Neoliberalizm szkoły chicagowskiej a kryzys gospodarczy XXI wieku w Stanach Zjednoczonych

• Authors: Kowalski Damian

Title variants

EN

Chicago School’s neoliberalism and the economic crisis of the 21st century in the United States

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Motywacja: Krach na amerykańskim rynku finansowym w 2008 roku zapoczątkował kryzys o charakterze globalnym. Rozpoczęła się poważna debata nad jego przyczynami, a w niej pojawiają się głosy o istotnej roli neoliberalnych założeń nurtu chicagowskiego, postrzeganego jako koncepcja ekonomiczna i ideologia dotykająca szeroko rozumianej sfery polityczno-społecznej. Chęć przedstawienia takiej krytycznej oceny stanowiła bezpośrednią przyczynę podjęcia niniejszego tematu. Cel: Celem artykułu jest zidentyfikowanie potencjalnego wpływu neoliberalizmu szkoły chicagowskiej oraz polityki gospodarczej państwa, prowadzonej na gruncie tej doktryny na kryzys gospodarczy 2008+ w Stanach Zjednoczonych. Materiały i metody: Wykorzystano metodę krytycznej analizy literatury z zakresu teorii kryzysów gospodarczych, neoliberalizmu, neoliberalizmu szkoły chicagowskiej oraz kryzysu XXI wieku. Wyniki: Ze względu na rozbieżności, trudno jednoznacznie wskazać, czy i w jakim stopniu neoliberalizm nurtu chicagowskiego i polityka gospodarcza państwa, prowadzona na gruncie tej doktryny przyczyniły się do kryzysu gospodarczego 2008+. Ze względu na wyraźnie przeważające głosy przeciwników tej doktryny i ich refleksje, można stwierdzić istnienie takiego wpływu.

EN

Motivation: The crash in the US financial market in 2008 resulted in a crisis of a global nature. A serious debate on its causes has begun, and in it there are voices about the important role of neoliberal assumptions in the Chicago trend, perceived as an economic concept and ideology affecting the broadly understood political and social sphere. The willingness to present such a critical evaluation was the direct cause of this topic. Aim: The aim of the article is to identify the potential impact of the Chicago School’s neoliberalism and the state’s economic policy based on this doctrine on the 2008+ economic crisis in the United States. Materials and methods: A method of critical analysis of literature in the field of economic crises theory, neoliberalism, neoliberalism of the Chicago school and the 21st century crisis was used. Results: Due to the differences, it is difficult to clearly indicate whether and to what extent the Chicago’s neoliberalism and the economic policy based on this doctrine contributed to the 2008+economic crisis. Due to the clearly prevailing voices of opponents of this doctrine and their reflections, it can be concluded that such an influence exists.

Keywords

EN

crisis; United States; neoliberalism of the Chicago trend

• Journal: Catallaxy
• Year: 2019
• Volume: Volume 4
• Issue: Issue 2 December 2019
• Pages: 95-101

Dates

published

2019-12-31

Contributors

author

Kowalski Damian

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Balcerowicz, L. (2010). Przedmowa. W: J.B. Taylor. Zrozumieć kryzys finansowy: przyczyny, skutki, interpretacje. Warszawa: PWN.
• Balcerowicz, L. (2012). Odkrywając wolność: przeciw zniewoleniu umysłów. Poznań: Zysk i S-ka.
• Fiedor, B. (2010). Kryzys gospodarczy a kryzys ekonomii jako nauki. Ekonomista, 4.
• Górczyńska, A., i Szczepaniak, K. (2009). Formuła partnerstwa publiczno-prywatnego w warunkach kryzysowych. W: S. Antkiewicz, i M. Pronobis M., (red.), Gospodarka w warunkach kryzysu. Warszawa: CeDeWu.
• Kowalski, D. (2018). Neoliberalizm nurtu chicagowskiego a kryzys gospodarczy 2008+ w Stanach Zjednoczonych: ujęcie krytyczne. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Kunowska, K. (2009). Rola, w dobie kryzysu, wydawanych przez samorządowe organy podatkowe indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego. W: S. Antkiewicz, i M. Pronobis M., (red.), Gospodarka w warunkach kryzysu. Warszawa: CeDeWu.
• Lubowski, A. (2010). Przyczyny kryzysu: wywiad z prof. Johnem B. Taylorem. Pobrane 12.09.2019 z https://www.polityka.pl.
• Ładyka, S. (2012). Liberalizm czy neoliberalizm w polityce gospodarczej państwa. Prace i Materiały Instytutu Handlu Zagranicznego Uniwersytetu Gdańskiego, 31(2). doi:10.4467/23539496IB.12.001.2626.
• Markiewka, T. (2017). Język neoliberalizmu: filozofia, polityka i media. Toruń: UMK.
• Mizińska, J. (2016). Patologia znormalizowana: narcyz, midas i singiel. Kultura i Wartości, 18. doi:10.17951/kw.2016.18.7.
• O’Sullivan, J. (2010). Finansowa burza. W: J. Kloczkowski, i J. Price (red.), Platon na Wall Street: konserwatywne refleksje o kryzysie ekonomicznym. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej.
• Pysz, P. (2014). Teoretyczne podstawy badań ładu gospodarczego stanowionego i spontanicznego w transformacji systemowej byłej NRD i Polski 1990–2010. W: A. Grabska, M. Moszyński, i P. Pysz (red.), Stanowiony i spontaniczny ład gospodarczy w procesie transformacji systemowej Polski i byłej NRD. Toruń: Instytut Badań Gospodarczych.
• Roubini, N. i Mihm, S. (2011). Ekonomia kryzysu. Warszawa: Wolters Kluwer Business.
• Stiglitz, J.E. (2010). Freefall: jazda bez trzymanki: Ameryka, wolne rynki i tonięcie gospodarki światowej. Warszawa: PTE.
• Stiglitz, J.E. (2012). Kapitalistyczne głupstwa: pięć najpoważniejszych błędów, które doprowadziły do krachu. W: G. Carter (red.), Na krawędzi: opowieści o kryzysie: prawdziwe historie z Wall Street z magazynu Vanity Fair. Warszawa: Kurhaus.
• Szahaj, A. (2014). Kapitalizm drobnego druku. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Szymański, W. (2009). Kryzys globalny: pierwsze przybliżenie. Warszawa: Difin.
• Taylor, J.B. (2010). Zrozumieć kryzys finansowy: przyczyny, skutki, interpretacje. Warszawa: PWN.
• Walkowski, M. (2013). Przyczyny powstania globalnego kryzysu finansowego 2008+: analiza i porównanie wybranych opinii. Przegląd Strategiczny, 2. doi:10.14746/ps.2013.2.11.

Identifiers

DOI

10.24136/cxy.2019.009