Święto „rāmen”, czyli wielozmysłowa uczta Jūzō Itamiego

• Authors: Loska Krzysztof

Title variants

EN

The Rāmen Festival, or Jūzō Itami’s Multisensual Feast

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Loska przedstawia analizę i interpretację filmu „Tanpopo” (1985) Jūzō Itamiego, sytuując swe rozważania na obszarze tzw. food studies. Jak zauważa, wybierając jedzenie jako temat swojego filmu, Jūzō Itami postanowił zmierzyć się z kultem „japońskości”, obnażyć iluzję homogenicznej kultury przez zwrócenie uwagi na elementy, które nie pasują do tego uproszczonego i jednowymiarowego wizerunku Japonii. Chodziło mu o pokazanie, że każdy posiłek – podobnie jak naród – jest złożony ze składników różnego pochodzenia, że nie ma całości bez poszczególnych części. Analiza rozmaitych kontekstów tego filmu, jego dygresyjnej i wielowątkowej struktury, relacji między bohaterami oraz zawartych w filmie licznych metafor kulinarnych prowadzi autora do konstatacji, że wątki kulinarne służą reżyserowi jako narzędzie krytyczne, ponieważ pozwalają na obnażenia resztek feudalnego porządku, absurdalności rytuałów życia społecznego, a przede wszystkim nieuzasadnionego poczucia wyższości Japończyków nad innymi narodami.

EN

Loska presents the analysis and interpretation of the movie “Tanpopo” (1985) by Jūzō Itami, situating his reflections in the area of the so-called food studies. He notes, that by choosing food as a subject of his film, Jūzō Itami decided to face the cult of “Japaneseness”, and expose the illusion of homogeneous culture by drawing attention to elements that do not fit into this simplified and one-dimensional image of Japan. He wanted to show that every meal – just like a nation – is composed of ingredients of various origins, and that there is no whole without individual parts. The analysis of various contexts of this film, its digressive and multithreaded structure, relations between characters and the culinary metaphors contained in the film lead the author to the conclusion that the culinary threads serve the director as a critical tool, because they allow him to expose remnants of feudal order, absurdity of social life rituals, and above all, the unjustified sense of superiority of the Japanese over other nations.

Keywords

Tanpopo (1985) by Jūzō Itami;; food studies; cult of“Japaneseness",

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2017
• Issue: 100 O świętowaniu
• Pages: 205-212

Contributors

author

Loska Krzysztof

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• Ashkenazi, M. “Food, Play, Business, and the Image of Japan in Itami Juzo’s Tampopo”. W: Reel Food. Essays on Food and Film, red. A. L. Bower. London - New York: Routledge, 2004.
• Edensor, T. Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, tłum. A. Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004.
• Iles, T. “„Tampopo”: Food and the Postmodern in the Work of Itami Jūzō”. Japanstudien 12 (1) (2001).
• Tomaszewska-Bolałek, M. Tradycje kulinarne Japonii. Warszawa: Hanami, 2006.
• Welsch, W. „Tożsamość w epoce globalizacji – perspektywa transkulturowa”, tłum. K. Wilkoszewska. W: Estetyka transkulturowa, red. K. Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2004.
• Wilkoszewska, K. „Wizualna poezja – poetyckie malarstwo”. W: Estetyka japońska. Słowa i obrazy, red. K. Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2005.
• Yoshimoto, Nijō. „Pieśń wiązana – zapiski prowincjusza”, tłum. K. Olszewski. W: Estetyka japońska. Słowa i obrazy, red. K. Wilkoszewska. Kraków: Universitas, 2005.