Współczesny bułgarski obraz bałkańskich sąsiadów między swoim a obcym (na materiale bułgarskich internetowych forów dyskusyjnych)

• Authors: Sotirov Petar

Title variants

EN

The contemporary picture of the Balkan neighbour: between US and THEM. The case of Bulgarian Internet discussion fora

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu są wyobrażenia współczesnych Bułgarów o sąsiednich państwach i narodach na Bałkanach. Jako źródło materiałowe wykorzystano wypowiedzi uczestników bułgarskich forów internetowych na badany temat. Na podstawie analizy internetowych dyskusji ujawniony został współczesny obraz bałkańskich sąsiadów, który jest zróżnicowany. Część wyobrażeń internautów ma charakter stereotypowy odzwierciedlają one wydarzenia historyczne i kształtują generalnie negatywny, choć w różnym stopniu, obraz każdego z bułgarskich sąsiadów. Wiele badanych wypowiedzi bazuje na współczesnych zjawiskach i doświadczeniu osobistym te z kolei kreślą pozytywny obraz sąsiada i dowodzą transformacji dawnych stereotypów. Wśród wszystkich bałkańskich sąsiadów najbardziej zróżnicowany jest obraz Macedończyków, najbardziej zaś wyrazistym kontrapunktem dwóch typów ocen (pozytywnej i negatywnej) jest obraz Serbii i Serbów. Obraz Turcji i Turków związany jest z pewnym paradoksem uczestnicy forów internetowych „zaskoczeni” są własną pozytywną oceną tureckiego sąsiada, sprzeczną z bułgarskimi stereotypami Turcji i Turków jako wiekowego ciemiężyciela. Najbardziej monolityczny i negatywny jest obraz Grecji i Greków. Najmniejsze zainteresowanie na forach internetowych okazano Rumunii. Relacje sąsiedzkie na Bałkanach określone są jako tradycyjnie złe, ale w dyskusjach o nich zauważalne jest myślenie nowego typu, abstrahowanie od historii i orientacja na współczesność. Wyrazem tego sposobu myślenia są apele o poznawanie sąsiednich narodów.

EN

The article deals with the images entertained by contemporary Bulgarians of the neighbouring Balkan countries and nations. The analysis is based on posts on Bulgarian Internet fora. The images in question turn out to be diversified. Some internauts have typically stereotypical pictures of their neighbours: the pictures reflect historical events and are generally negative, though to different degrees. Several posts are based on personal experience and contemporary events, which in turn produces positive images of the neighbours and suggests that the older stereotypes are undergoing modifications. Of all the Balkans, the most diversified is the image of Macedonians, while the most conspicuous positive-vs.-negative valuation can be detected in the image of Serbs and Serbia. The picture of Turks and Turkey involves a certain paradox: internauts are “surprised” at their own positive valuation of that neighbour, which stands in opposition to the traditional Bulgarian stereotype of Turkey as an enemy and oppressor. The most negative and monolithic is the image of Greeks and Greece. The least interesting neighbour are Romanians. Relationships of this sort in the Balkans are usually bad but Internet fora reveal a new type of thinking on the subject, departure from historical prejudices and orientation towards the present. This attitude can be observed in posts of those who advocate modern thinking and a greater interest in the lives of the neighbours.

Keywords

PL

swój; obcy; obraz bałkańskich sąsiadów; bułgarskie internetowe fora dyskusyjne; Macedończyk; Serb; Turek; Grek; Rumun

EN

us vs. them; image of Balkan neighbours; Bulgarian Internet forums; Mecedonian; Serb; Turk; Greek; Romanian

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2008
• Volume: 20
• Pages: 321-332

Contributors

author

Sotirov Petar

• Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

References

• Anusiewicz Janusz, Bartmiński Jerzy(red.), 1998, Język a Kultura, t. 12 Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
• Bartmiński Jerzy, 1988, Kryteria ilościowe w badaniu stereotypów językowych, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” t. XLI, s. 91--104.
• Bartmiński Jerzy, Panasiuk Jolanta, 1993, Stereotypy językowe, [w:] J. Bartmiński (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2 Współczesny język polski, część Stereotypy jako składniki językowego obrazu świata, Wrocław: „Wiedza o Kulturze” i Instytut Filologii Polskiej UMCS.
• Bartmiński Jerzy, Mavrič Ludmiła, Rżeutska Swietłana, 2005, Litewski i białoruski stereotyp Polaka (w świetle badań za pomocą dyferencjału semantycznego), „Etnolingwistyka”, t. 17 Problemy języka i kultury, Lublin: UMCS, s. 187--195.
• Bartosiak-Tomusiak Mariola, 1998, O potrzebie przełamania tradycyjnego myślenia na temat kształcenia, www.forumakad.pl/archiwum/98/5/index.html.
• Danova Nadya, 2003, Obrazi na g''rci i zapadnoevropejci v b''lgarskata kniżna prez XVIII--XIX vek, [w:] Balkanskite identicznosti v b''lgarskata kultura, t. 4, Sofia, s. 92--132.
• van Dijk T. A., (red.), 1985, Handbook of Diskourse Analysis (4 vols.), London: Academic Press.
• Dobek-Ostrowska Bogusława (red.), 1997, Współczesne systemy komunikowania, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Гладкова Гана, Ликоманова Искра, 2002, Языковая ситуация: истоки и перспективы (болгаро-чешские паралелли), Praga: Univerzita Karlova.
• Godlewski Michał, 2005, Najpierw przeczytaj FAQ. Internetowe grupy dyskusyjne jako środowisko interakcyjne, www.darksideye.art.pl/docs/Godlewski-FAQ.doc
• Jakubowski Daniel, 2004, Grupy dyskusyjne jako forma komunikacji i informacji, www.danieljaku bowski.piwko.pl/pracadyplomowa/
• Smith Marc A., 1999, Invisible Crowds in Cyberspace: Mapping the Social Structure of the Usenet. London: Routledge Press.
• Velkova Sanya, 2003, B''lgari i g''rci: elementi ot vzaimnata im optika, [w:] Balkanskite identicznosti v b''lgarskata kultura, t. 4, Sofia, s. 133--158.
• Zieliński Jarosław, 1998, O internetowych dyskusjach, www.winter.pl/internet/w0934.html