Szaleństwo i nieśmiertelność – u podstaw platońskiej antropologii kultury

• Authors: Jerzy Kosiewicz

Title variants

EN

Madness and immortality – foundations of Plato’s cultural anthropology

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

In Plato’s philosophy sexual activity comes from an impulse given by Eros: the messenger between the Olympian gods and human beings. That activity is also a harbinger of aspiration for immortality – that is to leave a lasting mark of one’s own existence in human memory. One of possibilities is the transfer of knowledge about one’s own existence to one’s own descendants and future generations. Plato is of an opinion that inspiration, named madness, resulting inter alia from Eros’s influence (and, simultaneously, an aspiration for immortality) can be also realized in another way – that is, among others, thanks to artistic or artisan creativity, or eminent political, economic, military, sports or religious activity.

Keywords

PL

kultura; filozofia platońska; szaleństwo; nieśmiertelność

EN

culture; Plato’s philosophy; madness; immorality

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2015
• Volume: 48
• Pages: 25-55

Dates

published

2015-03-31

Contributors

author

Jerzy Kosiewicz

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

References

• Adamus M. (1987) Ontologia archaiczna a ontologia Platona, Studia Filozoficzne, 263 (10), 179–189.
• Anderson D.E. (1993) The Mask of Dionysos: A Commentary on Plato’s Symposium, State University of New York Press, Albany.
• Anton J.P. (2001) The Tyree Faces of Truth: Mythos, Episteme, Philosophia, [w:] Boudouris K. (red.), Greek Philosophy and Epistemology, Ionia Publication, Athens, 11–28.
• Ayotte K.J. (2001) Rhetoric and the Possibility of Truth: Platonic Epistemology in the Phaedrus and the Symposium, [w:] Boudouris K. (red.), Greek Philosophy and Epistemology, Ionia Publication, Athens, 21–41.
• Banek K. (2003a) Kobiety w kulcie Dionizosa, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 21–34.
• Banek K. (2003b) Scytowie wobec kultu Dionizosa w Olbii, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 53–61.
• Baxton R. (red.) (1999) From Myth to Reason? Studies in the Development of Greek Thought, Oxford University Press, Oxford, Excellent Bibliography.
• Benedict R. (1966) Wzory kultury, PWN, Warszawa.
• Benisz H. (2001) Nietzsche i filozofia dionizyjska, AWF, Warszawa.
• Bravo B., Wipszycka E. (1988) Historia starożytnych Greków, t. 1, PWN, Warszawa.
• Burkert W. (1979) Structure and History in Greek Mythology and Ritual, University of California Press, Berkeley – Los Angeles.
• Dilton J. (2003) The Platonic Sage in Love, Studia Humaniora Tartuensia, 4 (3).
• Diogenes Laertios (1982) Żywoty i poglądy słynnych filozofów, PWN, Warszawa.
• Domański J. (1996a) Metamorfozy pojęcia filozofii. Od antyku do renesansu, PWN, Warszawa.
• Domański J. (1996b) La philosophie, theorie ou manierie de vivre? Les Controverses de l ‘Antiquite a la Renaissance, avec une Preface de Piere Hodot, Fribourg–Paris.
• Dorter K. (1995) Three Disappearing Ladders in Plato, Philosophy and Rhetoric, 29 (3), 279–299.
• Edelstein L. (1949) The Function of the Myth In Plato’s Philosophy, Journal of the History of Ideas, 4.
• Eliade M. (1965) Myth of the Eternal Return or the Cosmos and History, New York.
• Eliade M. (1988 t. 1, 1994 t. 2, 1997 t. 3) Historia wierzeń i idei religijnych, IW PAX, Warszawa.
• Eurypides (2007) Bachantki, [w:] Eurypides. Tragedie, t. IV, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Freud S. (1995) Kultura jako źródło cierpień, PWN, Warszawa.
• Friedlander P. (1958) Plato I. An Introduction, Chapter IX, New York.
• Fuller B.A.G. (1963) Historia filozofii, PWN, Warszawa.
• Gansiniec R. (1934) Dionysos i Mainady, Przegląd Historyczny, 2.
• Godwin J. (1983) Mystery Religions in the Ancient World, Cambridge Uniwersity, Cambridge
• Graves R. (1982) Mity greckie, PIW, Warszawa. Hammond N.G.L. (1994) Dzieje Grecji, PIW, Warszawa.
• Head B.V. (1911) Historia numorum, Oxford. Hoffmann H. (2003a) Tadeusz Zieliński (1959–1944) i jego interpretacja motywów dionizyjskich w tragedii greckiej, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 85–95.
• Hoffmann H. (2003b) Ryszard Gansiniec (1888–1958) i jego interpretacja dionizyjskiego szału menad, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 45–51.
• Ivanovic F. (2009) Ancient and Medieval . The Concept of Love in Plato and Maximus Confesor, [w:] Boudouris K., Adam M. (red.), Greek Philosophy and the Issues of Our Age, Ionia Publication, Athens, 93–114.
