Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 3(7) | 115-131

Article title

Administracyjne prawo karne – realna koncepcja czy złudna wizja?

Selected contents from this journal

Title variants

EN
Administrative criminal law – a real concept or a false illusion?

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Artykuł porusza problematykę kar pieniężnych stosowanych przez organy administracji publicznej oraz ich miejsca w systemie prawnym. W ostatnich latach ustawodawca coraz powszechniej stosuje model odpowiedzialności oparty na sankcjach administracyjnych. Modyfikacja zasad ponoszenia odpowiedzialności, polegająca na zastosowaniu uproszczonego i przyspieszonego trybu nakładania kar w postępowaniu administracyjnym, miałaby przyczynić się do odciążenia organów wymiaru sprawiedliwości. Wyłączeniu spod reżimu odpowiedzialności karnej określonej kategorii spraw winno towarzyszyć ustanowienie takich gwarancji procesowych, jakie znane są prawu karnemu. Tymczasem procedura sankcjonujących działań podmiotów administrujących pozostawia tym podmiotom duży zakres uznaniowości. Niejasne kryteria miarkowania kar, brak rozwiązań przewidujących przedawnienie możliwości nałożenia kary oraz brak wyraźnych unormowań odnoszących się do tego, jak postępować w przypadku zbiegu odpowiedzialności administracyjnej i karnej, może skutkować łamaniem standardów konstytucyjnych. Opracowanie obejmuje analizę charakteru prawnego administracyjnych kar pieniężnych i wskazuje na podstawowe różnice, jakie odróżniają tę formę represji od kar za wykroczenia i przestępstwa. Wyniki analizy stanowią podstawę do odpowiedzi na pytanie, czy administracyjne prawo karne jako nowa gałąź prawa jest w ogóle potrzebne. Proponowane rozwiązania koncentrują się wokół potrzeby zapewnienia spójności i jednolitości w zakresie wymierzania i egzekwowania sankcji pieniężnych w postępowaniu administracyjnym. Sformułowane wnioski de lege ferenda obejmują postulat wyodrębnienia administracyjnych kar pieniężnych, jako szczególnego rodzaju odpowiedzialności, oraz stworzenie takiego modelu postępowania, który zabezpieczyłby jednostkę przed arbitralnością władzy.
EN
This paper deals with pecuniary penalties administered by public administration bodies, and their place in the existing legal system. Recently, a model of liability based on administrative sanctions has become widespread. Consequently, attempts have been undertaken to modify the principles governing the bearing of responsibility in order to arrive at a simplified and immediate administrative procedure and a respective penalty. It is also expected to ease the workload currently suffered by the judicial organs of justice. An exemption from the criminal responsibility regime of a given category should be accompanied by trial guarantees similar to those applicable under criminal law. However, in reality, the procedure of sanctioning actions undertaken by administrating bodies is far from perfect and leaves much room for discretionary decisions. Unclear criteria governing decisions on penalties as well as the absence of solutions permitting prescription, combined with a lack of clear guidelines of a procedure in the event of a concurrence of an administrative as well as a criminal responsibility, may in effect lead to a breach of constitutional standards. In this paper the legal nature of administrative pecuniary penalties is analysed and the main features differentiating this form of repression from punishments administered for petty crimes and crimes are discussed. The conclusions reached as a result of the performed analysis constituted the ground upon which an answer to the question whether administrative criminal law is really necessary as a separate branch of law was based. The proposed solutions are centred around the need to ensure cohesion and uniformity in the area of administering and enforcing pecuniary penalties in administrative proceedings. The formulated conclusions contain de lege ferenda a postulate to tie administrative pecuniary penalties to a specific type of responsibility, and to a model of a procedure that would protect an individual against the arbitrariness of authorities.

