Rozwój kultu św. Jadwigi Śląskiej w Wielkopolsce

• Authors: Wiącek Kamil

Title variants

The development of cult of St. Hedwig of Silesia in Greater Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Święci Pańscy wskazują nam, jak zmierzać do Boga poprzez ciągłą pracę nad sobą i świadectwo życia. Stanowią specyficzne narzędzie oddziaływania Boga, który przez przykład życia czczonych w liturgii, wzbudza w sercach wiernych pragnienie wcielania w czyn Ewangelii. Autor artykułu zwrócił uwagę, że chrześcijański kult świętych jest wciąż aktualny. W niniejszym artykule podjęto próbę krótkiej syntezy rozwoju kultu św. Jadwigi Śląskiej na ziemi wielkopolskiej. Na podstawie dostępnych materiałów i opracowań ukazano rys historyczny i kwestię rozumienia kultu świętych we wspólnocie kościoła, przedstawiono życie i działalność księżnej Śląska, jej kanonizację, rozwój kultu po śmierci i wpływ jej życia na pobożność średniowieczną. Następnie przedstawiono rozwój kultu świętej w Wielkopolsce od kanonizacji do lat 50 –tych XX w. oraz następstwa kultu w pobożności ludowej, w postaci legend, które stworzono na ziemi poznańskiej na przestrzeni dziejów.

EN

Saints of the Lord show us, how to reach God through the continuous work on ourselves and the testimony of life. They are a specific tool for the influence of God, who, through the example of life of the venerated in the liturgy, arouses in the hearts of the worshippers the desire to incarnate in the Gospel deed. The author of the article took notice that the Christian cult of saints is still valid. This article shows a short synthesis of the cult of St. Hedwig of Silesia in Greater Poland. On the basis of available sources, a historical outline and the issue of understanding the cult of saints in the church community were presented as well as the life and work of the Princess of Silesia, her canonization, the development of worship after her death and the impact of her life on medieval piety were presented. Moreover, the development of sacred worship in Greater Poland from the canonization up to the 1950s and the sequence of worship in popular piety, in the form of legends, which were created in the region of Poznań throughout the history, were presented.

Keywords

PL

św. Jadwiga Śląska; Śląsk; Wielkopolska; kult; legenda

EN

St. Hedwig of Silesia; Silesia; Greater Poland; cult; legend

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie-Paradyżu
• Journal: Studia Paradyskie
• Year: 2019
• Issue: 29
• Pages: 189-204

