Edukacja dorosłych na Ukrainie: wstępne warunki kształtowania, perspektywy rozwoju

• Authors: Lukianowa Larysa

Title variants

EN

Education of adults in Ukraine: development perspectives

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Dokonana została analiza treści merytorycznych pojęcia „system edukacji dorosłych” i jego struktury w pracach naukowców krajowych i zagranicznych. Uzasadnione są przesłanki, które determinowały zapotrzebowanie na tę sferę edukacyjną na Ukrainie. Opisano systemu edukacji dorosłych, na który składają się trzy uznane przez UNESCO podsystemy (formalny, nieformalny i pozaformalny). Jednocześnie autorka podkreśla, że takie podejście do przedstawienia systemu jest dość uproszczone, gdyż nie oddaje w pełni różnorodności treści, pełni realnych obszarów edukacji dorosłych oraz nie odzwierciedla jej strukturalno-logicznych powiązań pełniących funkcję jednoczącą, zapewniających trwałość i otwierających drogę do rozwoju. Wyraża się pogląd, że struktura systemu edukacji dorosłych powinna odzwierciedlać podejścia, zasady, cele, zadania i treści edukacji dorosłych; osobliwości interakcji wszystkich podmiotów procesu edukacyjnego; mechanizmy zarządzania i źródła finansowania edukacji dorosłych. Przedstawiono retrospektywny przegląd systemu edukacji dorosłych Ukrainy oraz opisano obecny etap jego rozwoju, w którym wyszczególniono odrębne elementy, które w ostatnim czasie nabrały szczególnego znaczenia w związku z czynnikami społecznymi, naukowo-technicznymi, ekonomicznymi i innymi, posunięciami techniczno-technologicznymi (kształcenie podyplomowe podnoszenie kwalifikacji i szkolenie zawodowe personelu w zakładach produkcyjnych, szkolenie bezrobotnych, ośrodki kształcenia dorosłych, kształcenie seniorów).

EN

An essential matter of "adult education system" concept and its structure have been analyzed in papers of Ukrainian and foreign scientists. The prerequisites for demand of this educational sector in Ukraine have been substantiated. The general construct of the adult education system which contains three subsystems recognized by UNESCO (formal, non-formal and informal) has been described. At the same time, the author emphasizes that this format of system presentation is quite simplified, as it does not reveal the diversity of content, real areas of adult education and its structural and logical connections that perform unifying function, provide sustainability and development. There is a point of view that the structure of the adult education system should illustrate approaches, principles, objectives, tasks and content of adult education; features of interaction of educational process participants; mechanisms of management and sources of funding in adult education. A retrospective review of the adult education system in Ukraine is presented and the current stage of its development is described, which specifies some components that have recently become essentially important due to social, scientific, technical, economic and other factors (professional development, in-company professional training, training of the unemployed, adult education centers, education of the elderly).

Keywords

PL

społeczeństwo,; system edukacji dorosłych,; edukacja formalna,; edukacja nieformalna,; rozwój zawodowy i osobisty,

EN

society,; adult education system,; formal education,; non-formal education,; professional and personal development,

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 59-78

Dates

published

2022-03-30

Contributors

author

Lukianowa Larysa

• Narodowa Akademia Nauk Pedagogicznych Ukrainy, Kijów

References

• Aleksander T. (1992), Pozaszkolna edukacja ogólnokształcąca dorosłych: рrzeszłość – teraźniejszość – рrzyszłość, Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
• Cropley A., Dave R. (1978), Kształcenie ustawiczne i szkolenie nauczycieli, Pergamon, Hamburg.
• Dave R.N. (1976), Podstawy edukacji przez całe życie: niektóre aspekty metodologiczne, Pergamon, Hamburg.
• Nordhaug O. (1991), System edukacji cieni: rozwój badań nad dorosłymi, Norwegian University Press, Oslo.
• Okoń W. (1975), Słownik pedagogiczny, Państw. Wydaw. Nauk, Warszawa.
• Półturzycki J. (1981), Tendencje rozwojowe kształcenia ustawicznego, PWN, Warszawa.
• Półturzycki J. (1993), Przemiany i perspektywy edukacji dorosłych. „Edukacja Dorosłych”, 1, 19.
• Rubenson K. (2006), Nordycki model uczenia się przez całe życie. Porównaj, 36 (3), 327–341.
• Rychen D.S., Salganik L.H. (2002), Definicja i dobór kompetencji: podstawy teoretyczne i koncepcyjne. Szwajcarski Federalny Urząd Statystyczny, Neuchatel.
• Urbanek A. (2000), Edukacja dorosłych w Polsce u progu XXI wieku. „Edukacja Dorosłych”, 3, 47–58.
• Wojciechowski K. (1962), Pedagogika dorosłych, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
• Balaniuk Y. (2020), Na Ukrainie zaczną uznawać samokształcenie. Adres internetowy: https://www.pravda.com.ua/columns/2020/06/5/7254524/
• Wolarska O.S. (2015), Przygotowanie zarejestrowanych bezrobotnych i studentów jednostek edukacyjnych przedsiębiorstw, organizacji, instytucji: aspekty teoretyczne i metodologiczne, Horyzonty, Zaporoże.
• Prawo Ukrainy „O edukacji" (2017, 5 września). Adres internetowy: https://zakon.rada.gov.ua/ laws/show/2145-19
• Łukianowa L.B. (2016), Koncepcja rozwoju edukacji dorosłych na Ukrainie. Zobacz 2: DKS-Center LLC, Kijów.
• Łukianowa L. (2020), Edukacja dorosłych: strategie rozwoju i nowoczesne praktyki w krajowej i zagranicznej przestrzeni edukacyjnej: monografia. K.: Yurka Lyubchenko Sp. z o.o.
• Łukianowa L. (2021), Koncepcja działalności uniwersytetów trzeciego wieku, View-vo LLC "Yurka Liubchenko", Kijów.
• Narodowa Strategia Rozwoju Edukacji na Ukrainie do 2021 roku: http://www.president.gov. ua/documents/15828.html
• Nichkalo N.G., Lukyanova L.B., Sorochan, T.M., Anishchenko, O.V. (2021), Kształcenie dorosłych jest integralną częścią kształcenia ustawicznego. Krajowy raport na temat stanu i perspektyw rozwoju edukacji na Ukrainie: monografia. Kijów, CONWY PRINT, 2021. – P. 87–98 URL:https://doi.org/10.37472/NAES-2021
• Ogijenko O.I. (2008). Trendy w rozwoju edukacji dorosłych w krajach skandynawskich. Sumy: Hellas-S

Identifiers

ISSN

1507-6563

EISSN

2391-8020