Wertykalne porozumienia cenowe typu RPM w kontekście rynku książki

• Authors: Fidala Jarosław

Title variants

EN

RPM agreements in the context of the book market

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyka dwóch kontrowersyjnych i wysoce ważkich zagadnień, jakimi są ocena tzw. wertykalnych porozumień cenowych typu RPM w prawie ochrony konkurencji oraz podejmowane przez polskiego legislatora próby ustanowienia regulacji ustawowych przewidujących tzw. sztywną cenę książki. Oba wskazane zagadnienia sprowadzają się do odpowiedzi na pytanie: czy mechanizm RPM zaburza lub sprzyja konkurencyjności rynku książki. Punktem wyjścia do udzielenia odpowiedzi na to pytanie jest wyodrębnienie pro- i antykonkurencyjnych porozumień RPM z perspektywy celu prawa ochrony konkurencji wiązanego z koncepcją dobrobytu. Mechanizm RPM może realizować ten cel w kontekście rynku książki na tyle, na ile wskutek pozytywnego oddziaływania na paramenty efektywnego konkurowania na tym rynku przyczyniać się będzie do zaspokajania i optymalizowania zróżnicowanych ekonomicznych potrzeb różnych grup podmiotów (autorów, wydawców, księgarzy, konsumentów).

EN

This article considers two controversial and highly significant issues – the assessment of RPM vertical pricing agreements within competition law, and the attempts of the Polish legislator to introduce a law on the so-called fixed price of books. Both issues imply answering the question whether the RPM mechanism interferes or fosters the competitiveness of the book market. The starting point for answering this question is to distinguish between “pro” and “anti” competitive RPM agreements from the perspective of the objective of competition law, the latter being connected to the welfare concept. In the context of the book market, the RPM mechanism may realize this objective insofar as it would positively influence the parameters of efficient competition on the book market. It would thus also contribute to the satisfaction and optimization of the various economic needs of different entities (authors, publishers, booksellers, consumers).

Keywords

PL

porozumienia RPM; antykonkurencyjność; podejście skutkowe; sztywna cena książki; cel prawa ochrony konkurencji; dobrobyt społeczno-rynkowy

EN

RPM agreements; anti-competitiveness; effects-based approach; fixed price of book; objective of competition law; socio-market welfare

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
• Journal: internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
• Year: 2016
• Volume: 5
• Issue: 1
• Pages: 7-24

