Ukraina – od Rządu Tymczasowego do zamachu bolszewickiego. W setną rocznicę rewolucji 1917 roku

• Authors: Lityński Adam

Title variants

EN

Ukraine from provisional government till bolshevik coup. 100th anniversary of the revolution of 1917

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Rewolucja 1917 roku w Imperium Rosyjskim zaczęła się w lutym (według kalendarza juliańskiego), czyli w marcu (według używanego w Europie Zachodniej kalendarza gregoriańskiego). Skutkowała w pierwszej fazie abdykacją cara Mikołaja II i w konsekwencji w ogóle zakończyła się era dynastii Romanowych. Władzę w Rosji objął Rząd Tymczasowy. Trwała pierwsza wojna światowa. Rosja ponosiła ciężkie klęski na frontach. Kraj pogrążał się w chaosie. Walczyły ze sobą rozmaite ugrupowania polityczne. Liczne narody podjęły także walkę o oswobodzenie się spod panowania rosyjskiego. Największe znaczenie miały wydarzenia na Ukrainie. Działacze narodowi [nacjonalistyczni?] utworzyli swój organ władzy: Ukraińską Centralną Radę. Na Ukrainie też trwały walki wewnętrzne rozmaitych sił. Jak wiadomo, w październiku/listopadzie 1917 r. w stolicy – Piotrogrodzie (poprzednia nazwa: Petersburg) – zamach stanu przeprowadzili bolszewicy, pokonali siły Rządu Tymczasowego i objęli rządy w Rosji. Rozpoczęła się nowa faza wojny, w tym bolszewickiej Rosji z Ukrainą.

EN

Revolution of 1917 in Russian Imperium happened in February (according to Julian calendar) or in March (according to Georgian calendar used in Western Europe). As a result, in the first phase of the revolution, tsar Nicholas II of Russia, abdicated which caused the fall of the Romanov dynasty. The Provisional Government was brought into power. The First World War was ongoing and Russia suffered severe defeats. The country was ruled by chaos, various political groups were fighting against each other. Many nations started their fight for independence from Russian Empire. The most significant events happened in Ukraine. The national (nationalistic) activists set up own governmental authority: Central Council of Ukraine. And there were domestic fights in Ukraine as well. As commonly known, in October / November 1917 Bolsheviks led their forces in Petrograd (modern day Saint Petersburg), then capital of Russia, against Provisional Government, and took over the power in Russia. A new phase of war started, including war between Russian and Ukraine.

Keywords

PL

rewolucja 1917; Rosja; Ukraina; walka

EN

revolution 1917; Russian; Ukraine; fight

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Roczniki Administracji i Prawa
• Year: 2016
• Volume: 16/2
• Pages: 83-102

Contributors

author

Lityński Adam

• Wydział Administracji i Zarządzania Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu

References

• Batowski H., Rozpad Austro-Węgier 1914-1918 (Sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne), Kraków 1982.
• Bazylow L., Obalenie caratu, Warszawa 1977.
• Bazylow L., Wieczorkiewicz P., Historia Rosji, Wrocław – Warszawa – Kraków 2005.
• Brouẻ P., Między Trockim a Stalinem. Chrystian Rakowski – biografia polityczna, tłum. B. Panek, Wrocław – Warszawa – Kraków 1999.
• Chwalba A., Samobójstwo Europy. Wielka wojna 1914-1918, Kraków 2014.
• Cieślak T., Historia Finlandii, Wrocław – Warszawa – Kraków 1983.
• Conquest R., Wielki terror, tłum. W. Jeżewski, Warszawa 1997.
• Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania. Wstęp do polskiego wydania K. Kersten, Warszawa 1999.
• Encyklopedia białych plam. Radom [EBP]. Fuller W.C., Prawdziwy koniec carskiej Rosji. Szpiegomania i zmierzch imperium, Tłum. M. Kittel, Warszawa 2008.
• Historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, red. B. Lesiński, Poznań 1995.
• Hrycak J., Historia Ukrainy 1772-1999. Narodziny nowoczesnego narodu, tłum. K. Kotyńska, Lublin 2000.
• Kowalczyk A.S., Sawinkow, Warszawa 1992.
• Leksykon historii świata, red. A. Bartnicki, Warszawa 1998.
• Leksykon historii świata: Rosja, red. W. Sienkiewicz, Warszawa 2001.
• Lenin W., Dzieła wybrane, t. II, Warszawa 1949.
• Lityński A., Prawo Rosji i ZSRR 1917-1991, czyli historia wszechzwiązkowego komunistycznego prawa (bolszewików). Krótki kurs, wyd. 2, Warszawa 2012.
• Neiberg M.S., Jordan D., Front wschodni 1914-1920. Od Tannenbergu do wojny polsko-bolszewickiej. Słowo wstępne D. Showalter, tłum. J. Kozłowski, Poznań 2010.
• Olechno A., Instytucja prezydenta na tle początków państwowości ukraińskiej, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2009, t. VIII.
• Olechno A., Instytucja Prezydenta w systemie konstytucyjnych organów Ukrainy (1996-2005), Toruń 2009.
• Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego 1914-1918, Warszawa 1985.
• Pajewski J., Pierwsza wojna światowa 1914-1918, Warszawa 1991.
• Pamiętnik Mikołaja II. Opracowanie i przedmowa J. Kutta, Warszawa 2006.
• Pipes R., Czerwone imperium. Powstanie Związku Sowieckiego, tłum. W. Jeżewski, Warszawa 2015.
• Pipes R., Krótka historia rewolucji rosyjskiej, tłum. W. Jeżewski, Warszawa 2007.
• Pipes R., Rewolucja rosyjska, tłum. T. Szafar, Warszawa 1994.
• Powszechna historia ustroju. Wybór źródeł, wyd. A. Bereza, A. Fermus-Bobowiec, G. Smyk, W.P. Tekely, W. Witkowski. Red. Serii M. Kallas, Warszawa 2015.
• Przebinda G., Smaga J., Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, Kraków 2000.
• Reich N., Sozialismus und Zivilrecht. Eine rechtstheoretisch-rechtshistorische Studie zur Zivilrechtstheorie und Kodifikationspraxis im sowjetischen Gesellschafts- und Rechtssystem, Frankfurt am Main 1972.
• Serczyk W., Historia Ukrainy, Wrocław 2009.
• Serednicki A., Symon Petlura – życie i działalność, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 1997, nr 1.
• Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej, red. W. Roszkowski i J. Kofman, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2004.
• Słownik historii XX wieku, B. Bankowicz, M. Bankowicz, A. Dudek, Kraków 1993
• Smaga J., Narodziny i upadek imperium. ZSRR 1917-1991, Kraków 1992.
• Smoleń M., Stracone dekady. Historia ZSRR 1917-1991, Warszawa – Kraków 1994.
• Smyk G., Rosyjski model administracji publicznej u kresu Imperium, [w:] Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu, red. M. Głuszak i D. Wiśniewska-Jóźwiak, Łódź 2016.
• Sobczak J., Mikołaj II – ostatni car Rosji. Studium postaci i ewolucji władzy, Warszawa 2009.
• Sudopłatow P., Wspomnienia niewygodnego świadka, tłum. J. Markowski, Warszawa 1999.
• Toczek E., Wstęp do: Konstytucja Ukrainy uchwalona na piątej sesji Rady Najwyższej Ukrainy 28 czerwca 1996 roku. Wstęp i tłumaczenie E. Toczek, Warszawa 1999.
• Urbankowski B., Józef Piłsudski – marzyciel i strateg, Poznań 2014.