Nażywość w kinie? O problematyczności odbioru „Salò, czyli 120 dni Sodomy” Piera Paola Pasoliniego

• Authors: Ewa Bal

Title variants

EN

Liveness In the Cinema? On the Problematical Reception of “Salò, or the 120 Days of Sodom” by Pier Paolo Pasolini

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka bada relacje między teatrem a kinem w kontekście współczesnych tendencji traktowania filmu nie w kategoriach „dzieła sztuki” przedstawiającego jakieś fikcyjne „tam i wtedy”, ale jako świadectwa doświadczenia „życia w sztuce”. Bal w swojej analizie odwołuje się do kategorii „nażywości” zaproponowanej przez Philipa Auslandera, według którego to historycznie zmienna dynamika produkowanego w widzach efektu realności przedstawienia przesądza o poczuciu nażywości, a nie ontologiczne podziały między formami podawczymi teatru, telewizji i filmu. Jednak według Auslandera twórcom filmowym, inaczej niż w przypadku telewizji i nowych mediów, nie udało się skolonizować „nażywości”, bowiem na przeszkodzie stanął problem repetycji i czasowej przepaści między aktem powstawania filmu a jego odbiorem. Odnosząc się do historycznych i współczesnych świadectw odbioru „Salò, 120 dni Sodomy” (1975) w reżyserii Piera Paola Pasoliniego oraz ukazywanej w tym filmie cielesności, autorka stara się polemizować z tą ostatnią tezą Auslandera i pokazuje, że również w procesie percepcji dzieła filmowego zatarciu ulega różnica między „obrazem” traktowanym jako dzieło sztuki a bezpośrednim i natychmiastowym wydarzeniem dotykającym widzów tu i teraz oraz że w związku z tym film również może produkować efekt „nażywości”.

EN

The author examines the relationship between theatre and cinema in the context of contemporary tendency of films not as “works of art” depicting some fictitious “there and then”, but as testimonies to the experience of “living in art”. Bal in her analysis refers to the category of “liveness” proposed by Philip Auslander, according to whom historically variable dynamics of the effect of reality of the spectacle produced in viewers, decides on the feeling of “liveness”, and not the ontological clas sification between different forms of presenting of theatre, television and film. However, according to Auslander, filmmakers, unlike people working in television and the new media, failed to colonise “liveness”, as the question of repetition and the time gap between the act of creation of film and the time of its reception stood in their way. Referring to the historical and contemporary collection of testimonies of the reception of “Salò, or the 120 Days of Sodom” (1975), directed by Pier Paolo Pasolini, and the way body is shown in the film, the author questions the last thesis of Auslander and shows that even in the reception of a film, the difference between “picture” treated as a work of art and direct and immediate event touching the viewers here and now is blurred, and that because of that also film can produce the effect of “liveness”.

Keywords

PL

Pasolini Pier Paolo; nażywość; Auslander Philip

EN

Pasolini Pier Paolo; liveness; Auslander Philip

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2014
• Issue: 87-88
• Pages: 44-50

Contributors

author

Ewa Bal

• Katedra Performatyki, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński

References

• Auslander, Philip. 2008. Liveness. Performance in a mediatized culture. Second edition. London &New York: Routledge
• Auslander, Philip. 2012. Na żywo czy…? Tłum. M. Sugiera, M. Borowski. „Didaskalia” 107
• Pasolini, Pier Paolo. 1995. Abiura dalla trilogia della vita. W: P.P.Pasolini. Trilogia della vita. Milano: Garzanti Editore