962.
• Modlitwa na święto św. Tryfona, z cerkwi pw. św. Dymitra w Kawadarci (1993), tłum. M. Walczak-Mikołajczakowa.
• Ников Н., Празниците на българите Какво ДА или НЕ правим, София 2010.
• Skowronek J., Tanty M., Wasilewski T., Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005.
• Старева Л., Български светци и празници, София.
• Zwolski E., Choreia. Muza i bóstwo w religii greckiej, Warszawa: PAX 1978.
• Жития на светиите. Синодално издателство, София, 1991 година, под редакцията на Партений, епископ Левкийски и архимандрит д-р Атанасий (Бончев).
• http://www.bigorski.org.mk/index.php?content_type=manastir&name=timotej.
• http://www.bg-patriarshia.bg/calendar.php.
• http://www.isk.edu.mk/article/mk/institut/.
• http://www.mpc.org.mk/Kalendar/mesec.asp?mo=2.