Dates

online

2016-03-31

printed

2016-03-31

Contributors

author

Fidala Jarosław

References

• Aziewicz, D. (2013). Pytanie o zasadność stosowania analizy ekonomicznej wobec minimalnych cen odsprzedaży w polskim prawie konkurencji. iKAR, 3(2).
• Backhaus, J. i Hansen, R. (2009). Resale Price Maintenance for Books in Germany and the European Union: A Legal and Economic Analysis. Current Issues in Competition Theory and Policy, 8.
• Bailey, D. (2012). Restrictions of Competition by Object under Article 101 TFUE. Common Market Law Review, 49.
• Bishop, S. i Walker, M. (2002). The Economics of EC Competition Law: Concepts, Application and Measurement. Londyn: Sweet & Maxwell.
• Bolecki, A. (2011). Polish Antitrust Experience with Hub-and-Scope Conspiracies. YARS, 4(5).
• Bolecki, A. (2012). Porozumienia zakazane ze względu na cel lub skutek w aktualnej polskiej praktyce orzeczniczej. iKAR, 1(1).
• Bongard, Ch., Moller, D., Raimann, A., Szadkowski, N. i Dubejko, U. (2007). Instrumenty ekonomiczne w prawie konkurencji”. Bonn-Warszawa: UOKiK.
• Bork, R. (1993). The antitrust paradox. Nowy Jork: Free Press.
• CBOS (2013). Kierunki i formy transformacji czytelnictwa w Polsce. Raport z badania założycielskiego. Pozyskano z: http://www.pik.org.pl/upload/files/RCz._Badanie_zalozycielskie.Raport.CBOS.pdf (31.01.2016).
• Cylwik, A., Dwórznik, M. i Mazur, P. (2014). Skutki ekonomiczne regulacji rynku książki w Polsce. Pozyskano z: http://www.pik.org.pl/upload/files/LANG_-_CASE_-_Skutki_ekonomiczne_regulacji_rynku_ksiazk.pdf (31.01.2016).
• Dobrołęcki, P., Gołebiewski, Ł,. Tanderenda-Ożóg, E. i Waszczyk, P. (2014). Polski rynek książki. Szanse i zagrożenia – konieczność zmian. Warszawa: Biblioteka Analiz.
• Easterbrook, F.H. (1984). The limits of antitrust. Texas Law Review.
• Elzinga, K.G. i Mills, D.E. (2010). Leegin and Procompetitive Resale Price Maintenance. Antitrust Bulletin, 55.
• Fidala, J. (2012). Narzucanie minimalnych i sztywnych cen odsprzedaży z punktu widzenia celu oraz skutków rynkowych. iKAR, 3(1).
• Fidala, J. (2015). Antykonkurencyjne wertykalne porozumienia cenowe w prawie ochrony konkurencji. Niepublikowana praca doktorska, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
• Goyder, J. (2011). Cet Obscur Object: Object Restrictions in Vertical Agreements. Journal of European Competition Law & Practice, 2(4).
• Grzejdziak, Ł. (2009). Zakaz ustalania cen odsprzedaży towarów. Warunek sine qua non efektywnej konkurencji czy nieproporcjonalne ograniczenie wolności gospodarczej. W: W. Szwajdler, H. Nowicki (red.), Konstytucyjna zasada wolności gospodarczej. Toruń: Wydawnictwo TNOiK ,,Dom Organizatora”.
• Hildebrand, D. (2009). The role of economic analysis in the EC competition rules. Haga: Kluwer Law International.
• Jones, A. (2010). The Journey Toward an Effects-Based Approach Under Article 101 TFEU – The Case of Hardcore Restraints. Antitrust Bulletin, 783.
• Jurkowska-Gomułka, A. (2012). Stosowanie zakazu porozumień ograniczających konkurencję zorientowane na ocenę skutków ekonomicznych? Uwagi na tle praktyki decyzyjnej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w odniesieniu do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 2007 roku. iKAR, 1(1).
• Jurkowska-Gomułka, A. i Skoczny, T. (2009). Ekonomizacja wspólnotowej polityki konkurencji – założenia a realizacja. W: A. Stępniak, S. Umiński, A. Zabłocka (red.), Wybrane problemy integracji europejskiej. Sopot: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
• Kępiński, M. (2014). Pojęcie i systematyka prawa konkurencji. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego. Prawo konkurencji (t. 15). Warszawa: C.H. Beck.
• Kępiński, M., Bernatt, M., Jurkowska-Gomułka, A. i Skoczny, T. (2014). Interes publiczny w ochronie konkurencji. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego. Prawo konkurencji (t. 15). Warszawa: C.H. Beck.
• Kępiński, M. i Podrecki, P. (2014). Zakaz porozumień ograniczających konkurencję. W: M. Kępiński (red.), System prawa prywatnego. Prawo konkurencji (t. 15). Warszawa: C.H. Beck.
• Klein, B. (2009). Competitive Resale Price Maintenance in the Absence of Free Riding. Antitrust Law Journal, 2.
• Klein, B. i Murphy, K. (1988). Vertical Restraints as Contract Enforcement Mechanisms. Journal of Law & Economics, 31.
• Kłosowicz, D. (2015). Ustawa o książce – potencjalne skutki wprowadzenia w Polsce i kwestia regulacji rynku książki w Izraelu i Francji. Pozyskano z: http://krakow.koliber.org/ustawa-o-ksiazce-potencjalne-skutki-wprowadzenia-w-polsce-i-kwestia-regulacji-rynku-ksiazki-w-izraelu-i-francji/ (31.01.2016).
• Kneepkens, M. (2007). Resale Price Maintenance: Economics Call for a More Balanced Approach. European Competition Law Review, 12.
• Kohutek, K. (2012). Praktyki wykluczające przedsiębiorstw dominujących. Prawidłowość i stosowalność reguł prawa konkurencji. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kohutek, K. (2014). RMP nie zawsze godzą w interes publiczny: bliżej zindywidualizowanego podejścia do wertykalnego ustalania cen odsprzedaży. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2014 r. III SK 44/13. iKAR, 6(3).
• Kohutek, K. (2015). Materialnoprawne przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów: postulaty modyfikacji oraz uwagi de lege ferenda. iKAR, 2(4).
• Marvel, H.P. (2010). Resale Price Maintenance and Resale Prices: Paying to Support Competition in the Market for Heavy Trucks. Antitrust Bulletin, 55.
• Neven, D. i de la Mano, M. (2006). Further steps towards an effects-based approach. Referat wygłoszony na konferencji CRA „Economic Developments in European Competition Policy”, Bruksela.
• OECD (2008). Resale Price Maintenance. Policy Roundtable. Pozyskano z: http://www.oecd.org/daf/competition/43835526.pdf (31.01.2016).
• Piszcz, A. (2010). Ekonomizacja prawa antymonopolowego. W: P. Chmielnicki, A. Dybała (red.), Nowe kierunki działań administracji publicznej w Polsce i Unii Europejskiej. Warszawa: LexisNexis.
• Pitofsky R. (2007). Are Retailers Who Offer Discounts Really „Knaves”?: The Coming Challenge to the Dr. Miles Rule. Antitrust, Spring.
• Poort, J. i van Eijk, N. (2015). Digital fixation: the law and economics of a fixed e-book price. International Journal of Cultural Policy.
• Powałowski, A. (2015). Prawo ochrony konkurencji. Warszawa: Difin.
• Schulz, N. (2005). Resale Price Maintenance and the Service Argument: Efficiency Effects. Wuerzburg Economic Working Paper No. 53. Pozyskano z: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=710221 (31.01.2016).
• Schultz, N. (2007). Does the service argument justify resale price maintenance? Journal of Institutional and Theoretical Economics, 163.
• Sich, V. (2004). The system of fixed book prices in Germany. A short overview of the history, the regulations, and the impact of retail price maintenance. Frankfurt-Seoul: Korean Publishing Forum.
• Skoczny, T. (red.). Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
• Sobolewska, J. (2014). Znikające księgarnie. Polityka, 25.02.2014. Pozyskano z: http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1571383,1,znikajace-ksiegarnie.read (31.01.2016).
• Spengler, J.J. (1950). Vertical Integration and Antitrust Policy. Journal of Political Economy, 58(4).
• Stefanicki, R. (2014). Prywatnoprawne środki dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia reguł konkurencji. Warszawa: C.H. Beck.
• Syp, Sz. (2014). Komentarz do wyr. SN z 15 maja 2014 r. (III SK 44/13) – podejście do porozumień wertykalnych, nihil novi? Pozyskano z: http://korporacyjnie.pl/komentarz-do-wyr-sn-z-15-maja-2014-r-iii-sk-4413-podejscie-do-porozumien-wertykalnych-nivil-novi/ (31.01.2016).
• Zawłocka-Turno, A. i Turno, B. (2011). Ustalanie sztywnych lub minimalnych cen odsprzedaży jako porozumienie ograniczające konkurencję ze względu na cel (przedmiot) w prawie unijnym. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 4.

Identifiers

ISSN

2299-5749