Rozwój systemu finansowego2 i jego wpływ na redukcję ubóstwa – rola inkluzji finansowej i świadomości finansowej

• Authors: Tomasz Potocki

Title variants

EN

Financial Development and Its Influence on Poverty Reduction – the Role of Financial Inclusion and Financial Literacy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia zależności pomiędzy rozwojem finansowym a redukcją ubóstwa i nierówności dochodowych. Celem niniejszego artykułu było przedstawienie argumentów teoretycznych i badawczych wspierających następującą tezę badawczą: „Rozwój systemu finansowego może sprzyjać redukcji ubóstwa i zmniejszać nierówności dochodowe w długim okresie, ale tylko wówczas, gdy towarzyszy temu proces inkluzji finansowej i podnoszenia świadomości finansowej”. Artykuł ma charakter przeglądowy, poparty jest wyczerpującym przeglądem literatury zagranicznej i polskiej. W artykule zastosowano analizę krytyczną źródeł literaturowych.

EN

Paper describe the relation between the financial development and poverty as well as income inequality reduction. In particular, The main aim of the paper is to present theoretical and research arguments supporting research thesis: “financial development may be an efficient tool to reduce poverty and income inequality in the long run but only when is supported by the process of financial inclusion and financial literacy development”. Additionally, article is methodological and present extensive research review of the topic.

Keywords

PL

rozwój finansowy; finansjalizacja; decyzje finansowe; włączenie finansowe; świadomość finansowa; edukacja finansowa; kryzys finansowy

EN

Financial development; Financialisation; Financial Decisions; Financial inclusion; Financial literacy; financial education; financial crisi

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2015
• Issue: 42
• Pages: 117-139

