Zmiany klimatu jako potencjalny czynnik ryzyka w produkcji mleka w Wielkopolsce

• Authors: Ryszard Chaberski , Izabela Hoft , Izabela Lipińska , Marian Lipiński

Title variants

EN

Climate changes as the risk factor in milk production in Wielkopolska

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Badania miały charakter pilotażowy. Ich celem było dokonanie wstępnego rozpoznania, czy w wielkopolskich warunkach klimatycznych krowy o dużej wydajności, często przekraczającej produkcję 40 kg mleka dziennie, zależ- nie od stadium laktacji inaczej reagują na sezonowe zmiany wskaźników THI, charakteryzujących warunki temperaturowo-wilgotnościowe otoczenia. Wyniki badań wskazują, że dobowa produkcja mleka surowego i procentowe zawartości w nim tłuszczu i białka zależą nie tylko od stadium laktacji, ale i od wartości wskaźników THI. Wyższym wartościom THI towarzyszy spadek masy wydojonego mleka i obniżenie jego przydatności technologicznej. Ocieplający się klimat może eskalować ryzyko spadku produkcji surowca mlecznego w czasie upałów.

EN

The pilot researches were conducted in Wielkopolska. They aimed initial identifi cation of cows reaction on changing of THI, which are likened to temperature and humidity conditions of air. The subjected cows characterize with high productivity, exceeding 40kg of milk per day, independently from lactation stages. The results display that the day s production of raw milk, as well as fat and protein content, do not only depend on lactation stage but also on the value of THI factors. Higher THI is accompanied by loss in the weight of milk and drop in its technological utility. The climate warming may escalate the risk of production loss during the heats.

Keywords

PL

krowa; laktacja; mleko; tłuszcz; białko; THI

EN

cow; lactation; milk; fat; protein; THI

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
• Journal: Journal of Agribusiness and Rural Development
• Year: 2015
• Issue: 2(36)
• Pages: 181-188

Contributors

author

Ryszard Chaberski

• Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Agropol” Sp. z o.o. we Wrześni

