Przejawy oraz nasilenie lęku wśród młodzieży naruszającej normy prawne oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Raport z badań

• Authors: Jurczyk Marcin

Title variants

EN

Manifestations and Severity of Anxiety Among Youth Offenders and High School Students: Research Report

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem przeprowadzonych badań była analiza istniejących różnic w nasileniu lęku-stanu i lęku-cechy między badanymi grupami młodzieży z uwzględnieniem czynnika płci. W artykule przedstawiono analizę wyników badań przeprowadzonych wśród nieletnich przebywających w zakładach resocjalizacyjnych oraz wśród młodzieży ze szkół licealnych. Łącznie przebadano 266 osób. W badaniu wykorzystano Inwentarz Stanu i Cechy Lęku Ch. D. Spielbergera, R. L. Gorsucha i R. E. Lusheneʼa. Badania miały charakter ilościowy. Zgromadzone wyniki wykazały, że badane grupy młodzieży istotnie różnicuje nasilenie przejawianego lęku-stanu, rozumianego jako przejściowy i uwarunkowany sytuacyjnie stan jednostki, oraz lęku-cechy, rozumianego jako względnie stała dyspozycja (cecha) do przeżywania stanów lękowych. Ponadto analiza danych empirycznych pozwoliła stwierdzić w odniesieniu do lęku-stanu i lęku-cechy brak istotnych statystycznie różnic między chłopcami i dziewczętami w grupie kryterialnej oraz kontrolnej.

EN

The aim of the study was to analyze the existing differences in the severity of state and trait anxiety between two groups of young people including the sex factor. This research involved two groups of adolescents: youth offenders from correctional facilities for minors and high school students constituting the control group. In total 266 people were assessed. The study used The State-Trait Anxiety Inventory by Ch. D. Spielberger R. L. Gorsuch and R. E. Lushene. The research was quantitative. The obtained results showed that the studied groups of young people significantly differentiate the severity of the manifested state anxiety, understood as the transient and situational condition of the individual and the trait anxiety, understood as a relatively constant disposition for experiencing anxiety. Overall, the analysis of empirical data has revealed that there are no statistically significant differences between boys and girls in both groups regarding state and trait anxiety.

Keywords

PL

lęk; adolescencja; resocjalizacja; nieletni; uczeń

EN

anxiety; adolescence; resocialization; juvenile; student

• Publisher: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
• Journal: Seminare. Poszukiwania naukowe
• Year: 2020
• Volume: 41
• Issue: 2
• Pages: 99-114

