Umowy przenoszące własność rzeczy przyszłych i oznaczonych co do gatunku a czynności prawne realne

• Authors: Zawadzka Julita

Title variants

EN

Contracts transferring ownership of future things and things designa-ted only as to their kind versus real legal acts

DE

Verträge zur Eigentumsübertragung an zukünftigen Sache und Sache, die nach Arten gekennzeichnet sind und reales Rechtsgeschaeft

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The interpretation of Article 155 § 2 of the Civil Code and the legal significance of the transfer of po-ssession for the transfer of ownership have been disputed since the Civil Code came into force. One of the issues subject to controversy is the qualification of contracts transferring ownership of things desi-gnated only as to their kind or future things as real contracts (contracts first executed when their object is handed over). The reason why these contracts are often included in the category of real contracts is the requirement of transfer of possession provided for in Article 155 § 2 of the Civil Code. The paper presents an argumentation aimed at proving that the exceptions provided for in Article 155 § 2 of the Civil Code to the principle of transfer of ownership solo consensu expressed in Article 155 § 1 of the Civil Code are exceptions in favour of the principle of tradition, and not in favour of the real nature of the contract. The principle of tradition, on the other hand, does not mean that an additional act publici-sing a change in the legal status of a thing is required for the execution of the legal act itself. It is a requirement needed for the legal effect to be produced by the legal act already executed. Contracts regu-lated by Article 155 § 2 of the Civil Code are therefore not real contracts. This provision does not refer to the real or consensual nature of contracts transferring ownership of things designated only as to their kind or future things.

Keywords

PL

przeniesienie własności; rzeczy przyszłe; rzeczy oznaczone co do gatunku; umowa realna; zasada tradycji; konsensualność

EN

transfer of ownership; future things; things designated as to their kind; real contract; principle of tradition; consensuality

• Publisher: Stowarzyszenie Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej
• Journal: Rejent
• Year: 2024
• Issue: 12 (404)
• Pages: 41-58

Contributors

author

Zawadzka Julita

• adiunkt w Katedrze Prawa Cywilnego WPiA UJ; adwokat; ORCID: 0000-0002-9255-7468

