Przeszłość i przyszłość, czyli przestrzenie możliwego. Przyczynek do badań nad kinem jako wehikułem czasu

• Authors: Siegfried Zielinski

Title variants

EN

The Past and the Future, or the Spaces of the Possible. Contribution to the study of research on cinema as a time machine

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kino w swej istocie i z uwagi na swą funkcję jest wehikułem czasu par excellence. Elektroniczna telewizja i wideo zróżnicowały jeszcze tę właściwość, zagęściły ją i poszerzyły, z jednej strony przez możliwość dostarczania wydarzeń do daleko położonych miejsc w formie obrazów i dźwięków jednocześnie (telematyka), z drugiej przez techniczną interwalizację mikroelementów transmitowanych sekwencji czasowych. W trybie elektronicznym czasowa strukturyzacja nie dotyczy jednak już tylko relacji między pojedynczymi kadrami czy półobrazami, ponieważ tu obrazy w sensie strukturalnym powstają z olbrzymią prędkością. To powoduje, że w tym wypadku również nie może być mowy o kontynuacji. Konstruowanie obrazów elektronicznych odbywa się stale, lecz w sposób przerywany. Uświadomienie sobie technologicznego wymiaru filmu jako maszyny czasu korespondowało z rozwojem charakterystycznych dla danego okresu dramaturgii, w ramach rozmaitych ruchów awangardowych po II wojnie światowej. Nowa jakość audiowizualnych wehikułów czasu powstała wraz z pojawieniem się gier komputerowych. Decydująca była integracja odbiorcy danej historii z ciągiem narracyjnym i dramaturgicznym, zmiana paradygmatu, dzięki której z obserwatora przeistacza się on w uczestnika. Film zyskał status produktu codziennej konsumpcji, nie jako rzeczywistość wirtualna [virtual reality], lecz rozszerzona [expanded reality], w której gracz stawał się współaktorem.

EN

Cinema, in its essence and in view of its function is a time machine par excellence. Electronic television and video diversified this property, made it richer and broader, on the one hand by the possibility of delivering events to far locations in the form of images and sounds simultaneously (telematics), on the other hand by broadcasting microelements of time sequences at intervals. Within the electronic mode, the structuralisation of time does not apply only to the relation between single frames or half images, because here images in the structural sense are created at tremendous speed. This implies that in this case we can forget about continuity. The construction of electronic images takes place all the time, but discontinuously. Becoming aware of the technological dimension of film as a time machine corresponded with the development of dramaturgy characteristic for the period, within the framework of various avant-garde movements after World War II. New quality of audiovisual time machines was established with the advent of computer games. The deciding factor was the integration of the recipient of the story with the narrative and dramatic sequences – a paradigm shifts thanks to which the observer became the participant. Film gained the status of a mundane product not as a virtual reality but as expanded reality, in which the player became a co-actor.

Keywords

PL

wehikuł czasu; archeologia kina

EN

time machine; archeology of cinema

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2014
• Issue: 85
• Pages: 5-14

Contributors

author

Siegfried Zielinski

• Universität der Künste

References

• Bartels, Klaus. 2000. Erinnern, Vergessen, Entinnern. Das Gedächtnis des Internet. W: T. Hensel, H.U. Reck, S. Zielinski (red.). LAB, Jahrbuch für Apparate und Künste. Köln.
• Chown, Marcus. 2002. Backwards to the Future. „New Scientist” 2.
• Czernobrow, Wadim A. 1996. Experiments on the change of the direction and rate of time motion. nieopublikowany rękopis. Moskwa.
• Deleuze, Gilles. 2008. Kino. 1. Obraz-ruch 2. Obraz-czas. Tłum. J. Margański. Gdańsk.
• Herbert, Nick. 1990. Nur Werner allein hat die nackte Realität gesehen: Vorschlag für eine wirklich „Neue Physik”. W: G. Hattinger, M. Russel, Ch. Schöpf, P. Weibel (red.). Ars Electronica 1990, t. 2, Virtuelle Welten. Linz.
• Metz, Christian. 1966. La grande syntagmatique du film narratif. „Communicationes” 8.
• Zielinski, Siegfried. 2013. […After the Media] News from the Slowly Outfading Twentieth Century. Minnesota.
• Zielinski, Siegried. 1988. Laufen Sie um Ihr Leben. Das Geschäft mit den Telespielen. „Medien Concret” 1.
• Zielinski, Siegfried. 2012. […nach den Medien] Nachrichten vom ausgehenden 20. Jahrhundert. Berlin.
• Zielinski, Siegfried. 1985. Zur Geschichte des Videorecorders. Berlin.