Fenomen religii prasłowian

• Authors: Białous Mirosław

Title variants

EN

Religion of the Proto-Slavs

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedstawiony artykuł ma charakter przyczynkowy, a jego zaistnienie było reakcją na pojawianie się w społeczeństwach Europy Środkowej i Wschodniej nawrotu do idei pradawnych, słowiańskich i pogańskich wierzeń. Stosunkowo ta mało rozpowszechniona dziedzina nauki, z wyjątkową trudnością poddająca się badaniom, ewokowała niejednokrotnie zaistnienie różnorodnych, często legendarnych obrazów zarówno strony mitologicznej, jak i kultycznej zagadnienia. Sytuacja taka prowadziła de facto do fascynacji przedmiotem odległym od prawdy, przedmiotem rodzącym się raczej w wyobraźni zwolenników „słowiańskich wierzeń”. W artykule zastosowano odniesienie do współczesnych i dawniejszych osiągnięć naukowych w omawianej dziedzinie, rozważania osnuwając na analizie polidoksji, traktowanej jako źródło politeizmu oraz prototeizmu, jako fazy wyjściowej politeizmu. Nie brak odwołań do dawnych zabytków i stwierdzeń starożytnych historyków, dla których Słowianie stanowili często zamknięty i nieznany powszechnie krąg społeczny, który w ten sposób postrzegany wydawał się zagrożeniem zrazu dla Imperium Romanum, a później dla cywilizacji zachodniego świata…

EN

Compared to other pagan religious systems of Europe, the Slavic religion is one of the least known. There are no known Slavic myths, that is the stories of the gods. However, the written Greek and Latin sources, the Central European (Russian, Czech and Polish), as well as the material relics (eg. The statues of the deities of the four faces ) allows us to specify different forms and characteristics of the Slavic religion: the multiplicity of deities, the worship of the deified forces of nature, the worship of fire, and the original worship of the sky. The gradual process of displacing the original Slavic beliefs in the context of Christianization began in the sixth century, and finally ended with the conquest of Polabians by the Germans (13th century). However, relics of the Slavic religion survived in the private beliefs in the 15th and 16th centuries and in the folklore to this day, although the form and scale of this survival has not yet been clearly defined. This article makes references to contemporary and earlier academic achievements in the field discussed, a reflection based on polidoxy treated as a source of polytheism and prototheism as the primary phase of polytheism. References to historical monuments and findings of historians of antiquity, for whom the Slavs were often a closed and commonly unknown societal circle, which in this manner appeared to be a threat to first the Roman Empire and then later to Western civilization.

Keywords

PL

kult religijny; poganie; plemiona; starożytność.

EN

religious worship; heathen; tribes; antiquity

• Publisher: Bialystok University Press
• Journal: ELPIS
• Year: 2016
• Volume: 18
• Pages: 145-152

Contributors

author

Białous Mirosław

• Polska

References

• Kronika Thietmara. Tłumaczenie z języka łacińskiego, wstęp i przypisy Marian Zygmunt Jedlicki, Kraków 2005.
• Bruckner A., Mitologia słowiańska i polska, Warszawa 1980.
• Eliade M., Aspects du mythe, Paris 1966.
• Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 1980.
• Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna, Kraków 2007.
• Keller J., Zarys dziejów religii, Warszawa 1988.
• Kostrzewski J., Prasłowiańszczyzna, Warszawa 1935.
• Leciejewicz L. [red.], Mały słownik kultury dawnych Słowian, Warszawa 1972.
• Łowmiański H., Religia Słowian i jej upadek, Warszawa.
• Maszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. I. Kraków 1934.
• Olszewski D., Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, Katowice 1982.

Identifiers

DOI

10.15290/elpis.2016.18.20