The Diplomatic Faux-Pas of the Czartoryski's, that is the „Familia” and Stanislaw Poniatowski in the European Salons (1764-1765)

• Authors: Kęder Wojciech

Title variants

PL

Dyplomatyczne faux-pas Czartoryskich, czyli „Familia” i Stanisław Poniatowski na europejskich salonach (1764-1765)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Okres bezkrólewia po śmierci Augusta III Sasa i pierwsze miesiące panowania Stani-sława Augusta Poniatowskiego to okres niezwykle interesujący w dziejach Polski. Ukazuje on kim byli i jakie przygotowanie do rządzenia krajem mieli książęta Czartoryscy, którzy nie zawahali się dla przejęcia władzy sprowadzić do kraju armii rosyjskiej i Stanisław Po-niatowski który objął tron dzięki poparciu Katarzyny II, a całkowicie zależny od swojej rosyjskiej protektorki wisząc u niej na przysłowiowym garnuszku, nie potrafił przeforsować swojego zdania u rosyjskiego ambasadora nawet w kwestiach ceremonialnych, o poważniejszych sprawach nie wspominając. Będący bardzo dobrymi graczami na wewnątrzkrajowym rynku politycznym, przy-wódcy „Familii” mieli niewielkie doświadczenie i umiejętności w polityce międzynarodo-wej i dyplomacji, co biorąc jeszcze pod uwagę dysproporcję sił pomiędzy obozem „Fami-lii”, a imperatorową Wszechrosji, jedną z najpotężniejszych monarchiń w Europie, fatalnie wróżyło przyszłości kraju i wystawiało Czartoryskim i królowi jak najgorszą opinię. Za-równo okres bezkrólewia, jak i pierwsze miesiące panowania Stanisława Augusta dobitnie ukazały zależność zarówno króla, jak i „Familii” od ich rosyjskiej protektorki, jak i ich niewielkie umiejętności do prowadzenia samodzielnej polityki.

EN

The period of interregnum after the death of Augustus III of Saxony and the first months of the reign of Stanislaw August Poniatowski was an unusually interesting period in Polish history. It shows who the Czartoryski princes were and how they prepared to govern the country. They did not hesitate to take power and bring the Russian army into the coun-try. Stanislaw Poniatowski, who took the throne as a result of the support of Catherine II and was completely dependent on Russian protectors, could not push his agenda or influ-ence the Russian ambassador even in ceremonial matters not to mention on more serious matters. Being very good players on the domestic political scene, the leader of the family had little international political or diplomatic experience, also taking into account the disparity of power between the „Familia” and the Empress of All of Russia, who was one of the most powerful monarchs in Europe, boded badly for the future of the country and exhibited Czartoryski and king in the worst light. Both the interregnum period and the first months of the reign of Stanislaw August clearly showed the dependence of both the king and the „Familia” on their Russian patroness as well as their inferior skills to conduct independent policy.

Keywords

PL

Stanisław August Poniatowski; ród Czartoryskich; dyplomacja.

EN

Stanislaus August Poniatowski; Czartoryski Family; diplomacy Translation

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
• Journal: Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
• Year: 2016
• Volume: 23
• Pages: 47-59

Contributors

author

Kęder Wojciech

References

• W. Kęder, Stolica Apostolska wobec Rzeczypospolitej w okresie konfederacji barskiej 1767-1773, Opole 2006.
• M. C. Łubieńska, Sprawa dysydencka 1764-1766, Kraków-Warszawa 1911. Monografie w zakresie dziejów nowożytnych, t. 13.
• A. Kraushar, Książę Repnin a Polska, t. 1, Warszawa 1900.
• W. Kęder, Problematyka polska na łamach „Gazety Leydeyskiej” („Nouvelles Extraoridinaires de Divers Endroits”) w czasach stanisławowskich (lata 60. XVIII wieku – 1763-1769), w: Książka, biblioteka, informacja. Między podziałami a wspólnotą III, red. J. Dzieniakowska, M. Olczak-Kardas, Kielce 2012.
• Z. Zielińska, Polska w okowach „systemu północnego” 1763-1766, Kraków 2012.
• Historia dyplomacji polskiej, red. Z. Wójcik, Warszawa 1982.
• M. Loret, Życie polskie w Rzymie w XVIII wieku, Rzym 1930.