Autorefleksyjność po polsku

• Authors: Birkholc Robert

Title variants

EN

Polish-Style Self-Reflexivity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest recenzją książki Pawła Bilińskiego Kinematograf o sobie. Autotematyzm w polskim filmie fabularnym (2021). Autor zwraca uwagę na to, że Biliński skupia się na przypadkach, w których autorefleksyjność manifestuje się w sferze treści, a nie formy filmowej. Jego zdaniem Biliński koncentruje się na innych aspektach zagadnienia niż większość filmoznawców zajmujących się autorefleksyjnością. Kinematograf o sobie… nie jest pracą ani z zakresu teorii kina, ani narratologii, lecz publikacją stricte historycznofilmową. Biliński próbuje nakreślić historię autotematyzmu w kinie polskim i odpowiedzieć na pytanie, po co rodzimi twórcy – nie tylko eksperymentatorzy, ale też reżyserzy filmów rozrywkowych – sięgali po chwyty autorefleksyjne. Autor recenzji omawia konstrukcję książki, wskazując mocne i słabsze strony monografii. Jego zdaniem Kinematograf o sobie… to pozycja, która może usatysfakcjonować w większym stopniu odbiorców zainteresowanych historią kina polskiego niż czytelników zainteresowanych filozoficznymi i narratologicznymi aspektami autorefleksyjności.

EN

The article is a review of Paweł Biliński’s book Kinematograf o sobie. Autotematyzm w polskim filmie fabularnym [Cinema on Itself: Reflexivity in Polish Feature Film] (2021). The reviewer points out that Biliński focuses on situations where reflexivity is manifested in the sphere of content, and not in the sphere of film form; he concentrates on other aspects of the issue than most film scholars interested in reflexivity. Kinematograf o sobie… is neither a dissertation in the field of cinema theory nor narratology; it is strictly a book in film history. Biliński tries to outline the history of Polish reflexivity and to answer the question why Polish filmmakers – not only experimenters, but also directors of entertainment movies – made reflexive films. The reviewer discusses the structure of the book and points out its strengths and weaknesses. In his view, Kinematograf o sobie… is a book that can satisfy readers interested in the history of Polish cinema more than readers fascinated by the philosophical or narrative aspects of reflexivity.

Keywords

PL

autotematyzm; autorefleksyjność; historia kina polskiego; metafikcja

EN

reflexivity; history of Polish cinema; metafiction

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2022
• Issue: 119 (Nowa) teoria filmu
• Pages: 182-188

Contributors

author

Birkholc Robert

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/https%3A//orcid.org/0000-0002-5192-4997

References

• Browarny, W. (2002). Opowieści niedyskretne. Formy autorefleksyjne w prozie polskiej lat dziewięćdziesiątych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Browarny, W. (2006). Rozbieranie metafikcji. Z Wojciechem Browarnym rozmawiają Żaneta Nalewajk i Krzysztofa Krowiranda. Tekstualia, 7 (4), ss. 4-5.
• Kawin, B. (1978). Mindscreen: Bergman, Godard, and First-Person Film. New Jersey: Princeton University Press.
• Kłys, T. (1999). Film fikcji i jego dominanty. Warszawa: Semper.
• Stoichita, V. (2011). Ustanowienie obrazu. Metamalarstwo u progu ery nowoczesnej (tłum. K. Thiel-Jańczuk). Gdańsk: słowo/obraz terytoria.