Contributors

author

Wiącek Kamil

References

• Anders P., Grodzisk Wielkopolski, Poznań 1995.
• Andrzejewski A., Klasztor w Ołoboku w badaniach archeologicznych roku 1997, „Acta Universitatis Lodziensis” 23 (2001) t. 2, s. 103-117.
• Baron A., Świętość a ideały człowieka, Kraków 2013.
• Bergamini A., Culto, [w:] Nuovo dizionario di liturgia, D. Sartore, Roma 1984, s. 334.
• Bochenek W., Bulla kanonizacyjna św. Jadwigi Śląskiej, Legnica 2014.
• Brown P., Kult świętych. Narodziny i rola w chrześcijaństwie łacińskim, Kraków 2007.
• Bukowski K., Słownik polskich świętych, Kraków 1995.
• Derksen J., Hedwig von Schlesien, Ein biografischer Roman, Leipzig 2008.
• Derksen J., Sie liebte die Liebe. Ein Lebensbild der heiligen Hedwig, Leipzig 1975.
• Fischer-Wollpert R., Leksykon papieży, Kraków 1996.
• Goerres I., Hedwig von Schlesien, Metingen-Freising, 1967.
• Gottschalk J., Hedwig, [w:] Neue Deutsche Biographie, t. 8, Berlin 1969, s. 190.
• Górczak Z., Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce do 1314 r., Poznań 2002.
• Irgang W., Schlesisches Urkundenbuch 1267–1281 im Auftr. der Historischen Kommission für Schlesien, Köln–Wien 1988.
• Janik B., Z dziejów pępowskiej zakrystii, „Wieści Pępowa” 124 (2011), s. 3-4.
• Jasiński K., Rodowód Piastów Śląskich, t. I, Wrocław 1973.
• Jasiński K., Genealogia św. Jadwigi. Studium źródłoznawcze, [w:] Mente et litteris. O kulturze i społeczeństwie wieków średnich, Poznań 1984, s. 195-196.
• Kaczmarek M., Henryk z Wierzbna i Przecław z Pogorzeli - Biskupi ordynariusze czasu przełomu, [w:] Ludzie Śląskiego kościoła katolickiego, K. Matwijowski [red.], Wrocław 1992, s. 17-18.
• Kaganiec M., Święta Jadwiga – władczyni Śląska, Katowice 1994.
• Kiełbasa A., Dwie święte Jadwigi w przesłaniu Jana Pawła II, „Ethos” 1-2 (1998), Lublin 1998, s. 164.
• Kiełbasa A., Die hl. Hedwig auf den Holzschnitten der Grossen Legenda, Zum 750 Todesjahr der hl. Hedwig, Wrocław 1993.
• Kiełbasa A., Święta Jadwiga jako wychowawczyni własnych dzieci i swoich wnuków, Trzebnica 1996.
• Kiełbasa A., Święta Jadwiga patronką dnia wyboru Jana Pawła II, Rzym–Trzebnica 1985.
• Kiełbasa A., Jadwiga Śląska, Kraków 2004.
• Kiełbasa A., Święta Jadwiga Śląska, Wrocław 2007.
• Konopka T., Przewodnik po klasztorze św. Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy, Trzebnica 2011.
• Krygier R., Ziemia szamotulska, Poznań 1972.
• Krzysztofik R., Lokacje miejskie na obszarze Polski, Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007.
• Kucharski B., Przemęcki Park krajobrazowy, Poznań 2006.
• Łęcki W., F. Jaśkowiak, Wielkopolska, Warszawa, 1989.
• Maliński M., „Święta pośrodku świata” Rozmowa ze św. Jadwigą, [w:] Święci polscy, K. Bukowski, Kraków 1996, s. 50-52.
• Mandziuk J., Historia Kościoła katolickiego na Śląsku, t. 1, Warszawa 2003.
• Marecki J., Rotter L., Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych, Kraków 2013.
• Molinari P., I santi e il loro culto, Roma 1962.
• Nadolska A., Jubileusz 150-lecia obecności i posługi sióstr Boromeuszek w Trzebnicy (1861- 2011), „Studia Salvatoriana Polonica” 6 (2012), s. 126.
• Naruszewicz J., Obchody w Łasku 450 rocznicy śmierci Jana Łaskiego, „Mówią Wieki” 12 (1984), s. 36-37.
• Nigg W., Święta Jadwiga Śląska, Opole 2016.
• Pałasz S., Zduny – Szkice z historii miasta i okolic, Kwidzyn 2014.
• Pater J., Wartość historyczna Żywota większego świętej Jadwigi, [w:] Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga w dziejach i kulturze Śląska”, Kazimierz
• Bobowski [red.],Wrocław-Trzebnica 1993, s. 178, 182–183.
• Pelczar S., Władysław Odonic. Książę wielkopolski, wygnaniec i protektor Kościoła (ok. 1193- 1239), Kraków 2018.
• Semkowicz A., Monumenta Poloniae Historica, Pomniki Dziejowe Polski, t. IV, Lwów 1884.
• Sinka T., Twój Patron, Św. Jadwiga Śląska, Kraków brw.
• Sperka J., Poczet królów polskich, Chorzów 2007.
• Wyrwa A. M., Powstanie zakonu cystersów i jego rozwój na ziemiach polskich w średniowieczu, [w:] Monasticon Cistersiense Poloniae, t. 1, A. M. Wyrwa [red.], Poznań 1999, s. 27-54.
• Zieliński H., Historia Polski 1914–1939, Wrocław 1985.
• Zientara B., Henryk I Brodaty, [w:] Poczet królów i książąt Polskich, Garlicki A. [red.], Warszawa 1984, s. 286-287.