Year

Issue

Pages

115-131

Physical description

Contributors

  • Uniwersytet Łódzki

References

  • Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1971.
  • Bogomilska-Król M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym, Warszawa 2001.
  • Buchała K., Zoll A., Polskie prawo karne, Warszawa 1997.
  • Burzyński P., Ustawowe określenie sankcji karnej, Warszawa 2008.
  • Filipek J., O definicji sankcji prawnej, „Państwo i Prawo” 1965, z. 3.
  • Jasudowicz T., Administracja wobec praw człowieka, Toruń 1996.
  • Kasiński M., Sankcje administracyjne a patologie w działaniu administracji, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Kijowski D., Wymiar sprawiedliwości w sprawach administracyjnych a sądowa kontrola administracji, w: Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora zw. dra hab. Józefa Filipka, pod red. I. Skrzydło-Niżnik, P. Dobosza, D. Dąbek, M. Smagi, Kraków 2001.
  • Kłak Cz. P., Standard rzetelnego postępowania sądowego w sprawie karnej a europejski nakaz aresztowania – uwagi na tle Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2012, vol. X.
  • Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
  • Kochanowski J., O dobrej administracji, „Biuletyn RPO” 2008, z. 60.
  • Lewicka R., Lewicki M., Wyporska-Frankiewicz J., Kilka uwag na temat przedawnienia sankcji administracyjnych, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Longchamps F., Problemy pogranicza prawa administracyjnego, „Studia Prawnicze” 1967, z. 16.
  • Majewski J., O wybranych pojęciach odpowiedzialności karnej, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. 2, pod red. P. Kardasa, T. Sroki, W. Wróbla, Warszawa 2012.
  • Michór A., Status administrowanego w procesie nakładania sankcji administracyjnej, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Michór A., Odpowiedzialność administracyjna – odrębny rodzaj odpowiedzialności prawnej czy sankcja karna w prawie administracyjnym, w: Nowa kodyfikacja prawa karnego, t. XVIII, pod red. L. Boguni, Wrocław 2005.
  • Możdżeń-Marcinkowski M., Poszukiwanie treści pojęcia „sankcja administracyjnoprawna” w oparciu o instrumenty semiotyki – wnioski dla nauki prawa administracyjnego, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Niżnik-Dobosz I., Aksjologia sankcji w prawie administracyjnym, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Przybysz P., Funkcje sankcji administracyjnych, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Radecki W., Kary pieniężne w polskim systemie prawnym czy nowy rodzaj odpowiedzialności karnej, „Przegląd Prawa Karnego” 1996, nr 14–15.
  • Skoczylas A., Sankcje administracyjne jako środek nadzoru nad rynkiem kapitałowym, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Stahl M., Sankcje administracyjne – problemy węzłowe, w: Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, pod red. M. Stahl, R. Lewickiej, M. Lewickiego, Warszawa 2011.
  • Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004.
  • Szydło M., Charakter i struktura prawa administracyjnych kar pieniężnych, „Studia Prawnicze” 2003, z. 4.
  • Śliwkowski J., Prawo karne, Warszawa 1979.
  • Tyszkiewicz L., Problem odpowiedzialności karnej osób prawnych (zakładów pracy) w polskim systemie prawnym, „Prace Prawnicze Uniwersytetu Śląskiego” 1974, z. 5.
  • Ušăk M., Kary pieniężne i kary finansowe w ramach nadzoru bankowego, w: Bezpieczeństwo rynku finansowego, pod red. E. Fojcik-Mastalskiej, E. Rutkowskiej-Tomaszewskiej, Wrocław 2010.
  • Wierzbowski B., Problem kar administracyjnych w demokratycznym państwie prawnym, w: Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, t. 1, pod red. P. Kardasa, T. Sroki, W. Wróbla, Warszawa 2012.
  • Wilk L., Kary pieniężne w ustawie o grach hazardowych, „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 1.
  • Wincenciak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008.
  • Wojciechowski P., Z problematyki odpowiedzialności administracyjnej i karnej w prawie żywieniowym, „Przegląd Prawa Rolnego” 2011, nr 1(8).
  • Wolter W., Nauka o przestępstwie, Warszawa 1973.
  • Zimmermann J., Jedność prawa administracyjnego, w: Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, pod red. J. Supernata, Wrocław 2009.

Notes

PL
I. Artykuły
EN
I. Papers

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISBN
978-83-232-2822-6

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-83c4f8b5-797b-418e-9e39-3952bfd71c57
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.