author

Izabela Hoft

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

author

Izabela Lipińska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

author

Marian Lipiński

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

References

• Akyuz, A., Boyaci, S., Cayli, A. (2010). Determination of critical period for dairy cows using temperature humidity index. J. Anim. Vet. Adv., 9, 13, 1824–1827.
• Anton, J., Kimura, S., Lankoski, J., Cattaneo, A. (2012). A Comparative Study of Risk Management in Agriculture under Climate Change. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers, 58, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/5k94d6fx5bd8-en
• Bernabucci, U., Lacetera, N., Ronchi, B., Nardone, A. (2002). Effects of the hot season on milk protein fractions in Holstein cows. Anim. Res., 51, 1, 25–33.
• Boniecki, P., Lipiński, M., Koszela, K., Przybył, J. (2013). Neural prediction of cow’s milk yield according to environment temperature. Afr. J. Biotechnol., 12, 29, 4707–4712.
• Bonnefoy, J.-M., Noordhuizen, J. (2011). Maîtriser le stress thermic chez la vache laitière. Bull. GTV, 60, 77–86.
• Brouček, J., Novák, P., Vokřálová, J., Šoch, M., Kišac, P., Uhrinčat’, M. (2009). Effect of high temperature on milk production of cows from free-stall housing with natural ventilation. Slovak J. Anim. Sci., 42, 4, 167–173.
• Chaberski, R., Flamenbaum, I., Lipiński, M. (2012). Wpływ temperatury i wilgotności powietrza zewnętrznego na mleczność wysokowydajnych krów. W: W. Romaniuk (red.), Problemy intensyfi kacji produkcji zwierzęcej z uwzględnieniem ochrony środowiska i produkcji energii alternatywnej (s. 34–40). Falenty: Wyd. ITP.
• Chaberski, R., Lipiński, M. (2013). Zmiany indeksu temperaturowo-wilgotnościowego (THI) a produkcja mleka w wybranych wielkopolskich fermach. W: W. Romaniuk (red.), Problemy intensyfi kacji produkcji zwierzęcej z uwzględnieniem ochrony środowiska i produkcji energii alternatywnej (s. 44–48). Falenty: Wyd. ITP.
• Chaberski, R., Lipiński, M. (2014). Produkcyjna refl ektoryczność wskaźników stresu cieplnego THI u krów o wysokiej mleczności. W: M. Lipiński, J. Przybył (red.), Aktualne problemy inżynierii biosystemów (s. 138–148). Poznań: Wyd. UP w Poznaniu.
• Collier, R., Hall, L., Rungruang, S., Zimbleman, R. (2012). Quantifying heat stress and its impact on metabolism and performance. Pobrano 10 marca 2013 z: dairy.ifas.ufl .edu/rns/2012/6CollierRNS2012a.pdf, 74–84.
• Cvetkovic, B., Smith, J., Harner, J., Brouk, M. (2005). Using vaginal temperature to evaluate heat stress in dairy cattle. Conf. paper. Dairy Day (s. 9–11), Kansas State University:Manhattan.
• Da Rocha, D. R., Salles, M. G. F., Moura, A. A. A. N., de Araújo, A. A. (2012). Índices de tolerancia ao calor de vacas leiteiras na periodo e seco no Ceará. Rev. Acad. Ciênc.Agrár. Ambient., 10, 4, 335–343.
• Dikmen, S., Hansen, P. (2009). Is the temperature-humidity index the best indicator of heat stress in lactating dairy cows in subtropical environment? J. Dairy Sci., 921, 109–116.
• Du Preez, J. (2000). Parameters for the determination and evaluation of heat stress in dairy cattle in South Africa. Onderstepoort. J. Vet. Res., 67, 4, 263–271. Gantner, V., Mijić, P., Jovanovac, S., Raguž, N., Bobić, T.,
• Kuterovac, K. (2012). Infl uence of temperature-humidity index (THI) on daily production of dairy cows in Mediterranean region in Croatia (vol. 131, s. 71–78). European Federation of Animal Sciences.
• Gantner, V., Mijič, P., Kuterovac, K., Solić, D., Gantner, R. (2011). Temperature-humidity index values and their significance on the daily production of dairy cattle. Mljekarstvo, 61, 1, 56–63.
• Herbut, P., Angrecka, S. (2012). Forming of temperature-humidity index (THI) and milk production of cows in the free-stall barn during the period of summer heat. Anim. Sci. Pap. Rep., 30, 4, 363–372.
• Hoft, I., Lipiński, M. (2014). Próba oszacowania skali zagrożenia wielkopolskich krów stresem cieplnym. W: M. Lipiński, J. Przybył (red.), Aktualne problemy inżynierii biosystemów (s. 149–162). Poznań: Wyd. UP w Poznaniu.
• Joksimović-Todorović, M., Davidović, V., Hristov, S., Stanković, B. (2011). Effect of heat stress on milk production in dairy cows. Biotechnol. Anim. Prod. Dairy Cows, 27,3, 1017–1023.
• Knaap van der, J. (2012). Hittestress verandert metabolisme van de koe. Veeteelt, 1/2, 88–89.
• Lipiński, M. (2014). Krowy w stresie cieplnym. Hod. Bydła, 6, 56–61.
• Lipiński, K., Stasiewicz, M., Rafałowski, R., Kaliniewicz, J., Purwin, C. (2012). Wpływ sezonu produkcji mleka na profi l kwasów tłuszczowych tłuszczu mlekowego. Żywn.Nauka. Technol. Jakość, 1, 80, 72–80.
• Pawlak, H., Lipiński, M. (2011). Zootechniczny niezbędnik terminologiczny (s. 37). Poznań: Wyd. UP w Poznaniu.
• Perkal, J. (1967). Matematyka dla przyrodników i rolników (t. 3, s. 109). Warszawa: PWN.
• Ravagnolo, O., Misztal, I. (2000). Genetic component of heat stress in dairy cattle. Parameter estimation. J. Dairy Sci., 83, 2126–2130.
• Righi, F., Quarantelli, A., Bonomi, A., Renzi, M. (2004). L’assunzione di sostanza secca nella vacca da latte: parametri correlati, regdazione fi sica e chimica. Ann. Fac. Medic. Vet. Parma, 24, 299–315.
• Samosiuk, V., Kitikov, V., Sorokin, E. (2013). Technołogiczeskoje oborudovanije dla proizvodstva mołoka (s. 35). Wyd. Nacjonalnaja Akademija Nauk Biełorusi: Mińsk.
• Sanftleben, P. (2012). Massnammen zur reduzierung von hitzestress bei milchrindern und deren wirtschaftliche bedentung. Pobrano dnia 13 listopada 2013 z: http://www.sachsen-anhalt.de/fileadmin/Elementbibliothek/Bibliothek
• Politik und Verwaltung/ Bibliothek LLFG/dokumente/Tierhaltung/vortraege/12forum nutztier sanftleben.pdf.
• Sienkiewicz, J., Góralska, M. (2009). Zmiany w zawartości tłuszczy w mleku krowim na przestrzeni roku. Zesz. Nauk. Ostroł. Tow. Nauk., 23, 185–196.
• Soler, P. (2012). El estres por calor: un problema subestimado en las vacas lecheras. Lallemand Animal Nutrition. Pobrano dnia 14 lisotopada 2013 z: http://www.agrodigital.com/Documentos/lallemandjn12.pdf.
• Temperature humidity index (THI) Calculator. Pobrano 12 listopada 2013 z: http://www.dairynz.co.nz/page/pageid/2145857378/.
• Vitali, A., Segnalini, M., Berocchi, L., Bernabucci, U., Nardone, A., Lacetera, N. (2009). Seasonal pattern of mortality and relationships between mortality and temperature-humidity index in dairy cows. J. Dairy Sci., 92, 3781–3790.
• Walkowiak, K. (2014). Spadek wydajności krów w okresie wysokich upałów. Hod. Bydła, 6, 62–69.
• West, J. (2003). Effects of heat-stress on production in dairy cattle. J. Dairy Sci., 86, 2131–2144.
• Wielkopolski monitoring powietrza. Pobrano 20 listopada 2013 z: http://www.poznan.pios.gov.pl.
• www.dairynz.co.nz/

Identifiers

DOI

10.17306/JARD.2015.19