„O powołaniu i obowiązkach młodzieży akademickiej”. Kazimierz Brodziński w obronie uniwersytetu

• Authors: Mycielski Maciej

Title variants

EN

“O powołaniu i obowiązkach młodzieży akademickiej” (“On Vocation and Duties of University Students”). Kazimierz Brodziński in Defence of University

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest analizie mowy „O powołaniu i obowiązkach młodzieży akademickiej”, wygłoszonej w 1826 roku przez Kazimierza Brodzińskiego (1791–1835), profesora literatury polskiej na Uniwersytecie Królewsko-Warszawskim. Mowa wyjaśniała młodzieży system studiów na uniwersytecie oraz zawierała rady dotyczące indywidualnej pracy studenta i podporządkowania się przepisom uniwersyteckim. Miała jednak drugą warstwę, nie zauważoną dotychczas przez badaczy – była głosem w sporach o przyszłość uniwersytetu. Wobec planów resortu oświaty związanych z rozbiciem uczelni na specjalistyczne szkoły, z których część miała być ulokowana poza Warszawą, Brodziński kładł nacisk na jedność nauczania na uniwersytecie i znaczenie takich przedmiotów ogólnych jak filozofia czy historia literatury. Wyraźnie też dystansował się od funkcjonującego wówczas systemu nadzorowania młodzieży akademickiej. Poglądy Brodzińskiego na dydaktykę uniwersytecką skonfrontowane zostały z koncepcjami radcy stanu Józefa Kalasantego Szaniawskiego (1764–1843), konserwatywnego polityka, kierującego edukacją w Królestwie Polskim.

EN

The paper is devoted to an analysis of a 1826 speech “O powołaniu i obowiązkach młodzieży akademickiej” (“On Vocation and Duties of University Students”) delivered by Kazimierz Brodziński (1791–1835), Polish literature professor at the Royal University of Warsaw. The speech intended to explain the students the system of studies and contained pieces of advice about the student’s individual work and conformation to the University’s rules and regulations. The paper additionally had another layer, unnoticed by scholars to this date, namely a voice in the dispute about the future of university. Facing the plans of the Department of Education that aimed to split the University into specialist schools, a part of which was to be located outside Warsaw, Brodziński stresses the unity of university teaching and the importance of general subjects as, for example, philosophy or literary history. Brodziński also kept clear distance from the then system of supervising university students. His views on university didactics are confronted with the conceptions of Józef Kasalanty Szaniawski (1764–1843), the State’s Councillor and a conservative politician, who was in charge of education of the Kingdom of Poland.

Keywords

PL

Uniwersytet Warszawski; Kazimierz Brodziński; Józef Kalasanty Szaniawski

EN

University of Warsaw; Kazimierz Brodziński; Józef Kalasanty Szaniawski

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2022
• Volume: 113
• Issue: 1
• Pages: 61-79

Dates

printed

2022-03-24

Contributors

author

Mycielski Maciej

• Uniwersytet Warszawski

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2022.1.9