STRATEGIE NAUCZANIA FILOZOFII

• Authors: Dymarski Zbyszek

Title variants

EN

HOW TO TEACH PHILOSOPHY – STRATEGIES

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W Polskich mediach, nawet tych ambitnych, brak jest filozoficznych analiz oraz komentarzy do życia intelektualnego i politycznego. Co więcej, brak również zapotrzebowania na nie. Ta konstatacja skłania do poszukiwania przyczyn. Jedną z głównych autor widzi w, oczyszczonym z odniesień do rzeczywistości społeczno-kulturalno-intelektualnej, sposobie wprowadzania w filozofię licealistów i studentów. Naucza się jej w porządku historycznym, skupiając się na chronologii oraz przedstawiając filozoficzne koncepcje jako teorie wyrafinowane intelektualnie i oderwane od świata zwykłych ludzi. Teorie, które czasami wchodzą w interakcje i bardzo rzadko ze światem. Że można i należy inaczej pokazuje autor, przyglądając się trzem strategiom nauczania: historycznej, problemowo-życiowej oraz zagadnieniowo-historycznej. Główną część artykułu poświęca on właśnie opisowi tych strategii w oparciu o analizę najbardziej popularnych w Polsce podręczników do filozofii.

EN

Polish media, even those ambitious ones, are not concerned about philosophical analyses or commentaries on our intellectual or political life. Moreover, there is no public demand for them, which induces us to investigate the problem further. According to the author, one of the main reasons is the way in which philosophy is taught in secondary schools and universities; it is ‘sterile’, i.e., deprived of any social, cultural or intellectual context. The prevailing approach is the historical (chronological) one, in which philosophical concepts are presented as intellectually sophisticated theories, very distant from everyday life. Those theories may sometimes interact with one another but hardly ever with the world. Analyzing three strategies of teaching philosophy; namely, the historical, worldly-wise and problem-in-its-historical-context ones, the author tries to prove that a variety of approaches are possible. The main body of the article is devoted to a description of the above mentioned strategies, basing on an analysis of some most popular textbooks used in teaching philosophy.

Keywords

PL

nauczanie filozofii; strategie nauczania; filozofia mądrościowa; odpowiedzialność filozofa

EN

teaching philosophy; strategies of teaching; worldly-wise philosophy; philosopher’s responsibility

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2015
• Issue: 1
• Pages: 17-33

Dates

published

2015

Contributors

author

Dymarski Zbyszek

• Uniwersytet Gdański w Gdańsku

References

• Ajdukiewicz Kazimierz. (1949). Zagadnienia i kierunki filozofii – teoria poznania, metafizyka. Warszawa: Czytelnik.
• Anzenbacher Arno. (1987). Wprowadzenie do filozofii, tłum. Zychowicz Juliusz. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
• Bała Maciej, Jeziorska Janina, Zalewska Sabina. (2009). Pokochać mądrość. Zarys dydaktyki filozofii i etyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Dymarski Zbyszek. (2001). O sztuce nauczania filozofii. W: Probucka Dorota, Olech Adam, Woźniczka Maciej. (red.). Pasja czy misja? O nauczaniu filozofii. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie.
• Gaarder Jostein. (1995). Świat Zofii, tłum. Zimnicka Iwona. Warszawa: Jacek Santorski & CO, Agencja Wydawnicza.
• Galarowicz Jan. (1991). Na ścieżkach prawdy. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.
• Grudzień Józef, Jankowski Henryk, Jaroszewski Tadeusz M., Wesołowski Włodzimierz. (red.) (1970). Filozofia marksistowska. Warszawa: PWN.
• Hadot Pierre. (2000). Czym jest filozofia starożytna?, tłum. Domański Piotr. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Hadot Pierre. (2003). Filozofia jako ćwiczenie duchowe, tłum. Domański Piotr. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Kołakowski Leszek. (1997). Mini wykłady o maxi sprawach. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kołakowski Leszek (1999). Mini wykłady o maxi sprawach. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kołakowski Leszek. (2000). Mini wykłady o maxi sprawach. T. 3. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kołakowski Leszek. (2004). O co pytają nas wielcy filozofowie?. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kołakowski Leszek. (2009). Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kunzmann Peter, Burkard Franz-Peter, Widmann Franz. (1999). Atlas filozofii, tłum. Markiewicz Barbara. Warszawa: Pruszyński i S-ka.
• Lasocińska Estera. (2007). Kamyk filozoficzny – od starożytności do renesansu. Warszawa: Stentor.
• Lilla Mark. (2006). Lekkomyślny umysł. Intelektualiści w polityce, tłum. Margański Janusz. Warszawa: Pruszyński i S-ka.
• Lipman Matthew, Sharp Ann Margaret, Oscanyan Frederick S. (1996). Filozofia w szkole, tłum. Elwich Beata, Łagodzka Anna. Warszawa: Wydawnicta CODN.
• Markiewicz Barbara. (1999a). Wybór tekstów. T. 1: Od filozofów jońskich do Pascala, Warszawa: WSiP.
• Markiewicz Barbara. (1999b). Wybór tekstów. T. 2: Od Locke’a do Jamesa. Warszawa: WSiP.
• Markiewicz Barbara. (1999c). Wybór tekstów. T. 3: Od Nietzschego do filozofii współczesnej. Warszawa: WSiP.
• Martens Ekkehard, Schnädelbach Herbert. (1995). Filozofia. Podstawowe pytania, tłum. Krzemieniowa Krystyna. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Mazur Tomasz. (2010). Kamyk filozoficzny – nowożytność. Warszawa: Stentor.
• Nowak Piotr. (2014). Hodowanie Troglodytów. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
• Solomon Robert C., Higgins Kathleen M. (1997). Krótka historia filozofii, tłum. Szczucka-Kubisz Natalia. Warszawa: Pruszyński i S-ka.
• Śleziński Krzysztof.(2000). Zarys dydaktyki filozofii. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
• Tatarkiewicz Teresa, Tatarkiewicz Władysław. (1998). Wspomnienia. Gdańsk: MAKmed.
• Tischner Józef (1980). Polski kształt dialogu. Kraków –Warszawa –Lublin: Biblioteka „Spotkań”.
• Tischner Józef. (1981). Wstęp. W: Driemer A. Kurs elementarny filozofii – antropologia filozoficzna, tłum. Taranczewski Paweł. Kraków: Instytut Filozofii Papieskiego Wydziału Teologicznego w Krakowie.
• Tischner Józef. (1982). Myślenie według wartości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Węgrzecki Adam. (2002). Zarys filozofii. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
• Wiśniewski Ryszard. (2010-2013). Lekcja filozofii Władysława Tatarkiewicza. „Filo-sofija”, nr 13-14, s. 473-485.
• Wojtysiak Jacek. (2003). Filozofia. Pochwała ciekawości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Wojtysiak Jacek. (2007). Filozofia i życie. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Życiński Józef. (1985). Teizm i filozofia analityczna. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Znak.