• Jan Paweł II (1986) Etos i eros, [w:] Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeńska, Libreria Editrice Vaticana, Citta del Vaticano, 189-190.
• Kant I. (1971) Uzasadnienie metafizyki moralności, PWN, Warszawa.
• Kerenyi K. (1997) Dionizos. Archetyp życia niezniszczalnego, Baran i Szuszczyński, Kraków.
• Kirk J.S. (1974) The Nature of Greek Myths, Penguin Books, Middlesex.
• Kołakowski L. (1967) Kultura i fetysze, PWN, Warszawa.
• Kosiewicz J. (1998a) Bóg, cielesność i miłość, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Kosiewicz J. (1998b) Myśl wczesnochrześcijańska i katolicka wobec ciała, Witmark, Warszawa.
• Kosiewicz J. (2009a) Socrates’ Attitude Towards Knowledge and Morality. Anthropological and Agnostic Consequences, [w:] Boudouris K., Adam M. (red.), Greek Philosophy and the Issues of Our Age, Vol. I, Ionia Publication, Athens, 104–123.
• Kosiewicz J. (2009b) Plato’s Eros and the Issue of Erotic Love in the Views of John Paul the Second, [w:] Boudouris K., Adam M. (red.), Greek Philosophy and the Issues of Our Age, Vol. II , Ionia Publication, Athens, 146–167.
• Krąpiec M.A. (1979) Ja – człowiek. Zarys antropologii filozoficznej, KUL, Lublin. Krokiewicz A. (1995) Zarys filozofii greckiej. Od Talesa do Platona. Arystoteles, Pirron, Plotyn, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Lippki S. (2003) Pochodzenie kultu Dionizosa. Przegląd głównych teorii, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41–42, 77–84.
• Łanowski J. (2007) Wstęp, [w:] Eurypides. Tragedie, t. IV, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Maragianou E. (2000) Plato’s Dialogues as Artistic Creations, [w:] Boudouris K. (red.), Greek Philosophy in the Fine Arts, Vol. II , Ionia Publication, Athens, 78–86.
• Mitchell R.L. (1993) The Hymn to Eros: A Reading of Plato’s Symposium, University Press of America, Lunham.
• Mooney T.B. (2002) Plato and the Love of Individuals, Heytrop Journal, 43.
• Morgan K. (2000) Myth and Philosophy from the Pre-Socratics to Plato, Cambridge University Press, Cambridge.
• Mroczkowski I. (1994) Teologiczny wymiar cielesności, [w:] Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Płock, 95–103.
• Nagy G. (1992) Greek Mythology and Poetics, Cornell University Press, Ithaca.
• Nicoll A. (1977) Dzieje teatru, PIW, Warszawa.
• Nietzsche F. (1994) Narodziny tragedii, czyli Grecy i pesymizm, inter esse, Kraków.
• Otto W.F. (1960) Dionysos. Mythos und Kultus, Frankfurt am Main.
• Platon (1982) Uczta, PWN, Warszawa.
• Platon (1993) Faidros, PWN, Warszawa.
• Platon (1997) Państwo. Prawa (VII Ksiąg), ANTYK – M. Drzewiecki, Kęty.
• Poulakos T. (2001) Truth and Persuasion in Plato’s Phaedrus, [w:] Boudouris K. (red.), Greek Philosophy and Epistemology, Ionia Publication, Athens, 156–169.
• Przełęcki M. (2000) Rola mitu w argumentacji platońskiej, [w:] Przełęcki M., Lektury platońskie, UW, Warszawa, 73–68.
• Pseudo-Platon (1973) Definicje, [w:] Alkibiades i inne dialogi oraz definicje, PWN, Warszawa.
• Rahner K. (1979) Bóg stał się człowiekiem, Medytacje, Poznań.
• Regner L. (1993) Wstęp, [w:] Platon, Faidros, PWN, Warszawa.
• Rhode E. (1901) De Religion der Griechen, Tubingen.
• Sokołowski F. (1936) Kult Dionizosa w Delfach, Lwów.
• Srebrny S. (2003) Teatr grecki i polski, Warszawa.
• Stróżewski W. (1981) Istnienie i wartość, Znak, Kraków.
• Stróżewski W. (1992) Wykład V. Koncepcja idei w Uczcie. Idea piękna, [w:] Stróżewski W., Wykłady o Platonie. Ontologia, UJ, Kraków.
• Szlezak T.A. (1993) Platon lessen, F. Fromman, G. Holzboog, Stuttgart.
• Szlezak T.A. (1997) Mit, [w:] Szlezak T.A., Czytanie Platona, IFiS PAN, Warszawa, 106–109.
• Tatarkiewicz W. (1972) Historia filozofii, PWN, Warszawa.
• Ventris M., Chadwick J. (1973) Documents in Mycenaean Greek, Cambridge Uniwersity, Cambridge.
• Vernant J.-P. (1982) The Origins of Greek Thought, Cornell University Press, Ithaca.
• Vernant J.-P. (1983) Myth and Thought among the Greeks, Routledge and Kegan Paul, London.
• Vlastos G. (1965) The Disorderly Motion in the Timaeus, [w:] Alen R. (red.), Studies in Metaphysics, Routledge and Kegan Paul, London.
• Vlastos G. (1989) The Individual as Object of Love in Plato, [w:] Soble A. (red.), Eros, Agape, and Philia: Readings in the Philosophy of Love, Paragon Press, St. Paul.
• Wargacki S.A. (2003) Dionizos i Śiwa – bogowie uniesienia i ekstazy, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 125–138.
• Weber M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Test, Lublin.
• White F.C. (1989) Love and beauty in Plato’s Symposium, Journal of Hellenic Studies, 109, 149–175.
• Ziętek D. (2003) Taniec i inne obrzędy dionizyjskie oraz ich społeczno-psychologiczne funkcje, Nomos. Kwartalnik Religioznawczy, 41/42, 97–107.