Efforts to Reactivate the Uniate Church in Lublin Region in the Interwar Period

• Authors: Krzysztof Grzesiak

Title variants

Próby reaktywowania Kościoła unickiego na Lubelszczyźnie w okresie międzywojennym

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

In the interwar period, the Roman Catholic Church took the action for acquiring faithful of Orthodox Church, retaining nevertheless their native rite. This action is called the Neo-Union. The scene of it became, among others, the then Lublin region. The action proceeded quite inten¬sively in the north part of this area, in the Catholic diocese of Podlasie (Podlachia). The bishop of Podlasie was an enthusiast of Neo-Union, while the bishop of Lublin took a much more careful position. For many reasons of internal as well as external nature, the results of taken action were rather slight. Almost all created then pastoral institutions were closed down, mainly during the Second World War. The only existing today is the Neo-Union parish in Kostomłoty.

PL

W okresie międzywojennym Kościół katolicki podjął akcję na rzecz pozyskania wiernych Kościoła prawosławnego z zachowaniem ich rodzimego obrządku. Ta akcja nosi nazwę neounii. Jej areną stało się m.in. ówczesne województwo lubelskie. Akcja przebiegała dość intensywnie w północnej części omawianego terenu, w katolickiej diecezji podlaskiej, której biskup był entuzjastą neounii. Z kolei biskup lubelski zajmował stanowisko bardziej ostrożne. Rezultaty podjętych działań były jednak znikome, i to z wielu przyczyn zarówno o charakterze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Powstałe placówki duszpasterskie uległy likwidacji, przeważnie w latach II wojny światowej. Jedyną istniejącą do dziś jest parafia neounicka w Kostomłotach.

Keywords

EN

interwar period; Orthodox Church; Uniate Church; Lublin region

PL

okres międzywojenny; Kościół prawosławny; Kościół unicki; Lubelszczyzna

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2014
• Volume: 5
• Issue: 2
• Pages: 45-58

Contributors

author

Krzysztof Grzesiak

• Department of Dialogue of Cultures and Religions at the Institute of Cultural Studies at the Faculty of Philosophy of the John Paul II Catholic University of Lublin

References

• Bojarski, Józef P. Czasy Nerona w XIX wieku pod rządem moskiewskim, czyli ostatnie chwile unii w diecezji chełmskiej. Lwów: Drukiem i nakładem Drukarni Ludowej, 1885.
• Grzesiak, Krzysztof. Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939. Lublin: Wydaw-nictwo Archidiecezji Lubelskiej “Gaudium,” 2010.
• Grzesiak, Krzysztof. “Ukaz tolerancyjny z 1905 roku i jego następstwa na Lubelszczyźnie – w stu¬lecie wydarzeń,” Wiadomości Archidiecezji Lubelskiej, 80 (2006): 785–825.
• Grzesiak, Krzysztof, and Jarosław Roman Marczewski. Biskup lubelski Marian Leon Fulman wo¬bec ruchu neounijnego. In Pater Ecclesiae Lublinensis. Studia w 65. rocznicę śmierci biskupa Mariana Leona Fulmana (1866-1945), edited by Jarosław Roman Marczewski, 49–76. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej “Gaudium”, 2010.
• Papierzyńska-Turek, Mirosława. Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918-1939. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
• Pruszkowski, Józef. Martyrologium czyli męczeństwo Unii Św. na Podlasiu, Woodbridge, NJ, 1983 (reprint).
• Rzemieniuk, Florentyna. Kościół katolicki obrządku wschodniego (neounia). Lublin: Towarzy¬stwo Naukowe KUL, 1999.
• Rzemieniuk, Florentyna. Unici polscy 1596-1946, Siedlce: Florentyna Rzemieniuk, 1998.
• Stępień, Stanisław. Nowa unia kościelna. Obrządek bizantyjsko-słowiański. In Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa. Vol. 2, edited by Stanisław Stępień, 141–194. Przemyśl: Połud¬nio¬wo- Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu, 1994.