Ujęcie z wnętrza rzeczy. Przypadek Purpurowego morza Amel Alzakout i Khaleda Abdulwaheda

• Authors: Fiuk Ewa

Title variants

EN

A Shot from the Inside of Things: The Case of Purple Sea by Amel Alzakout and Khaled Abdulwahed

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W 2015 r. artystka wizualna Amel Alzakout uciekła z Syrii do Niemiec trasą prowadzącą przez Morze Śródziemne. Pół godziny po wypłynięciu łódka, na której znajdowało się 315 osób, zatonęła. Rozbitkowie spędzili 4 godziny w wodzie, a Alzakout, wyposażona w małą wodoszczelną kamerę (którą wcześniej zdążyła przypiąć sobie do nadgarstka), nagrała to, co działo się pod jej powierzchnią. Z nagrań tych powstał film dokumentalny zatytułowany Purpurowe morze (Purple Sea, 2020). Artykuł jest próbą uchwycenia jego wyjątkowości, również na tle innych dokumentów o podobnej tematyce, która przejawia się głównie w prezentowanym przez niego spojrzeniu. Spojrzenie to można byłoby określić mianem nieantropocentrycznego i nieeuropocentrycznego. Analizując dokument w tym kontekście autorka proponuje, by odczytywać go jako obraz będący efektem szczególnego ujęcia rzeczywistości, które nazywa ujęciem z wnętrza rzeczy.

EN

In 2015, visual artist Amel Alzakout fled from Syria to Germany across the Mediterranean Sea. Half an hour after departure, the boat, carrying 315 people, sank. The survivors spent four hours in the water, and Alzakout, equipped with a small waterproof camera (which she had clipped to her wrist), recorded what was happening under the surface. These recordings were used to make the documentary film titled Purple Sea (2020). This article is an attempt to capture its uniqueness, also against the backdrop of other documentaries with similar themes, which manifests itself mainly in the gaze it presents. This gaze could be described as non-anthropocentric and non-Europocentric. Analysing the document in this context, the author suggests that it should be read as an image which is the effect of a particular approach to reality, which she calls an approach from the inside of things.

Keywords

PL

film dokumentalny; video footage; wojna w Syrii; Morze Śródziemne; migracja; nowy materializm

EN

documentary film; video footage; war in Syria; Mediterranean Sea; migration; new materialism

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2022
• Issue: 118 Jedno ujęcie
• Pages: 58-74

Contributors

author

Fiuk Ewa

• https://orcid.org/0000-0002-9908-8510

References

• Arendt, H. (1983). My, uchodźcy (tłum. H. Bortnowska). Znak, (2-3), ss. 501-511. (Publikacja oryginału: 1943).
• Bednarek, J. (2014). Emancypacyjna obietnica posthumanizmu. Praktyka Teoretyczna, 14 (4), ss. 171-180. https://doi.org/10.14746/prt.2014.4.7
• Clochard, O. (2017). Czy Unia Europejska przeżywa masowy napływ uchodźców? (tłum. M. Szczurek). W: H. Thiollet (red.), Migranci i migracje (ss. 23-25). Kraków: Karakter. Enzensberger, H. M. (1994). Die Große Wanderung. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Freud, S. (1919). Das Unheimliche. Imago: Zeitschrift für Anwendung der Psychoanalyse auf die Geisteswissenschaften, (5-6), ss. 297-324.
• Horak, J.-C. (2016). Samochód, kolej żelazna i miasto – wczesne kino i awangarda (tłum. E. Fiuk). W: A. Dębski, M. Loiperdinger (red.), KINtop. Antologia wczesnego kina. Część I (ss. 395-427). Wrocław: Atut.
• Hoły-Łuczaj, M. (2014). Posthumanizm. Między metafizyką a etyką. Kultura i wartości, (11), ss. 45-61. http://dx.doi.org/10.17951/kw.2014.11.45
• Hyży, E. (2017). Dzielenie się światem. Nowy feministyczny realizm w ujęciu Karen Barad. W: E. Hyży (red.), Feministyczne konteksty. Multidyscyplinarnie (ss. 57-79). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Krajewska, A. (2017). Performatywność reprezentacji. Przestrzenie teorii, (28), ss. 7-18. https://doi.org/10.14746/pt.2017.28.0
• Lubonja, F. (2013). Das Meer. Aleph, (21), ss. 30, 32. https://kulturstiftung.allianz.de/content/dam/onemarketing/kulturstiftung/kulturstiftung/operative-projekte/das-weisse-meer/tirana-2013/13_publikation_de_alb.pdf
• Luft, S. (2019). Kryzys uchodźczy – przyczyny, skutki, konflikty (tłum. T. Gabiś). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
• Mirzoeff, N. (2016). Jak zobaczyć świat (tłum. Ł. Zaremba). Kraków – Warszawa: Karakter – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
• Mościcki, P. (2017). Migawki z tradycji uciśnionych. Warszawa – Bydgoszcz: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa – Teatr Polski Bydgoszcz.
• Pagenstecher, C. (2012). „Das Boot ist voll” – Schreckensvision des vereinten Deutschland. Kritische Migrationsforschung? Da kann ja jede(r) kommen, ss. 123-136. https://doi.org/10.18452/17883 (Publikacja oryginału: 2008).
• Schummer, J. C. (2013). The Nature of Film: Presentation, Representation, and the Imagination [praca magisterska]. San Diego State University. https://digitallibrary.sdsu.edu/islandora/object/sdsu%3A3293
• Zgromadzenie Ogólne ONZ (1948, 10 grudnia). Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, art. 13, pkt. 1, https://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf
• Ziegele, M. (2021, 28 stycznia). Der Krieg in Syrien – Eine Chronologie. Frankfurter Rundschau. https://www.fr.de/politik/krieg-syrien-eine-chronologie-13551251.html