Contributors

author

Tomasz Potocki

• Katedra Polityki Gospodarczej Uniwersytet Rzeszowski

References

• Arcand J.L., Berkes E., Panizza U., 2012, Too Much Finance?, “IMF Working Papers 12/161”, Washington, DC.
• Achayra V., 2009, A theory of systemic risk and design of prudential bank regulation. “Journal of Financial Stability”, 5, 224–256.
• Altman M., 2012, Implications of Behavioral Economics for Financial Literacy and Public Policy, “Journal of Socio-Economics”, 41(5), 677–690.
• Atkinson A., McKay S., Collard S., i Kempson E., 2007, Levels of Financial Capability in the UK, “Public Money & Management”, 27 (1), 29–36.
• Barr M.S., Mullainathan S., Shafir E., 2008, Behaviorally Informed Financial Services Regulation. “New America Foundation White Paper”.
• Beck T., Levine R., Loayza N., 2000, Finance and the Sources of Growth, “Journal of Financial Economics”, 58, 261–300.
• Beck T., Levine R., 2004, Stock Markets, Banks and Growth: Panel Evidence, “Journal of Banking and Finance”, 28(3), 423–442.
• Beck T., Demirgüç-Kunt A., Levine R., 2007, Finance, Inequality, and the Poor, “Journal of Economic Growth”. 12 (1), 27–49.
• Beck T., Degryse H., Kneer C., 2014, Is more finance better? Disentangling intermediation and size effects, “Journal of Financial Stability 10, 50–64.
• Beverly S.G., Sherraden M., 1999, Institutional determinants of saving: implications for low-income households and public policy, “The Journal of Socio-Economics”, 28, 457–473.
• Błędowski P., Iwanicz-Drozdowska M., 2007, Financial Services Provision and Prevention of Financial Exclusion in Poland, “National Survey, SGH w Warszawie”, Warszawa.
• Błędowski P., Iwanicz-Drozdowska M., 2010, Wykluczenie finansowe w Polsce i możliwości przeciwdziałania, „Polityka Społeczna” nr 2/2010, 5–10.
• Buckland J., 2011, Money Management on a Shoestring – A Critical Literature Review of Financial Literacy & Low-income People, “Research Paper Task Force on Fi-nancial Literacy”.
• Bruhn M., de Souza Leão L., Legovini A., Marchetti R., Zia B., 2013, Financial Education and Behavior Formation: Large-Scale Experimental Evidence from Brazil, “Working Paper”, World Bank, Washington, DC.
• Bogucka-Kisiel E., 2012, Finanse osobiste. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Bywalec C., 2009, Ekonomika i finanse gospodarstw domowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Cochrane J.H., 2013, Finance: Function matters, not Size, “NBER Working Papers”, 18944, Cambridge, MA.
• Čihák M., Demirgüç-Kunt A., Erik Feyen, Levive R., 2012, Benchmarking Financial Development Around the World, “Policy Research Working Paper 6175”, World Bank, Washington, DC.
• Demirgüç-Kunt A., Levine R., 2008, Finance, Financial Sector Policies, and Long Run Growth, “M. Spence Growth Commission Background Paper 11”, World Bank, Washington, DC.
• de Meza D., Irlenbush B., Reyniers D., 2008, “Financial Capability: A Behavioural Eco-nomics Perspective.” Consumer Research No. 69, FSA: London.
• Demetriades P.O., Law S.H., 2006, Finance, institutions and economic development, “International Journal of Finance and Economics”, 11(3), 245–260.
• Erturk I., Froud J. Sukhdev, J., Leaver A., Williams K., 2007, The democratization of finance? Promises, outcomes and conditions, “Review of International Political Economy” 14, 553–75.
• Easterly W., Islam R., Stiglitz J., 2000, Shaken and Stirred, Explaining Growth Volatili-ty, “Annual Bank Conference on Development Economics”, World Bank, Washing-ton, DC.
• Flejterski S., 2007, Metodologia finansów. Podręcznik akademicki, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Flejterski S., 2008, Świadomość ekonomiczna i społeczna jako determinanta kondycji ekonomicznej gospodarstw domowych na tle badań (wtórnych i pierwotnych) [w:] Bankructwa gospodarstw domowych. Perspektywa ekonomiczna i społeczna, red. Świecka, Difin, Warszawa.
• Fine B., 2013, Report on material and cultural aspects of financialisation, “FESSUD Report D5.01”.
• French S., Leyshon A., Wainwright T., 2011, Financializing space, spacing financialization, “Progress in Human Geography”, 35:798–819.
• Fundacja Kroneberga, 2009, Stan wiedzy Polaków, „Dom Badawczy Maison” (http://citibank.pl/poland/kronegerg/polish/10 199.htm, dostęp: 1.10.2014 r.).
• Greenspan A., 2002, Financial Literacy: A Tool for Economic Progress, “The Futurist”, 36(4), 37–41.
• Guiso L., Sapienza P., Zingales L., 2002, Does Local Financial Development Matter?, “NBER Working Papers”, 8923, Cambridge, MA.
• Hastings J., Mitchell O.S., Chyn E., 2011, Fees, Framing, and Financial Literacy in the Choice of Pension Manager” [w:] Financial Literacy: Implications for Retirement Security and the Financial Marketplace, red. O.S. Mitchell, A. Lusardi, Oxford University Press.
• IMF, 2004, Are Credit Booms in Emerging Markets a Concern?, World Economic Out-look, Washington DC.
• Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2014, Rola edukacji finansowej w ograniczaniu wykluczenia finansowego, IbnGR, Gdańsk.
• Iwanicz-Drozdowska M., 2011, Edukacja i świadomości finansowa, SGH, Warszawa.
• Jayaratne J., Strahan P.E., 1998, Entry Restrictions, Industry Evolution, and Dynamic Efficiency: Evidence from Commercial Banking, “Journal of Law and Economics”, 41, 239–273.
• Johnson E., Sherraden M.S., 2007, From Financial Literacy to Financial Capability among Youth, "Journal of Sociology & Social Welfare", 34(3), 119–146.
• Kaminsky G.L., Reinhart C.M., 1999, The twin crises: the causes of banking and balance-of-payment problems, “American Economic Review”, 89(3), 473–500.
• Kim J., 2001, Financial Knowledge and Subjective and Objective Financial Well-Being, “Consumer Interest Annual” 47.
