Francesco Arcelli, włoski zakonnik na służbie burbońskiej Hiszpanii

• Authors: Taraha Cezary

Title variants

EN

Francesco Arcelli, an Italian monk at the service of Bourbon Spain

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Stulecie XVIII to czas trudnych wyzwań tak dla życia zakonnego w ogóle, jak i dla konkretnych zgromadzeń. Przypomnijmy takie wydarzenia, jak likwidacja redukcji paragwajskich, wypędzenie jezuitów z Portugalii i Hiszpanii, rozwiązanie Towarzystwa Jezusowego, likwidacja setek domów zakonnych w ramach reform józefińskich czy okrutne represje wobec duchowieństwa z czasów rewolucji francuskiej. Mimo prób kwestionowania obecności zakonów w przestrzeni publicznej odgrywały one nadal istotną rolę w wielu obszarach życia społecznego, w świecie kultury i edukacji. Oprócz posługi właściwej zakonnym charyzmatom spotykamy zakonników na królewskich dworach, pełniących ważne funkcje w administracji państwowej, w dyplomacji, na uniwersytetach, w szkołach, w instytucjach dobroczynnych i kulturalnych. Francesco Arcelli należał do tej właśnie kategorii osób duchownych, które łączyły, z lepszym lub gorszym skutkiem, służbę Bożą z zaangażowaniem o charakterze świeckim, publicznym i państwowym. W epoce nowożytnej tego rodzaju aktywność osób duchownych nie była niczym nadzwyczajnym, zwłaszcza w katolickiej monarchii hiszpańskiej.

EN

The 18th century was a time of considerable challenges for monastic life, both in general and for specific congregations. Let us recall such events as the abolition of Jesuit reductions in Paraguay, expelling Jesuits from Portugal and Spain, the dissolution of the Society of Jesus, the closure of hundreds of monastic houses as part of Josephine reforms or cruel repressive measures towards clergy during the French Revolution. Despite attempts at questioning the presence of orders in public space, they still played a significant role in many areas of social life, in the realm of culture and education. Despite service appropriate to monastic charismata, there were monks in royal courts, monks with important functions in state administration, in diplomacy, at universities, schools, charitable and cultural institutions. Francesco Arcelli was one of such monks, who combined, with better or worse results, serving God by their involvement in lay, public and state matters. In the early modern era such activity of religious orders was nothing extraordinary, especially among the Spanish Catholic monarchy.

Keywords

PL

Francesco Arcelli; zakonnik; Habsburgowie; Burbonowie; monarchia hiszpańska; katolicyzm

EN

Francesco Arcelli; monk; the Habsburgs; the Bourbons; Spanish monarchy; Catholicism

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Folia Historica Cracoviensia
• Year: 2016
• Volume: 22
• Pages: 535-557

Dates

published

2016-12-31

Contributors

author

Taraha Cezary

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• Archivo General de Simancas, Estado, 6541:
• Liria do Arcellego, Wiedeń, 5.08.1731.
• Liria do Paza, Praga, 12.08.1732.
• Markiz de la Paz do Josepha de Viaba y Eguiluz, Sevilla, 9.03.1733.
• Joseph de Viana y Eguiluz do Patiño, Wiedeń, 1.04.1733.
• Sevilla, 9.03.1733.
• List Arcellego, Warszawa, 7.02.1733.
• List Arcellego, Warszawa, 26.05.1733.
• Joseph de Viana y Eguiluz do Patiño, Wiedeń, 9.09.1733.
• Patiño do Montijo, San Ildefonso, 19.09.1735.
• Montijo do Patiño, Hanover, 30.08.1735.
• Montijo do Patiño, Hanover, 30.08.1735.
• Arcelli do Montijo, Hamburg, 10.01.1738.
• Archivo General de Simancas, Estado, Montijo do Sebastiána de la Cuadra, Madryt, 23.02.1738.
• Caro Baroja J., Pan inkwizytor, tłum. i wstęp C. Taracha, Lublin 2000.
• d’Amato M., Un teatino diplomatico del secolo XVIII. Contributto alla storia delle relazioni tra Italia e la Russia, Napoli 1922.
• La correspondencia diplomática entre los duques de Parma y sus agentes o embajadores en la corte de Madrid durante los siglos XVI, XVII y XVIII, ed. C. Pérez Bustamante, Madrid 1934.
• Ozanam D., Les diplomates espagnols du XVIII siècle. Introduction et répertoire biographique (1700–1808), Madrid–Bordeaux 1989.
• Pelczar R., Teatyni w Warszawie w XVIII w., „Nasza Przeszłość” 108 (2007), s. 147–181.
• Pelczar R., Teatr Collegium Nobilium teatynów w Warszawie w XVIII w. i jego rola kulturotwórcza, „Pamiętnik Teatralny” 55 (2007) z. 1–2, s. 41–52.
• Pinedo I., Platzgummer H., Niedhard (Nithard), Johann Eberhard, [w:] Diccionario histórico de la Compañía de Jesús, vol. 3, ed. Ch. E. O’Neill, J. M. Domínguez, Roma–Madrid, s. 2818–2819.
• Rocca N., Un diplomatico piacentino Alla corte di Pietro il Grande, „Liberta”, 31.01.1967, s. 3–21.
• Rodríguez Polo M., El duque de Liria a su paso por Polonia, „Eslavística Complutense” 8 (2008), s. 207–231.
• Skowron R., Dyplomaci polscy w Hiszpanii w XVI i XVII wieku, Kraków 1997.
• Suchodolski S., Ostapowicz D., Obalanie mitów i stereotypów. Od Jana III Sobieskiego do Tadeusza Kościuszki, Warszawa 2008.

Identifiers

ISSN

0867-8294

DOI

10.15633/fhc.2095

URI

http://czasopisma.upjp2.edu.pl/foliahistoricacracoviensia/article/view/2095