Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2015 | 13 | 43-54

Article title

Natura w soczewce pozytywisty. Pleśń świata Bolesława Prusa wobec tradycji przyrodopisarstwa

Content

Title variants

EN
Nature in the lens of positivist. Pleśń świata by Bolesław Prus in comparison with nature writing tradition

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
Summary This text analyses short story – Pleśń świata – written by Bolesław Prus in the context of nature writing. According to the nature writing the most important questions raised by writers are: what is nature? How can we define it? What is the connection between nature and human? Prus in Pleśń świata presents a small ecosystem; the protagonist of the story is a scientist who observes a big stone near Sybilla’s Temple in Puławy. He describes the nature’s world through biocentrism. He rejects antropocentrism. This piece of nature observed by the protagonist symbolises a microcosmos. Prus promotes ecological awareness among readers. People are connected with animals, plants, minerals so they should respect the law of nature. What is more, people need nature which is a source of inspiration.

Year

Issue

13

Pages

43-54

Physical description

artykuł naukowy

Dates

published
2016-01-22

Contributors

  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Lublin

References

  • Bachórz J., Nieco o tytułowaniu i o zwrotach adresatywnych w „Lalce” Bolesława Prusa (z cyklu: Kolejne zabawy „Lalką”). W: Prus i inni. Prace ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Ficie, red. J.A. Malik, E. Paczoska. Lublin 2003
  • Bachórz J., Pan Łęcki czyta Supińskiego (z cyklu: Kolejne zabawy „Lalką”). „Przegląd Humanistyczny” 1986, nr 7/8
  • Bachórz J., Pojedynek Stanisława Wokulskiego z baronem Krzeszowskim (z cyklu: Kolejne zabawy „Lalką”). W: Nowe stulecie trójcy powieściopisarzy, red. A.Z. Makowiecki. Warszawa 1992
  • Bachórz J., Prolegomena do powieściowego życia i spraw poniektórych Stanisława Wokulskiego (z cyklu: Kolejne zabawy „Lalką” Bolesława Prusa). W: Pogranicza literatury. Księga ofiarowana Profesorowi Januszowi Maciejewskiemu na Jego siedemdziesięciolecie, red. G. Borkowska, J. Wójcicki. Warszawa 2001
  • Bakke M., Bio-transfiguracje. Sztuka i estetyka posthumanizmu. Poznań 2012
  • Berman M., „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności, przeł. M. Szuster, wstęp A. Bielik-Robson. Kraków 2006
  • Bobrowska B., Kod tradycji – język miejsc (Puławy i Świątynia Sybilli w „Pleśni świata”). W: eadem, Małe narracje Prusa. Gdańsk 2004
  • Clark N., Inhuman Nature: Sociable Life on Dynamic Planet. London 2011
  • Domańska E., Humanistyka ekologiczna. „Teksty Drugie” 2013, nr 1-2
  • Durczak J., Rozmowy z ziemią. Tradycja przyrodopisarska w literaturze amerykańskiej. Lublin 2010
  • Fiedorczuk J., Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki. Gdańsk 2015
  • Filip G., Fantastyczne przypowieści i humoreski Bolesława Prusa. W: Bolesław Prus. Twórczość i recepcja, red. E. Łoch, S. Fita. Lublin 1993
  • Fita S., „Pozytywista ewangeliczny”. Problematyka religijna w twórczości Bolesława Prusa. „Roczniki Humanistyczne” 1987, t. 35, z. 1
  • Gifford T., Pastoral, Anti-Pastoral, Post-pastoral. W: The Green Studies Reader. From Romanticism to Ecocriticism, red. L. Coupe. London-New York 2000
  • Gilmour R., The Victorian Period. The Intellectual and Cultural Context of English Lite-rature, 1830-1890. London-New York 1993
  • Gloger M., Schopenhaueryzm w „Lalce” Bolesława Prusa. W: Na pozytywistycznej niwie, red. T. Lawendowski, T. Sobieraj. Poznań 2002
  • Hutnikiewicz A., Młoda Polska. Warszawa 2002
  • Koczkodaj I., Narracja jako struktura fotograficzna w „Pleśni świata” i „Cieniach” Bolesława Prusa. W: Bolesław Prus: pisarz nowoczesny, red. J.A. Malik. Lublin 2009
  • Koziołek R., Kompleks Darwina. „Teksty Drugie” 2011, nr 3
  • Kulczycka-Saloni J., Naturalizm. W: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa. Wrocław 2002
  • Martuszewska A., Pozytywistyczne parabole. Gdańsk 1997
  • Mazur A., Kosmiczna melancholia Prusa. W: Pogranicza literatury. Księga ofiarowana Profesorowi Januszowi Maciejewskiemu na Jego siedemdziesięciolecie, red. G. Borkowska, J. Wójcicki. Warszawa 2001
  • Okulicz-Kozaryn R., Zawieszenie broni między postępem a tradycją. Wstęp do opowiadań świątecznych Bolesława Prusa. W: Na pozytywistycznej niwie, red. T. Lewandowski, T. Sobieraj. Poznań 2002
  • Paczoska E., Lalka, czyli rozpad świata. Warszawa 2008
  • Paja A., Przeszłość przyszłości. „Pleśń świata”, czyli los wygnanych z raju. „Pamiętnik Literacki” 2003, z. 2
  • Piechota D., Puławy w życiu i twórczości Bolesława Prusa. W: Peregrynacje do źródeł. Lubelszczyzna w biografii i twórczości pisarzy XIX i XX wieku. Część II, red. J. Szcześniak, D. Trześniowski. Lublin 2010
  • Prus B., Kartki z podróży, t. II. W: Pisma, t. XXVIII, red. Z. Szweykowski. Warszawa 1950
  • Prus B., Pleśń świata. W: idem, Opowiadania i nowele. Wybór, oprac. T. Żabski. Wrocław 2009
  • Sobieraj T., Brzozowski a Darwin. W: Stanisław Brzozowski. Powroty, red. D. Trześniowski. Radom 2013
  • Szweykowski Z., Twórczość Bolesława Prusa. Warszawa 1972
  • Tabaszewska J., Zagrożenia czy możliwości? Ekokrytyka – rekonesans. „Teksty Drugie” 2011, nr 3
  • Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 2. Warszawa 2002
  • Thoreau H.D., Walden, czyli życie w lesie, przeł. H. Cieplińska. Wrocław 2005
  • Tomkowski J., Młoda Polska. Warszawa 2001
  • Żabski T., Wstęp. W: B. Prus, Opowiadania i nowele. Wybór, oprac. T. Żabski. Wrocław 2009

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2083-4721

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-81691130-8b89-4eb2-ad6b-66b152e54620
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.