Odkrywanie i wspomaganie rozwoju zdolności i talentów matematycznych wśród uczniów

• Authors: Szwed Tomasz

Title variants

EN

Exploration and furtherance of mathematical talents among pupils

Abstracts

EN

1. Thesis. It is difficult to discover the pupil’s mathematical skills. It is even more difficult to foster his/her mathematical talent. The teacher needs knowledge, experience and readiness to solve various problems, including pedagogic ones. The Polish educational system has worked out quite efficient mechanisms of pupils’ mathematical skills management. 2. Discussed conceptions. The article describes the structure and features of pupils’ mathematical skills and the methods of their identification. The significant role of maths teacher in the development of mathematical skills is also indicated. One describes the standards of education of mathematically gifted pupils proposed by Jerzy Janowicz. In conclusion the variety of school and out-of-school forms of educational activities, also with reference to specific non-governmental organizations, is shown. 3. Results and conclusions.In Poland many positive activities for the benefit of discovering and development of mathematically gifted pupils are undertaken. A significant role is played by schools as well as by non-governmental organizations that operate in the area of mathematical education. However, research is still needed to be carried out and the results of the already existing research should be publicized among the teachers. 4. The originality/cognitive value of the attitude. The author made a review of the most significant issues connected with discovering and development of mathematically gifted pupils. He enumerated specific Polish non-governmental organizations and indicated their actions that give rational educational results. He discussed pedagogic issues connected with the work of a maths teacher in the area of mathematical skills.

PL

Teza. Trudno jest odkryć zdolności matematyczne ucznia. Jeszcze trudniejsze jest pielęgnowanie jego talentu matematycznego. Potrzebna jest wiedza, doświadczenie i gotowość do rozwiązywania przez nauczyciela matematyki różnorodnych problemów, w tym wychowawczych. Polski system edukacyjny wypracował dość skuteczne mechanizmy zarządzania uzdolnieniami matematycznymi uczniów. Omówione koncepcje. W artykule została opisana struktura i właściwości zdolności matematycznych uczniów oraz sposoby ich identyfikacji. Wskazano również na istotną rolę nauczyciela matematyki w rozwijaniu uzdolnień matematycznych. Opisano standardy kształcenia uczniów uzdolnionych matematycznie zaproponowaną przez Jerzego Janowicza. Na zakończenie pokazano różnorodność szkolnych i pozaszkolnych form działalności edukacyjnej, również w odniesieniu do konkretnych organizacji pozarządowych. Wyniki i wnioski. W Polsce jest podejmowanych wiele pozytywnych działań na rzecz odkrywania i rozwijania uczniów uzdolnionych matematycznie. Ważną rolę odgrywają szkoły jak również organizacje pozarządowe działające w obszarze edukacji matematycznej. Nadal jednak jest potrzeba prowadzenia badań oraz upowszechnianie wśród nauczycieli wyników badań już przeprowadzonych. Oryginalność/wartość poznawcza podejścia. Autor dokonał przeglądu najważniejszych kwestii związanych z odkrywaniem i rozwijaniem uczniów uzdolnionych matematycznie. Wymienił konkretne polskie organizacje pozarządowe i wskazał na ich działania przynoszące wymierne rezultaty edukacyjne. Poruszył kwestie wychowawcze związane z pracą nauczycieli matematyki w obszarze zdolności matematycznych.

Keywords

PL

zdolności matematyczne, standardy pracy z uczniem zdolnym, identyfikacja uzdolnień, organizacje pozarządowe, rola nauczyciela, szkolny system wspierania zdolności

EN

mathematical skills, standards of work with a gifted pupil, identification of skills, non-governmental organizations, the role of a teacher, school system of supporting skills

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 168-178

Dates

published

2017

Contributors

author

Szwed Tomasz

• Uniwersytet Opolski ul. Oleska 48, 45-052 Opole

References

• Braun, M., Wach M. (2013). Jak pracować ze zdolnymi? Poradnik dla nauczycieli i rodziców. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Dąbrowska, T., Dyndor L. (2013). Model pracy z uczniem zdolnym w gimnazjum. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Fechner-Sędzicka, I. (1999). Szkolny System Wspierania Zdolności. Toruń: Aker.
• Gawda, B. (1996). Elementy postawy twórczej u młodzieży o zróżnicowanych uzdolnieniach matematycznych. W: S. Popek (red.), Zdolności i uzdolnienia jako osobowościowe właściwości człowieka (s. 101-111). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Gałązka, K., Muzioł, E. (2014). Model pracy z uczniem zdolnym w szkole ponadgimnazjalnej. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2012). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Warszawa: Nowa Era.
• Guzicki, W. (2013). Rozszerzony program nauczania matematyki w gimnazjum. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Hawlicki, J. (1971). Rozwijanie uzdolnień matematycznych. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Hornowski, B. (1986). Rozwój inteligencji i uzdolnień specjalnych. Warszawa: WSIP.
• Janowicz, J. (2005). Standardy kształcenia uczniów zdolnych. Matematyka 1/2005, s. 19-25.
• Kotlarski, K. (1990). Znaczenie nauczyciela w rozwijaniu uzdolnień matematycznych uczniów. W: W. Panek, K. Śmietało (red. ), Identyfikacja zdolnych i wczesna inicjacja pracy z nimi (s. 141-151). Białystok: Dział Wydawnictw Filii UW w Białymstoku.
• Kriutiecki, W, A. (1971). Zagadnienia ogólne dotyczące struktury zdolności matematycznych. W: J. Strelau (red.), Zagadnienia różnic indywidualnych. Warszawa: PWN.
• Landau, E. (2013). Twoje dziecko jest zdolne. Wychowanie przykładem. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Limont, W. (2012). Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Łoskot, M. (2014). Praca z uczniem wybitnie zdolnym. Głos Pedagogiczny 10/2014, s. 45-48.
• Łoskot, M. (2014). Dekalog nauczyciela ucznia zdolnego. Głos Pedagogiczny 10/2014, s. 26.
• Łubianka, B. (2007). Wokół uzdolnień matematycznych - przegląd badań. W: P. Francuz, W. Otrębski (red.), Studia z psychologii w KUL. Tom 14, s. 185-208.
• Makowska, K. (2010). Praca z uczniem zdolnym i słabym na matematyce. Kielce: WP ZNM.
• Maxwell, C. (2008). Talent sam nie wystarczy. Gliwice: Studio Emka.
• Mikołajczyk, M. (2012). Jak pracować z uczniem zdolnym? Poradnik nauczyciela matematyki. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Nosal, Cz. (1990). Psychologiczne modele umysłu. Warszawa: PWN.
• Nosal, Cz. (1974). Rola zdolności poznawczych w procesie rozwiązywania problemów. Studia Psychologiczne, 13, s. 113 – 130.
• Pilecka, W., Rutkowska, G., Wrona, L. (2004). Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
• Sękowski, A. (2004). Psychologia zdolności. Współczesne kierunki badań. Warszawa: PWN.
• Stasiak-Przybylska, A. (2013). Jak sobie radzić z małym geniuszem - metody wspierania dziecka zdolnego. Wychowanie w rodzinie. t. VIII (2/2013).
• Taraszkiewicz, M., Karpa, A. (2009). Jak wspierać zdolnego ucznia? Warszawa: WSIP.
• Żuk, B. (2013). Abecadło ucznia zdolnego. Edukacja i Dialog 5/6 2013, s. 54-57.

Identifiers

DOI

10.15503/onis2017.168.178

ISSN

2084-1426