Dates

printed

2020-06-30

Contributors

author

Jurczyk Marcin

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Bach-Olasik, Teresa. 1993. Lęk i szkoła. Nowa Szkoła, 3, 158-166.
• Barlow, David H. 1988. Anxiety and its disorder: The nature and treatment of anxiety and Panic. New York: Guilford.
• Barlow, David H., Bruce Chorpita i Julia Turovsky. 1996. Fear, panic, anxiety and disorders of emotions. W: Perspectives on anxiety, panic and fear, 43rd Annual Nebraska Symposium on Motivation, red.Debra Hope, 251-328. Lincoln: University of Nebraska Press.
• Basińska, Beata i Magdalena Piech. 1998. Lęk i agresja u pacjentek onkologicznych leczonych napromieniowaniem. Psychoonkologia, 2(1), 13-19.
• Bąkowska, Marta. 1999. Lęk, stres i strach jako bariery w wychowaniu. Kieleckie Studio Pedagogiczne, 12, 129-147.
• Birch, Ann i Tony Malim. 2002. Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości, tłum. Jan Łuczyński i Marian Olejnik. Warszawa: PWN.
• Bochwic, Teresa. 1991. Lęk u dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Carson, Robert, James Butcher i Susan Mineka. 2003. Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie, tłum. Monika Gajdzińska. Gdańsk: GWP.
• Dąbkowska, Małgorzata. 2008. Wybrane aspekty lęku u ofiar przemocy domowej. Psychiatria, 5(3), 91-92.
• Dołęga, Zofia. 2003. Samotność młodzieży – analiza teoretyczna i studia empiryczne. Katowice: UŚ.
• Fox, Andrew S. i Alexander J. Shackman. 2019. The central extended amygdala in fear and anxiety: Closing the gap between mechanistic and neuroimaging research. Neuroscience Letters, 693, 58-67.
• Gurba, Ewa. 2012. Wczesna dorosłość. W: Psychologia rozwoju człowieka, red. Janusz Trempała, 287-311. Warszawa: PWN.
• Januszewska, Elżbieta. 2009. Uwarunkowania strategii regulacji emocji złości, lęku i smutku u młodzieży. W: Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i osobowości, red. Leszek Szewczyk i Elżbieta Talik, 235-236. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• Kausar, Rukhsana et al. 2012. Translation and adaptation of State Trait Anxiety Inventory (STAIY) in Urdu. Journal of Behavioural Sciences, 22(3), 132-146.
• Kinniburgh, Margaret E. i Kristine M. Blaustein. 2019. Treating Traumatic Stress in Children and Adolescents, Second Edition: How to Foster Resilience Through Attachment, Self-Regulation, and Competency. The Guilford Press, NY.
• Klimowicz, Grażyna. 1986. Lęk w szkole i związane z nim przeżycia uczniów. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2, 79-84.
• Konopczyński, Marek. 2014. Pedagogika resocjalizacyjna. W stronę działań kreujących. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Krzyżaniak, Alicja et al. 2009. Ocena lęku szkolnego wśród dzieci i młodzieży miasta Poznania. Problemy Higieny i Epidemiologii, 90(1), 82.
• Łosiak, Władysław. 2007. Psychologia emocji. Warszawa: WAiP.
• Meyer, Robert. 2003. Psychopatologia, tłum. Paweł Holas i Joanna Palczewska. Gdańsk: GWP.
• Molicka, Maria. 1999. Uwarunkowanie lęku u dzieci. Grupa i Zabawa, 2, 6-12.
• Namysłowska, Irena. 1998. Nerwice szkolne. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 5, 7-10.
• Niebrzydowski Leon. 1999. Postawy rodzicielskie w percepcji młodzieży z rodzin obciążonych alkoholizmem a poziom jej lęku i agresji. W: Psychospołeczne uwarunkowania zjawisk dewiacyjnych wśród młodzieży w okresie transformacji ustrojowej w Polsce, red Henryk Machel i Krzysztof Wszeborowski, 337-346. Gdańsk: UG.
• Oatley, Keith i Jennifer M. Jenkins. 2003. Zrozumieć emocje, tłum. Józef Radzicki i Jacek Suchecki, Warszawa: PWN.
• Oleszkiewicz, Anna i Alicja Senejko. 2012. Dorastanie. W: Psychologia rozwoju człowieka, red. Janusz Trempała, 259-286. Warszawa: PWN.
• Ostrowska, Krystyna. 2014. Ukryty lęk jako źródło zaburzeń w społecznym funkcjonowaniu jednostki. Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja, 23, 141-149.
• Reber, Arthur S. i Emily S. Reber. 2008. Słownik psychologii. Warszawa: SCHOLAR.
• Rode, Magdalena. 2009. Charakterystyka wybranych cech psychicznych nieletnich dziewcząt. W: Przestępczość nieletnich. Dziecko jako ofiara i sprawca przemocy, red. Bożena Gulla i Małgorzata Wysocka-Pleczyk, 85-99, Kraków: UJ.
• Rylke, Hanna. 1992. Nerwice szkolne ¬– co to jest i co z tym zrobić? Nowa Szkoła, 8, 471-473.
• Sęk, Helena. 2005. Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa: SCHOLAR.
• Siek, Stanisław. 1989. Walka ze stresem. Warszawa: ATK.
• Siek, Stanisław. 1993. Wybrane metody badania osobowości. Warszawa: ATK.
• Siwek, Zuzanna. 2012. Autonomia adolescentów w świetle ich przywiązania i relacji rodzinnych, Psychologia Rozwojowa, 17(3), 25.
• Spielberger Charles D., Richard L. Gorsuch i Robert E. Lushere. 1970. Stai manual for State – trait anxiety inventory. Paolo Alto, CA: Consulting Psychologic Press.
• Spielberger, Charles D. 1966. Anxiety and behavior. New York: Academic Press.
• Stanik, Jan M. 2013. Psychologia sądowa. Warszawa: PWN.
• Trickett, Shirley. 2003. Lęk i depresja. Jak radzić sobie z lekiem i depresją, tłum. Piotr Żak. Kielce: Wydawnictwo Jedność.
• Vijayakumar, Nandita et al. 2018. Puberty and the human brain: Insights into adolescent development. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 92, 417-436.
• Wood, Jane i Sophie Dennard. 2017. Gang Membership: Links to Violence Exposure, Paranoia, PTSD, Anxiety, and Forced Control of Behavior in Prison. Psychiatry, 80(1), 30-41.
• Wrześniewski, Kazimierz et al. 2011. Inwentarz Stanu i Cechy Lęku. Polska adaptacja STAI. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Wrześniewski, Kazimierz i Tytus Sosnowski. 1987. Inwentarz Stanu i Cechy Lęku. Polska adaptacja STAI. Warszawa: Zakład Wytwarzania Pomocy Dydaktycznych.
• Wrześniewski, Kazimierz, Tytus Sosnowski i Diana Matusik. 2002. Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Polska adaptacja STAI. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Wrześniewski, Kazimierz. 1996. Style a strategie radzenia sobie ze stresem. Problemy pomiaru. W: Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, red. Irena Heszen-Niejodek i Zofia Ratajczak, 44-64. Katowice: UŚ.
• Wycisk, Jowita i Beata Ziółkowska. 2010. Młodzież przeciwko sobie. Zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia – jak pomóc nastolatkom w szkole. Warszawa: Difin.

Identifiers

DOI

10.21852/sem.2020.2.07