• King R.G., Levine R., 1993, Finance, Entrepreneurship, and Growth: Theory and Evi-dence, “Journal of Monetary Economics”, 32, 513–542.
• Kolasa A., 2012, Life cycle income and consumption patterns in transition, National Bank of Poland Working Paper, 133, Warsaw.
• Korenik D., Korenik S., 2004, Podstawy finansów, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Koźliński T., 2009, Porównanie wyników badań ubankowienia Polaków przeprowadzonych przez NBP w 2006 i 2009 r., „Narodowy Bank Polski”, Warszawa (https:// www.nbp.pl/.../ubankowienie_polakow.pdf, dostęp: 1.10.2014 r.).
• Koźliński T., 2013, Zwyczaje płatnicze Polaków.”Narodowy Bank Polski”, Warszawa, (http://www.nbp.pl/systemplatniczy/zwyczaje_platnicze/zwyczaje _platnicze_Polakow.pdf, dostęp: 1.10.2014 r.)
• Levine L., 2005, Finance and Growth: Theory and Evidence [w:] Handbook of Econom-ic Growth, red. P. Aghion, S. Durlauf, Elsevier.
• Lusardi A., Mitchell O.S., 2007, Baby Boomer retirement security: the roles of planning, financial literacy, and housing wealth, “Journal of Monetary Economics”, 54, 205–24.
• Maciejasz-Świątkiewicz M., 2013, Wykluczenie finansowe i narzędzia jego ograniczania, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Maison D., 2009, Postawy Polaków wobec obrotu bezgotówkowego. Raport z badania 2009, „Narodowy Bank Polski”, Warszawa (http://www.nbp.pl/ home. aspx ?f=/sy stemplatniczy/obrot_bezgotowkowy/obrot_bezgotowkowy.html, dostęp: 1.10.2014 r.).
• Maison D., 2013, Postawy Polaków wobec obrotu bezgotówkowego. Raport z badania 2013. „Narodowy Bank Polski”, Warszawa (http://www.nbp.pl/ home.aspx? f=/ sys-templatniczy/obrot_bezgotowkowy/obrot_bezgotowkowy.html, dostęp: 1.10.2014 r.).
• Mandel M.J., 1996, The High Risk Society: Peril and Promise in the New Economy, Random House, New York.
• Martin R., 2002, Financialization of daily life, Temple University Press, Philadelphia.
• Matul M., Pawlak K., Falkowski J., 2004, Priorytety Wzmacniania Edukacji Finansowej wśród ubogich rodzin w Polsce. „Projekt Zaplanuj Swoją Przyszłość” (http:// www.edufin.pl/index.php/edukacja-finansowa, dostęp: 1.10.2014 r.).
• Mckay S., 2011, Understanding Financial Capability in Canada “Research Paper Task Force on Financial Literacy”.
• Murray T.C., 2011, Financial Literacy A Conceptual Review, “Research Paper Task Force on Financial Literacy”.
• Nussbaum M, 2000, Women and human development: The capabilities approach. Cambridge University Press.
• OECD, 2009, Financial Literacy and Consumer Protection. Overlooked Aspects of the Crisis. OECD Publishing.
• Owsiak S., 2002, Podstawy nauki finansów, PWE, Warszawa.
• Palley T., 1997, Endogenous Money and the Business Cycle, “Journal of Economics”, 65, 133–149.
• Palley T., 2007, Financialization: what it is and why it matters, “Working Papers 525”, The Levy Economics Institute of Bard College.
• Palley T., 2013, Financialization: The Economics of Finance Capital Domination, Palgrave Macmillan.
• Rajan R.G., Zingales L., 1998, Financial Dependence and Growth, “American Economic Review”, 88, 559–58.
• Rajan R.G., 2005, Has Financial Development Made the World Riskier?, “NBER Working Papers”, 11728, Cambridge, MA.
• Ratajczyk M., 2012, Finansyzacja gospodarki, „Ekonomista” 2012/3, 281–303.
• Taleb N., 2007, The Black Swan: Second Edition: The Impact of the Highly Improbable, Random House.
• Taleb N., 2008, Fooled by Randomness: The Hidden Role of Chance in Life and in the Markets, Random House.
• Turner A. (red.), 2010, The Future of Finance, “The LSE Report”, London School of Economics and Political Science.
• Sachs J., 2011, The End of Poverty: Economic Possibilities for Our Time, Penguin Books.
• Sen A., 1985, Commodities and capabilities, Oxford University, Oxford.
• Sen A., 1987, The standard of living: Lecture II, lives and capabilities [w:] The Standard of Living, red. G. Hawthorn, Cambridge University Press.
• Sen A., 1990, Development and Freedom, Oxford University Press, Oxford.
• Sen A., Nussbaum M., 1993, The quality of life, Oxford University Press, Oxford. Simon H.A., 1987, Bounded rationality [w:] The New Palgrave Dictionary of Economics, red. J. Eatwell, M. Milgate, P. Newman, Vol. 1, Macmillan.
• Simpson W., Buckland J., 2009, Examining evidence of financial and credit exclusion in Canada from 1999 to 2005, “The Journal of Socio-Economics”, 38, 966–976.
• Sherraden M., 2010, Financial Capability: What is It, and How Can It Be Created?, “CSD Working Papers’, 10–17, Center for Social Development, University of Missouri – St. Louis.
• Shiller R., 2013, Finance and the Good Society, Princeton University Press.
• Scharmer O, Kaufer K., 2013, Leading from the Emerging Future: From Ego-System to Eco-System Economies, Berrett-Koehler Publishers.
• Stiglitz J.E., 2010, Freefall: America, Free Markets, and the Sinking of the World Econ-omy, W.W. Norton & Company.
• Szopa B., Szopa A., 2011, Wykluczenie finansowe a wykluczenie społeczne, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, „Zeszyty Naukowe nr 11”, Kraków.
• Świecka B., 2008, Bankructwa gospodarstw domowych. Perspektywa ekonomiczna i społeczna, Difin, Warszawa.
• Thaler R.H., Sunstein C., 2003, Libertarian Paternalism. “American Economic Review”, 93: 175–179.
• Thaler R.H., Sunstein C.R., 2009, Nudge: Improving Decisions About Health, Wealth, and Happiness. Penguin Books.
• Van Rooij M., Lusardi A., Alessie R., 2007, Financial literacy and stock market participation, “NBER Working Papers”, 13565, Cambridge, MA.
• World Bank, 2014, Global Financial Development Report 2014: Financial Inclusion, DC: World Bank, Washington.
• Woźniak M.G., 2012, Gospodarka Polski 1990–2011, t. 1: Transformacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.