References

• M.Albaladejo García, M.Albaladejo Abarca, Derecho civil, t. III, Derecho de bienes, Madryt 2016
• M.Balwicka-Szczyrba, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2023
• C. von Bar, Gemeineuropäisches Sachenrecht. Zweiter Band. Besitz; Erwerb und Schutz subjektiver Sachenrechte, München 2019
• T.Barański, [w:] Ustawa o własności lokali. Komentarz, red. H. Izdebski, Warszawa 2023
• T.Barański, Powództwo starosty i organu wykonawczego gminy o stwierdzenie nieważności usta-nowienia odrębnej własności lokalu, „Samorząd Terytorialny” 2003, nr 5
• J.-L.Bergel, S.Cimamonti, J.-M.Roux, L.Tranchant, [w:] Traité de droit civil. Les biens, red. J. Ghestin, Paris 2019
• A.Bieranowski, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, Własność i inne prawa rzeczowe (art. 126-352), red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2018
• S.Breyer, Przeniesienie własności nieruchomości, Warszawa 1975
• A.Brzozowski, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020
• J.Carbonnier, Droit civil, t. 2, Les biens. Les obligations, Paris 2017
• J.Ciszewski, M.Ciszewski, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. P. Nazaruk, LEX/el. 2024
• W.Dross, Droit des biens, Issy-les-Moulineaux 2019
• T.Giaro, [w:] W.Dajczak, T.Giaro, F.Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa pry-watnego, Warszawa 2009
• E.Gniewek, Kodeks cywilny. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Kraków 2001, s. 179; tenże, Prawo rzeczowe, Warszawa 2010
• K.Gołębiowski, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2023
• S.Grzybowski, [w:] System Prawa Cywilnego, t. I, Część ogólna, red. S. Grzybowski, Wrocław 1985
• M.Gutowski, Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2017
• R.Haab, A.Simonius, [w:] R.Haab, A.Simonius, W.Scherrer, D.Zobl, Zürcher Kommentar. Band IV/1. Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Sachenrecht, Zürich 1977
• C.Holzner, [w:] Kommentar zum Allgemeinen bürgerlichen Gesetzbuch. Teilband §§ 285-446 ABGB (Sachenrecht I), red. P. Rummel, M. Lukas, Wien 2016
• J.Ignatowicz, K.Stefaniuk, Prawo rzeczowe, Warszawa 2009
• J.Ignatowicz, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, red. Z. Resich, J. Ignatowicz, J. Pietrzykowski, J.I. Bielski, Warszawa 1972
• G.Iro, O.Riss, Sachenrecht. Bürgerliches Recht. Band IV, Wien 2019
• M.Kaser, Das römische Privatrecht. Erster Abschnitt. Das altrömische, das vorklassische und das klassische Recht, München 1971
• W.J.Katner, Umowne nabycie własności ruchomości, Warszawa 1995
• W.J.Katner, Glosa do wyroku SN z 28.7.1999 r., II CKN 552/98, „Przegląd Sądowy” 2000, nr 7
• M.Kępiński, J.Kępiński, [w:] Kodeks cywilny, t. I, Komentarz do art. 1–352, red. M. Gutowski, War-szawa 2021
• J.Kozińska, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, Własność i inne prawa rzeczowe (art. 126-352), red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2018
• H.Koziol, R.Welser, R.Bollenberger, A.Kletečka, Grundriss des bürgerlichen Rechts. Band I. Allgemeiner Teil, Sachenrecht, Familienrecht, Wien 2018
• M.Krajewski, Charakter prawny przeniesienia posiadania, „Studia Prawa Prywatnego” 2013, nr 3
• D.Krimphove, Das europäische Sachenrecht. Eine rechtsvergleichende Analyse nach der Kompara-tiven Institutionenökonomik, Köln 2006
• A.Kunicki, Przeniesienie własności w projekcie kodeksu cywilnego (art. 153-156), „Palestra” 1960, nr 6
• A.Kunicki, [w:] System Prawa Cywilnego, t. II, Prawo własności i inne prawa rzeczowe, red. J. Igna-towicz, Wrocław 1977
• W.Litewski, Rzymskie prawo prywatne, Warszawa 2003
• J.Majorowicz, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, red. Z. Resich, J. Ignatowicz, J. Pietrzykowski, J.I.Bielski, Warszawa 1972
• C.Meller-Hannich, [w:] NomosKommentar. BGB. Sachenrecht. Band 3. §§ 854 – 1296, red. H. Grziwotz, J. Schmidt-Räntsch, G. Ring, Baden-Baden 2022
• E.Moreno Trujillo, [w:] Curso de Derecho civil III. Derechos reales y registral inmobiliario, red. F.J. Sánchez Calero, Valencia 2022
• J.P.Naworski, Glosa do wyroku SN z 28.7.1999 r., II CKN 552/98, „Monitor Prawniczy” 2000, nr 8
• J.Oechsler, [w:] Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Band 8. Sachenrecht. §§ 854-1296. WEG. ErbbauRG, red. R. Gaier, 2023
• J.S.Piątowski, [w:] System Prawa Cywilnego, t. II, Prawo własności i inne prawa rzeczowe, red. J. Ignatowicz, Wrocław 1977
• M.Planiol, G.Ripert, M.Picard, Traité pratique de droit civil française, t. III, Les biens, Paris 1952
• Z.Radwański, [w:] System Prawa Cywilnego, t. III, cz. 1, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, red. Z. Radwański, Wrocław 1981
• Z.Radwański, A.Olejniczak, J.Grykiel, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019
• Z.Radwański, A.Olejniczak, Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2011
• N.Reboul-Maupin, Droit des biens, Paris 2020
• S.Rudnicki, J.Rudnicka, G.Rudnicki, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, Własność i inne prawa rzeczowe, red. J. Gudowski, Warszawa 2016
• E.Skowrońska-Bocian, M.Warciński, [w:] Kodeks cywilny, t. I, Komentarz. Art. 1–44910, red. K.Pietrzykowski, Warszawa 2020
• E.W.Stark, W.Ernst, [w:] Basler Kommentar. Zivilgesetzbuch II. Art. 457-977 ZGB. Art. 1-61 SchlT ZGB, red. H. Honsell, N.P. Vogt, T. Geiser, Basel 2007
• P.-H.Steinauer, Les droits réels, t. I, Introduction a l’étude des droits réels. Possession et registre foncier. Dispositions générales sur la propriété. Propriété par étages, Berne 2019
• T.Sutter-Somm, A.Grieder, C.Lötscher, C.Schrank, T. von Aarburg, [w:] Schweizerisches Privatrecht. Fünfter Band. Sachenrecht. Erster Teilband. Eigentum und Besitz, red. T. Sutter-Somm, Basel 2014
• S.Szera, Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa 1967
• F.Terré, P.Simler, Droit civil. Les biens, Paris 2006
• J.Wasilkowski, Przeniesienie własności, „Państwo i Prawo” 1968, z. 6
• J.Wasilkowski, Prawo własności w PRL. Zarys wykładu, Warszawa 1969
• J.Wasilkowski, Zarys prawa rzeczowego, Warszawa 1963
• A.Wolter, Problematyka ogólna czynności prawnych w kodeksie cywilnym, „Państwo i Prawo” 1964, z. 11
• A.Wolter, J.Ignatowicz, K.Stefaniuk, Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2018
• K.Zagrobelny, Glosa do wyroku SN z 28.7.1999 r., II CKN 552/98, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001, nr 1
• J.Zawadzka, Warunek w prawie cywilnym, Warszawa 2012