Pluralizm logiczny a relatywizm w logice

• Authors: Czernecka-Rej Bożena

Title variants

EN

Logical Pluralism and Relativism in Logic

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza sytuacji logiki współczesnej w aspekcie pytania o związek pluralizmu systemów logicznych z relatywizmem w logice. Poszukuję odpowiedzi na pytania: Czy wielość logik, a dokładniej wielość i różnorodność systemów skonstruowanych przez logików, da się w jakiś racjonalny sposób usprawiedliwić? Czy pluralizm w logice nieodzownie prowadzi do uznania tezy relatywizmu? Czy we współczesnej filozofii logiki logiczny relatywizm jest zabobonem czy też poglądem prawdziwym i należycie uzasadnionym?

EN

The aim of the article is to analyze the situation of contemporary logic with reference to the issue concerning connections between the pluralism of logical systems and relativism in logic. Accordingly, I seek answers to the following questions: Can the plurality of logic, more specifically, a large number and variety of systems constructed by logicians, be justified in a rational way? Does pluralism in logic imply the thesis of relativism? Is logical relativism in the contemporary philosophy of logic just a superstition or is it a duly substantiated view?

Keywords

PL

system logiczny; pluralizm w logice; relatywizm; Zasada Tolerancji; Rudolf Carnap; J.C. Beall; Greg Restall; Józef M. Bocheński

EN

logical system; pluralism in logic; relativism; Principle of Tolerance; Rudolf Carnap; J.C. Beall; Greg Restall; Józef M. Bocheński

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2018
• Issue: 56
• Pages: 51-68

Dates

published

2018-06

Contributors

author

Czernecka-Rej Bożena

• Catholic University of Lublin

References

• Ajdukiewicz K. (1928), Główne zasady metodologii nauk i logiki formalnej, Komisja Wyd. Koła Mat.-Fiz. Słuchaczów UW, Warszawa.
• Beall J.C., Restall G. (2000), Logical Pluralism, „Australasian Journal of Philosophy” 78: 475–493.
• Beall J.C., Restall G. (2001), Defending Logical Pluralism, [w:] Logical Consequence: Rival Approaches Proceedings of the 1999 Conference of the Society of Exact Philosophy, J. Woods, B. Brown (red.), Stanmore, Hermes: 1–22.
• Beall J.C., Restall G. (2006), Logical Pluralism, Clarendon Press, Oxford.
• Bocheński J.M. (1993), Pojęcie społeczeństwa wolnego, [w:] J.M. Bocheński, Logika i filozofia. Wybór pism, J. Parys (red.), PWN, Warszawa: 150–161.
• Bocheński J.M. (1993), Rozwój logiki formalnej, [w:] J.M. Bocheński, Logika i filozofia. Wybór pism, J. Parys (red.), PWN, Warszawa: 22–34.
• Borkowski L. (1990), Kilka uwag o zasadzie dwuwartościowości i logikach wielowartościowych, [w:] J.M. Bocheński, Studia logiczne, TN KUL, Lublin: 469–475.
• Carnap R. (1995), Logiczna składnia języka, tłum. B. Stanosz, PWN, Warszawa.
• Czernecka-Rej B. (2014), Pluralizm w logice. Studium z filozofii logiki, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Griffiths O. (2013), Problems for Logical Pluralism, „History and Philosophy of Logic” 34 (2): 170–182.
• Haack S. (1978), Philosophy of Logics, Cambridge University Press, Cambridge-London-New York.
• Lemmon E.J., Henderson G.P. (1959), Is There Only One Correct System of Modal Logic?, „Proceedings of the Aristotelian Society, Supplementary Volume” 33: 23–56.
• Leśniewski S. (1929), Grundzüge eines neuen Systems der Grundlagen der Mathematik, „Fundamenta Mathematicae” 14: 1–81.
• Łukasiewicz J. (1961), W obronie logistyki, [w:] J. Łukasiewicz, Z zagadnień logiki i filozofii, PWN, Warszawa: 210–219.
• Priest G. (2001), Logic: One or Many, [w:] Logical Consequence: Rival Approaches Proceedings of the 1999 Conference of the Society of Exact Philosophy, J. Woods, B. Brown (red.), Hermes Science Press, Stanmore: 23–28.
• Restall G. (2002), Carnap's Tolerance, Meaning, and Logical Pluralism, „The Journal of Philosophy” 99 (8): 426–443.
• Ricketts T. (1994), Carnap’s Principle of Tolerance, Empiricism, and Conventionalism, [w:] Reading Putnam, P. Clark, B. Hale (red.), Blackwell, Oxford: 176–200.
• Ryle G. (1997), Logika formalna i nieformalna, tłum. A. Sierszulska, [w:] Filozofia logiki, J. Woleński (red.), Wydawnictwo Spacja – Fundacja Aletheia, Warszawa: 79–95.
• Tkaczyk M. (2009), Logika czasu empirycznego. Funktor realizacji czasowej w językach teorii fizykalnych, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Wójcicki R. (2003), Wykłady z logiki z elementami teorii wiedzy, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.1206