Metanarracja mobilizacji. Ponowoczesność jako bezruch?

• Authors: Wojciech Klimczyk

Title variants

EN

The metanarrative of mobilization. Postmodernity as immobility?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

O ponowoczesności czyta się często na łamach codziennej prasy i można mieć wrażenie, że jest to słowo-wytrych pozbawione w zasadzie znaczenia. Ten stan rzeczy nie oznacza jednak, że problem rozważany przez Jean-Françoise Lyotarda w Kondycji ponowoczesnej jest już kwestią całkowicie przebrzmiałą. Wydaje się wręcz, że ponowoczesność zbanalizowana domaga się podwójnie wytężonego namysłu, gdyż zapoznaje swoje niepokojące oblicze, które w artykule zostaje nazwane metanarracją mobilizacji. W tym kontekście ponowoczesność, wbrew Lyotardowi, wcale nie nastała. Co więcej, sam Lyotard może być odczytywany jako filozof nowoczesny. W jego pismach obecna jest wszak ideologia mobilizacji. Być może, by rozprawić się z bolączkami współczesności, należy wyjść poza logikę poróżnienia i myśleć w perspektywie demobilizacji. Artykuł przynosi zarys takiego właśnie myślenia.

EN

The term “postmodernity” is nowadays so often used, also in the popular media, that it has become, in principle, devoid of any specific meaning. However, it does not mean that Jean-Françoise Lyotard's considerations in The Postmodern Condition are no longer relevant. On the contrary, the more banal the problem of postmodernity becomes, the more carefully we need to investigate it because in the shadow of the trivial hides a disquieting aspect of the world we live in. This aspect is called in the article the metanarrative of mobilization. In this context, postmodernity, against Lyotard, has not yet come. What is more, Lyotard himself can be considered as a modern philosopher because his writings are liked with the ideology of mobilization. In order to deal with contemporary disturbances one needs to think beyond the logics of the differend, think in terms of demobilization. The article is a sketch of such thinking.

Keywords

PL

Lyotard; Baudrillard; Virilio; nowoczesność; mobilizacja; metanarracja; ponowoczesność

EN

Lyotard; Baudrillard; Virilio; postmodernity; mobilization; metanarrative; modernity

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2013
• Issue: 37
• Pages: 51-68

Contributors

author

Wojciech Klimczyk

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Banasiak [2010] – B. Banasiak, Poróżnienie, albo „zadanie myślenia”, [w:] Jean-Françoise Lyotard, Poróżnienie, tłum. B. Banasiak, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010, s. XI-XXVIII.
• Baudrillard [2001] – J. Baudrillard, Przed końcem. Rozmawia Philippe Petit, tłum. R. Lis, Sic!, Warszawa 2001.
• Baudrillard [2008] – J. Baudrillard, Słowa-klucze, tłum. S. Królak, Sic!, Warszawa 2008.
• Bauman [2006] – Z. Bauman, Płynna nowoczesność, tłum. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
• Eisenstadt [2009] – S.N. Eisenstadt, Nowoczesności zwielokrotnione: podstawowe problemy i kategorie, [w:] S.N. Eisenstadt, Utopia i nowoczesność. Porównawcza analiza cywilizacji, tłum. A. Ostolski, Oficyna Naukowa, Warszawa 2009, s. 359-395.
• Giddens [2009] – A. Giddens, Życie w społeczeństwie posttradycyjnym, [w:] U. Beck, A. Gid- dens, S. Lash, Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, tłum. Jacek Konieczny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009, s. 79-144.
• Gray [2006] – J. Gray, Al-Kaida i korzenie nowoczesności, tłum. W. Madej, Fundacja Aletheia, Warszawa 2006.
• Heidegger [1999] – M. Heidegger, Koniec filozofii i zadanie myślenia, tłum. K. Michalski, [w:] M. Heidegger, Ku rzeczy myślenia, tłum. K. Michalski, J. Mizera, C. Wodziński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999, s. 77-100.
• Jünger [2007] – E. Jünger, Totalna mobilizacja, tłum. K. Polechoński, [w:] E. Jünger, Publicystyka polityczna 1919–1936, tłum. P. Andrzejczak i inni, ARCANA, Kraków 2007, s. 360-381.
• Jünger [2010] – E. Jünger, Robotnik. Panowanie i forma bytu. Maksima – minima, tłum. W. Kunicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• Kowalska [1997] – M. Kowalska, Mała opowieść tłumacza, [w:] J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, tłum. M. Kowalska, J. Migasiński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1997, s. 5-17.
• Lyotard [1997] – J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, tłum. M. Kowalska, J. Migasiński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1997.
• Lyotard [1998] – J.-F. Lyotard, Postmodernizm dla dzieci. Korespondencja 1982-1985, tłum. Jacek Migasiński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1998.
• Lyotard [2010] – J.-F. Lyotard, Poróżnienie, tłum. B. Banasiak, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
• Musil [1971] – R. Musil, Człowiek bez właściwości, tłum. K. Radziwiłł, K. Truchanowski, J. Zeltzer, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1971.
• Pessoa [2007] – F. Pessoa, Księga niepokoju Bernarda Soaresa, pomocnika księgowego w Lizbonie, tłum. M. Lipszyc, Świat Literacki, Warszawa 2007.
• Virilio [2008] – P. Virilio, Prędkość i polityka, tłum. S. Królak, Sic!, Warszawa 2008.
• Weber [2002] – M. Weber, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, tłum. D. Lachowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Welsch [1998] – W. Welsch, Nasza postmodernistyczna moderna, tłum. R. Kubicki, A. Zeidler-Janiszewska, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.37.2013.528