EN
Poland is a country with one of the lowest fertility rates in Europe. Many researchers have attempted to explain the reasons for this state of affairs. In the literature, the situation on the labour market is considered to be one of the determinants of low fertility – difficulty in finding work, job insecurity, and the high expectations of employers vis-a-vis employees. Young people often postpone their decision to become parents in order to receive a better education, find a job, and establish their position on the labour market. Studies on the impact of economic activity on reproductive behaviours have produced ambiguous results, depending on the country. Differentiation is related to the situation on the labour market (employment, wages), institutional support, and the division of roles within the family. In countries with high wages (e.g. Denmark), the unemployment of one parent does not have to limit fertility. In countries with relatively low-wages, the effects of unemployment may contribute to the postponement of parenthood (e.g. Spain). The aim of this paper is to examine the impact of the economic activity of both partners on the chance of having a first child in Poland. The analysis covers the socio-economic characteristics of both partners, such as place of residence, type of relationship, type of household, woman’s age, partner’s education level, and religiosity. The following hypotheses are tested: (1) the employment of both partners increases the chance of having a first child; and (2) the unemployment of one of the partners decreases the chance of having a first child. To verify these hypotheses, the random effect logit model was used. The data originate from the Social Diagnosis 2003–2013.
PL
Polska jest krajem o jednej z najniższych dzietności w Europie. Wielu badaczy podjęło próbę wyjaśnienia przyczyn tej sytuacji. W literaturze przedmiotu za jedną z determinant niskiej płodności uznaje się sytuację panującą na rynku pracy – trudności w znalezieniu pracy, niepewność zatrudnienia, wysokie oczekiwania pracodawców wobec pracowników. W związku z tym młodzi ludzie mogą odkładać decyzje o rodzicielstwie na rzecz zdobycia lepszego wykształcenia, znalezienia zatrudnienia i ustabilizowania swojej pozycji na rynku pracy. Badania wpływu aktywności zawodowej na zachowania prokreacyjne dają niejednoznaczne rezultaty w zależności od kraju. Zróżnicowanie związane jest z sytuacją na rynku pracy (poziom zatrudnienia, wysokość płac), wsparciem instytucjonalnym oraz podziałem ról w rodzinie. W krajach o wysokich płacach bezrobocie jednego z rodziców nie musi ograniczać płodności (np. Dania). W krajach o relatywnie niskich płacach wpływ bezrobocia może przyczyniać do odraczania urodzeń (np. Hiszpania). Celem pracy jest zbadanie, jak w przypadku Polski aktywność zawodowa obojga partnerów wpływa na szanse posiadania pierwszego dziecka. W analizie uwzględniono cechy społeczno-ekonomiczne par takie jak miejsce zamieszkania, rodzaj związku, rodzaj gospodarstwa domowego, wiek kobiety, poziom wykształcenia partnerów oraz ich religijność. Weryfikacji poddano następujące hipotezy: (1) Zatrudnienie obojga partnerów zwiększa szanse na posiadanie pierwszego dziecka; (2) Bezrobocie jednego z partnerów zmniejsza szanse urodzenia pierwszego dziecka. Do weryfikacji tych hipotez wykorzystano model logitowy z efektami losowymi. Dane dla populacji polskiej pochodzą z Diagnozy Społecznej 2003–2013.